Xóa nhà tạm, nhà dột nát: Về đích sớm hơn 5 năm so với mục tiêu

TMO – Báo cáo tại Hội nghị tổng kết chương trình và phong trào thi đua "Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát" diễn ra sáng nay 26/8, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo, cho biết trên cả nước đã xóa 334.234 nhà tạm, nhà dột nát với tổng kinh phí gần 50.000 tỷ đồng. Huy động được 2,7 triệu ngày công và hơn 454.000 lượt người tham gia hỗ trợ người dân.

Theo Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung, trong những năm qua, chính sách xã hội của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Công tác giảm nghèo và một số lĩnh vực xã hội khác đã sớm về đích, vượt xa Mục tiêu Thiên niên kỷ, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ xã hội chủ nghĩa, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Bộ trưởng Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung.

Trong hệ thống chính sách xã hội, chính sách về nhà ở có vai trò đặc biệt quan trọng. Điều 59 Hiến pháp quy định Nhà nước có trách nhiệm tạo điều kiện để mọi người có chỗ ở. Thực tiễn cho thấy, muốn giảm nghèo nhanh và bền vững, người dân phải có nhà ở an toàn, nếu không có nhà ở người nhân khó có thể an cư, và thoát nghèo

Ngày 24/11/2023, Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết 42 về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, trong đó đặt ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.

Công tác nhà ở cho nhân dân, nhất là hộ chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên, kết quả rà soát cuối năm 2023 cho thấy cả nước vẫn còn gần 400.000 căn nhà tạm, nhà dột nát, chưa đảm bảo "3 cứng", thiếu hụt về chất lượng, vẫn còn nhiều hộ dân sống trong những căn nhà đơn sợ, tạm bợ, không đảm bảo an toàn tối thiểu. Cuối năm 2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã quyết định phát động phong trào thi đua cả nước chung tay xóa nhà tam, nhà dột nát giai đoạn 2024–2025. Ngày 13/4/2024, Thủ tướng Chính phủ đã phát động và kêu gọi cả nước quyết tâm xóa nhà tạm, nhà đột nát vào cuối năm 2025…

Trong quá trình triển khai, nhờ bám sát thực tiễn, nhận định chính xác tình hình, khi thấy có thờ cơ kết thúc sớm hơn, với tinh thần "thần tốc hơn nữa, quyết liệt hơn nữa", Ban Chỉ đạo Trung ương quyết định rút ngắn thời gian, phấn đấu hoàn thành trước ngày 31/8/2025, đúng vào dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính trị đã thay đổi tư duy, cách làm, từ đó đưa ra các giải pháp thiết thực và hiệu quả. Theo đó, thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương từ Trung ương đến cấp xã, do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban, Bí thư cấp ủy địa phương làm Trưởng ban cấp địa phương. Dồn tổng lực các nguồn lực thay vì phân tán như trước đây. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kết hợp huy động toàn xã hội. Đề cao tinh thần tự lực tự cường của địa phương, có cơ chế hỗ trợ địa phương khó khăn. Sử dụng hiệu quả nguồn lực Nhà nước, cho phép sử dụng ngân sách tiết kiệm chi thường xuyên, ngân sách vượt thu để đầu tư cho chương trình. Phát huy vai trò của người dân và cộng đồng, lan tỏa tinh thần "ai có gì góp nấy" – góp công, góp sức, góp tiền, miễn cùng nhau vì mục tiêu cao cả và thiêng liêng "mái ấm cho đồng bào tôi".

Huy động 2,7 triệu ngày công và hơn 454.000 lượt người tham gia hỗ trợ người dân. Ảnh minh họa.

Sau hơn 16 tháng nỗ lực, quyết tâm triển khai, đến nay đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm cả nước, về đích sớm hơn nhiều so với mục tiêu đề ra. Cả nước đã xóa 334.234 căn nhà tạm, nhà dột nát với tổng kinh phí gần 50.000 tỷ đồng được triển khai trong chương trình. Trong đó, hơn 24 nghìn tỷ đồng Nhà nước đã cho phép sử dụng 5% tiết kiệm chi thường xuyên năm 2024 là 5.070 tỷ đồng và từ 1.940 tỷ đồng từ tăng thu ngân sách 2024 để hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ.

Các địa phương đã huy động được 2,7 triệu ngày công lao động và hơn 454.000 lượt người tham gia hỗ trợ người dân. Bên cạnh đó, một số Bộ, cơ quan đã huy động nguồn lực và hỗ trợ rất lớn cho Chương trình như: Bộ Quốc phòng đã hỗ trợ gần 1.000 tỷ đồng, huy động 140.983 lượt cán bộ, chiến sĩ, dân quân với 414.526 ngày công và 62.916 lượt phương tiện; Bộ Công an đã hỗ trợ trên 790 tỷ đồng, huy động hơn 27.400 lượt cán bộ, công an nhân dân với 534.000 ngày công và hỗ trợ nguyên vật liệu xây dựng; ngành Ngân hàng đã hỗ trợ khoảng 1.815,15 tỷ đồng; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã huy động thông qua Quỹ "Vì người nghèo" Trung ương hơn 125,88 tỷ đồng, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh các cấp trên cả nước đã đóng góp 485.715 ngày công lao động.

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, kết quả này khẳng định sự chỉ đạo sát sao của Đảng, Nhà nước; thể hiện bản chất ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa, đảm bảo quyền cơ bản về chỗ ở của công dân, là minh chứng cho cam kết quốc tế của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị Thượng đỉnh Toàn cầu về Xóa nghèo ở Brazil. Tuy nhiên, dù đạt được những kết quả căn bản, nhưng đây mới chỉ là bước đầu của hành trình hướng tới xóa bỏ hoàn toàn nhà tạm, nhà dột nát và hộ nghèo đa chiều. Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị thời gian tới, các cấp, các ngành, các địa phương tiếp tục rà soát, huy động nguồn lực để xóa số nhà còn lại chưa đăng ký và số phát sinh mới trước tháng 12/2035; đồng thời, chăm lo toàn diện cho người dân an cư, lạc nghiệp – có chỗ ở, việc làm, sinh kế, thu nhập ổn định để không ai bị bỏ lại phía sau…/.

THANH BÌNH