Xây dựng hệ thống giao thông kết nối vùng ĐBSCL và Tây Nguyên

TMO – Theo Bộ Giao thông Vận tải, việc sớm đầu tư 3 dự án là hết sức cấp thiết, nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng cao, giải quyết điểm nghẽn về hạ tầng giao thông vùng kinh tế trọng điểm phía nam, phát huy tiềm năng, khai thác lợi thế của vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và vùng Tây Nguyên.

Dự án đường cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng dài 188,2 km qua 4 tỉnh/thành phố, kết nối TP. Châu Đốc (An Giang) với cảng biển Trần Đề; đầu tư giai đoạn 1 với quy mô 4 làn xe. Dự án đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu dài 53,7 km qua 2 tỉnh, kết nối TP. Biên Hòa với cảng biển Cái Mép-Thị Vải; đầu tư giai đoạn 1 với quy mô 4-6 làn xe. Dự án đường cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột dài 117,5 km qua 2 tỉnh, kết nối TP. Buôn Ma Thuột với cảng biển Nam Vân Phong; đầu tư giai đoạn 1 với quy mô 4 làn xe.

Tuyến đường Hồ Chí Minh kết nối vùng Tây Nguyên với các vùng lân cận.

Theo đó, các dự án sẽ áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại nhằm bảo đảm an toàn, thuận tiện cho người sử dụng dịch vụ và các cơ quan quản lý, khai thác dự án. Chính phủ đã xây dựng một số cơ chế chính sách đặc thù và nếu được áp dụng, dự kiến tiến độ các dự án như sau: Chuẩn bị đầu tư năm 2022, khởi công năm 2023, dự án Biên Hòa-Vũng Tàu cơ bản hoàn thành năm 2025; dự án Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng cơ bản hoàn thành một số đoạn có lưu lượng lớn năm 2025 và toàn tuyến năm 2026.

Sau khi Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, Thủ tướng Chính phủ sẽ xem xét phân cấp cho một số địa phương làm chủ quản đầu tư dự án thành phần.

Địa phương được phân cấp làm cơ quan chủ quản có trách nhiệm quyết định đầu tư dự án thành phần; bố trí đủ phần vốn đã cam kết tham gia đầu tư dự án bảo đảm tiến độ; quyết toán đối với các dự án thành phần; tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bảo đảm tiến độ.

Bộ Giao thông vận tải là cơ quan chủ trì thẩm định thiết kế cơ sở bảo đảm thống nhất về quy mô, tiêu chuẩn kỹ thuật toàn bộ dự án; tiếp nhận quản lý, vận hành khai thác đối với các dự án thành phần phân cấp cho các địa phương; xây dựng phương án nhượng quyền để thu hồi toàn bộ vốn ngân sách Nhà nước đã đầu tư; chủ trì tổng hợp trình điều chỉnh chủ trương đầu tư (nếu có) và tổng hợp báo cáo Quốc hội hằng năm về tình hình thực hiện đầu tư. 

Liên quan đến chủ trương đầu tư xây dựng 3 dự án đường cao tốc nêu trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh khẳng định các dự án thuộc các tiêu chí phân loại dự án quan trọng quốc gia, việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định là đúng quy định. Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết đầu tư 3 dự án này với những lý do đã nêu tại Tờ trình Chính phủ nhằm cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030 đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng thông qua. Đồng thời, việc đầu tư các tuyến cao tốc này sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của các vùng có tuyến cao tốc đi qua, giúp tăng cường việc bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Tuy nhiên, một số đại biểu Quốc hội cho rằng việc triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc với quy mô yêu cầu kỹ thuật phức tạp trong cùng một thời gian ngắn sẽ cần một nguồn lực rất lớn, trong khi các địa phương được giao triển khai thực hiện 3 dự án cũng chưa có kinh nghiệm về tổ chức thực hiện dự án đường cao tốc. Vì vậy một số đại biểu Quốc hội đề nghị cần phải đánh giá một cách đầy đủ hơn về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, thi công để có giải pháp kịp thời, đồng bộ. 

Lê Hùng