Ứng dụng công nghệ quản lý, giám sát rừng phòng hộ

TMO - Với những nỗ lực của ngành chức năng trong tuần tra, truy quét cùng việc tích cực ứng dụng khoa học kỹ thuật, công tác bảo vệ, quản lý, giám sát rừng phòng hộ trên địa bàn tỉnh Trà Vinh đã đạt nhiều hiệu quả rõ rệt, giúp lực lượng chức năng kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm tới tài nguyên rừng.

Trước tác động của biến đổi khí hậu, công tác bảo vệ, phòng chống cháy rừng ngày càng khó khăn, nhất là vào mùa khô. Nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng, nhất là đối với diện tích rừng phòng hộ, ngành Kiểm lâm tỉnh Trà Vinh đã chủ động đầu tư, ứng dụng khoa học công nghệ, trang bị phương tiện hiện đại, hữu ích, giúp cán bộ kiểm lâm thực hiện tốt nhiệm vụ, giữ gìn những cánh rừng phòng hộ cho hôm nay và mai sau.

 Đại diện Phòng Kỹ thuật - Quản lý bảo vệ rừng (Ban Quản lý rừng phòng hộ tỉnh) cho biết, ngay từ năm 2017, đơn vị bắt đầu đưa chuyển đổi số vào lĩnh vực quản lý rừng (chủ yếu rừng phòng hộ do đơn vị quản lý) như số hóa bản đồ; xây dựng cơ sở dữ liệu liên kết với bản đồ địa thám của quốc gia về rừng…

Qua đó, giúp viên chức của phòng Kỹ thuật khi đến thực địa rừng sẽ xác định vị trí, sơ đồ rừng trên bản đồ số (thay thế cho bản đồ giấy trước đây), để tra cứu nhanh về các vuông rừng được giao khoán cho chủ rừng bảo vệ, chăm sóc. Song song với việc ứng dụng chuyển đổi số vào công tác quản lý rừng tại đơn vị; Ban Quản lý rừng phòng hộ tỉnh còn từng bước nhân rộng và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý bảo vệ rừng đến với các hộ nhận giao khoán, bảo vệ rừng tại ấp Tư, xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang.

Mô hình được triển khai trong năm 2024, với 16 hộ tham gia, diện tích rừng được giao khoán bảo vệ khoảng 200ha. Đại diện Phòng Kỹ thuật - Quản lý bảo vệ rừng cho biết, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuần tra, quản lý rừng qua thiết bị điện thoại thông minh của các hộ nhận khoán bảo vệ rừng được cài đặt phầm mềm chuyên ngành hỗ trợ công tác tuần tra, quản lý rừng.

Từ đó, các thành viên Tổ Quản lý bảo vệ rừng, hộ nhận khoán bảo vệ rừng trao đổi thông tin hai chiều về các chủ trương, chính sách liên quan đến công tác quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng, kịp thời thông tin, nhanh chóng các vấn đề phát sinh như: các hành vi phá rừng, lấn chiếm đất rừng, cháy rừng,… góp phần đẩy lùi tình trạng vi phạm pháp luật trong lâm nghiệp, kiểm soát tốt nguy cơ cháy rừng. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý rừng, không chỉ phát huy vai trò của lực lượng bảo vệ rừng tại chỗ, mà còn hình thành hệ thống bảo vệ rừng tại cơ sở, trở thành “cánh tay phải” của lực lượng kiểm lâm, Ban Quản lý rừng phòng hộ. Qua đó, phát huy tốt vai trò của hộ nhận khoán, Nhân dân trong công tác quản lý, bảo vệ rừng.

Để tiếp tục phát huy hiệu quả trong ứng dụng chuyển đổi số ở lĩnh vực quản lý rừng phòng hộ, trong năm 2025, đơn vị xây dựng kế hoạch đầu tư thiết bị flycam trong thực hiện kiểm tra, giám sát thực đia rừng phòng hộ. Do hiện nay, có những diện tích rừng nằm tại các khu vực khá nguy hiểm trong mùa mưa bão hay khu vực dễ xảy ra sạt lở và chỉ tiếp cận được bằng phương tiện ghe, tàu. Cùng với đó, mô hình ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý bảo vệ rừng đến với các hộ nhận giao khoán, bảo vệ rừng tại ấp Tư, xã Mỹ Long Nam sẽ nhân rộng ra trên địa bàn xã.

Rừng phòng hộ có vai trò đặc biệt quan trọng đối với chức năng phòng hộ và bảo vệ đời sống, sinh kế cho người dân. (Ảnh minh hoạ). 

Tính đến cuối tháng 9/2024, tổng diện tích rừng trên địa bàn tỉnh Tra Vinh là hơn 9.620ha, chủ yếu là rừng ngập mặn 8.928ha, chiếm 92,80%. Trong đó, rừng phòng hộ, rừng xung yếu ven cửa sông, cửa biển, bãi bồi hơn 5.500ha, còn lại là rừng sản xuất. Công tác quản lý rừng từng bước được ngành Kiểm lâm và Ban Quản lý rừng phòng hộ tỉnh (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số qua ứng dụng các phần mềm chuyên ngành để định vị trong hoạt động giám sát, quản lý, đo đạc…

Để phát triển rừng phòng hộ, UBND tỉnh Trà Vinh đã ban hành Quyết định số 1373/QĐ-UBND ngày 9/8/2024 phê duyệt kế hoạch thực hiện Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững tỉnh Trà Vinh năm 2025.

Kế hoạch đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp tăng khoảng 2,5%. Trong năm, trồng mới 50ha rừng phòng hộ. Điều tra, thống kê các diện tích rừng chưa được cập nhật và công bố hiện trạng rừng hàng năm, đảm bảo tổng diện tích rừng toàn tỉnh đạt 10.097 ha.

Đồng thời triển khai các biện pháp nâng cao chất lượng rừng, tập trung huy động nguồn lực thực hiện trồng rừng bổ sung, góp phần nâng giá trị, chất lượng và tác dụng rừng. Đồng thời, tạo việc làm cho 80 lao động thông qua các hoạt động, dịch vụ trong lĩnh vực lâm nghiệp, góp phần nâng cao thu nhập cho lao động nông thôn.

Bên cạnh đó, nâng cao năng lực quản lý, bảo vệ và phát triển rừng cho lực lượng kiểm lâm và chủ rừng. Tăng cường các biện pháp tuyên truyền pháp luật về lâm nghiệp, góp phần nâng cao ý thức của cộng đồng về bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường. Tăng cường tuần tra, xử lý các vụ việc vi phạm pháp luật trong lĩnh vực lâm nghiệp, phấn đấu giảm 5% số vụ vi phạm pháp luật trong lĩnh vực lâm nghiệp so với năm 2024.

Theo đánh giá của các chuyên gia, rừng phòng hộ là hệ sinh thái rừng đóng vai trò hết sức quan trọng đối với chức năng phòng hộ, bảo vệ đời sống và sinh kế cho người dân , đồng thời là nơi sinh sống của nhiều loài động vật có giá trị đa dạng sinh học cao. Do đó việc tăng cường ứng dụng công nghệ trong bảo vệ, phát triển rừng phòng hộ của tỉnh Trà Vinh là hoàn toàn cấp thiết và phù hợp trong bối cảnh 4.0 hiện nay.

Mỹ Anh