Ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa trong sản xuất nông nghiệp

TMO - Với diện tích trồng trọt và chăn nuôi quy mô lớn nên việc ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh Đồng Nai đã được chú trọng. Những năm qua, nông nghiệp - nông thôn Đồng Nai đã phát triển tích cực theo hướng nâng cao giá trị gia tăng.

UBND tỉnh Đồng Nai cho biết trong những năm gần đây, ngành nông nghiệp tỉnh chịu tác động lớn khi quá trình đô thị hóa nhanh. Tình trạng lực lượng lao động chuyển dịch từ nông nghiệp sang các lĩnh vực phi nông nghiệp ngày càng nhiều. Tình trạng thiếu hụt lao động nông nghiệp diễn ra ở nhiều nơi, đặc biệt vào các vụ mùa. Do đó, việc ứng dụng đồng bộ cơ giới hóa nông nghiệp trong giai đoạn hiện nay vừa là điều kiện để giải phóng sức lao động, vừa đáp ứng nhu cầu bổ sung sức lao động cho nông nghiệp.

Toàn tỉnh hiện có gần 257,5 nghìn máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm sản. Tỷ lệ cơ giới hóa trong khâu chế biến thức ăn gia súc, vệ sinh chuồng trại đạt gần 100%; có 21% trang trại chăn nuôi sử dụng chuồng lạnh, chuồng kín. Nhiều chương trình hỗ trợ cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp được triển khai hiệu quả như: Chương trình phát triển kinh tế trang trại đã thực hiện hỗ trợ 98 mô hình với kinh phí hỗ trợ 2,85 tỷ đồng.

Chương trình xây dựng và phát triển hợp tác xã nông nghiệp, hỗ trợ mô hình cơ giới hóa nông nghiệp, bảo quản nông sản cho 43 hợp tác xã nông nghiệp với kinh phí hơn 3 tỷ đồng. Chương trình khuyến công đã hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị áp dụng trong sản xuất cho 10 cơ sở công nghiệp nông thôn với kinh phí 2,75 tỷ đồng. Thông qua nguồn vốn tín dụng ngân hàng, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ nông dân, trang trại đã có điều kiện mở rộng, phát triển sản xuất; phát triển dịch vụ cơ giới nông nghiệp…

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Đồng Nai là tỉnh có nhiều lợi thế để phát triển sản xuất nông nghiệp, có gần 470.000 ha đất nông nghiệp, trong đó diện tích đất trồng trọt hơn 277.000 ha, đất lâm nghiệp 180.000 ha, đất nuôi thủy sản gần 8.000 ha, đàn heo khoảng 2,4 triệu con, đàn gia cầm khoảng 25 triệu con. Với diện tích trồng trọt và chăn nuôi quy mô lớn nên việc ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh Đồng Nai đã được chú trọng. Những năm qua, nông nghiệp - nông thôn Đồng Nai đã phát triển tích cực theo hướng nâng cao giá trị gia tăng.

Sản xuất lúa tại địa phương này được đẩy mạnh cơ giới hóa từ làm đất đến thu hoạch... 

Đáng chú ý là cơ giới hóa trong trồng trọt 100% khâu làm đất, khâu tưới, tiêu đã được cơ giới, đã có 90.000 ha cây ăn trái, cây công nghiệp, rau màu áp dụng hệ thống tưới tiên tiến kết hợp bón phân, một số diện tích được điều khiển tưới tự động theo chương trình. Về khâu thu hoạch, có 100% diện tích gieo trồng lúa, bắp, đã sử dụng máy gặt đập liên hợp, tách hạt, băm cây. Vận chuyển, xay xát, tách hạt đạt tỉ lệ cơ giới hóa cao. Công tác bảo vệ thực vật tỉ lệ cơ giới hóa đạt 100%. Một số ít diện tích sử dụng thiết bị bay phun thuốc bảo vệ thực vật.

Lĩnh vực chăn nuôi của tỉnh có mức độ cơ giới hóa cao, từ khâu sản xuất chế biến thức ăn, vệ sinh chuồng trại đến quản lý chăn nuôi. Nhiều trại đã đầu tư trang thiết bị tự động hóa từng khâu và toàn bộ quá trình chăn nuôi, đây là tiền đề để thực hiện tự động hóa trong lĩnh vực chăn nuôi trong giai đoạn tiếp theo. Về cơ giới hóa ngành chăn nuôi, thủy sản, Đồng Nai là một trong những vùng chăn nuôi quy mô công nghiệp trọng điểm của cả nước, do đó các đối tượng sản xuất trong lĩnh vực chăn nuôi có nhiều cơ hội để tiếp cận với khoa học kỹ thuật mới. Tỷ lệ cơ giới hóa trong khâu chế biến thức ăn gia súc (nghiền, trộn, băm), vệ sinh chuồng trại hầu hết đều được cơ giới hóa; hệ thống làm mát chuồng đạt 50%.

Toàn tỉnh có 21% trang trại chăn nuôi sử dụng chuồng lạnh, chuồng kín, có 11,5% trang trại ứng dụng công nghệ tự động hóa trong việc điều chỉnh nhiệt độ, ẩm độ chuồng nuôi, cung cấp thức ăn, nước uống thu gom chất thải, thu trứng, gần 90 % trang trại chăn nuôi có hệ thống xử lý chất thải đảm bảo theo cam kết bảo vệ môi trường.

Với những kết quả đã đạt được, UBND tỉnh Đồng Nai đề nghị các sở, ngành và địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân tập trung triển khai một số nội dung quan trọng trước mắt cũng như lâu dài. Theo đó, các sở ngành và địa phương tiếp tục tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân về sự cần thiết, tầm quan trọng của việc phát triển nông nghiệp gắn với ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa trong sản xuất và các chủ trương, chính sách hỗ trợ của Nhà nước để doanh nghiệp, người dân nắm đồng thuận trong quá trình thực hiện. 

Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì phối hợp với các sở, ngành và địa phương tiếp tục triển khai hiệu quả Quyết định số 4406/QĐ- UBND ngày 10/12/2018 của UBND tỉnh về phê duyệt Đề án “Đẩy mạnh cơ giới hóa, giảm tổn thất trong nông nghiệp đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 tạo động lực tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh”. 

Ngành nông nghiệp tích cực triển khai áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp và đào tạo, nâng cao tay nghề của người nông dân. Ngành cũng cần định hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, hình thành các vùng sản xuất, chăn nuôi tập trung theo quy mô hàng hóa tạo đột phá trong sản xuất nông nghiệp gắn với áp dụng khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường.  Nâng cao trình độ thâm canh, tăng vụ, nâng cao hệ số sử dụng đất, tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích, tạo sản phẩm hàng hóa, góp phần đẩy nhanh tốc độ chuyển đổi cơ cấu kinh tế, tăng thu nhập cho người dân.

Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các Sở ngành và địa phương xây dựng và nhân rộng các mô hình ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa phù hợp với sản xuất nông nghiệp.Sở cũng cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan khoa học và các đơn vị nghiên cứu chuyển giao trên địa bàn tỉnh; đặt hàng nghiên cứu và lựa chọn sử dụng các kết quả vào thực tế sản xuất ứng dụng máy móc, thiết bị, phần mềm quản lý tại tỉnh. Sở ưu tiên đầu tư cho các chương trình, dự án khoa học và công nghệ liên quan đến hoạt động sản xuất, chế biến sản phẩm nông sản, đặc biệt là cơ giới hóa nông nghiệp, công nghệ bảo quản sau thu hoạch, công nghệ chế biến nhằm nâng cao chất lượng, an toàn thực phẩm. Chuyển giao các kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực chế biến, bảo quản nông sản và cơ giới hóa trong nông nghiệp.

Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, các sở ngành và địa phương tiếp tục triển khai chương trình khuyến công, chương trình xúc tiến thương mại, tạo điều kiện đầu tư ứng dụng máy móc tiên tiến nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm, áp dụng công nghệ mới nhằm nâng cao sức cạnh tranh; Hỗ trợ quảng bá, kết nối, tiêu thụ sản phẩm và phát triển thị trường.

Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Đồng Nai chỉ đạo các tổ chức tín dụng trên địa bàn tập trung nguồn vốn đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, trong đó ưu tiên vốn cho doanh nghiệp đầu tư cơ giới hóa nông nghiệp nông thôn thực hiện chế biến nông lâm nghiệp thủy sản theo các quy định hiện hành; tăng cường phối hợp với doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân nhằm tháo gỡ khó khăn vướng mắc, tạo thuận lợi trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng, đặc biệt là các dự án đầu tư vào cơ giới hóa phục vụ nông nghiệp và chế biến nông sản.

UBND các huyện, thành phố tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch số 12768/KH-UBND ngày 18/10/2021 của UBND tỉnh thực hiện Đề án “Đẩy mạnh cơ giới hóa, giảm tổn thất trong nông nghiệp đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 tạo động lực tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn tỉnh” giai đoạn 2021-2025. Khuyến khích các hợp tác xã, tổ hợp tác nông nghiệp, nông hộ liên kết với doanh nghiệp chế biến trên địa bàn để sử dụng tối đa công suất máy móc trong các khâu sản xuất, vận chuyển và chế biến nhằm đẩy mạnh cơ giới hóa nông nghiệp, phát huy hiệu quả của chương trình cơ giới hóa nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Minh Tâm