TP. HCM: Tăng cường kiểm tra, gia cố bờ sông, kênh rạch phòng chống sạt lở

TMO - Trước diễn biến phức tạp của tình trạng sạt lở, TP. HCM đang tăng cường kiểm tra, rà soát các điểm nguy cơ cao, đồng thời triển khai các biện pháp gia cố bờ sông, kênh rạch nhằm bảo vệ an toàn cho người dân và cơ sở hạ tầng, nhất là trong mùa triều thấp.

Theo đó, thành phố chỉ đạo các quận, huyện và TP Thủ Đức tăng cường kiểm tra, rà soát các khu vực có nguy cơ cao, đặc biệt là những nơi dân cư sinh sống ven sông, kênh rạch lâu năm. Qua kiểm tra, các đơn vị chức năng sẽ đánh giá mức độ rủi ro, xác định nguyên nhân và đề xuất phương án xử lý kịp thời.

Song song đó, TP. HCM cũng đẩy mạnh việc gia cố, nâng cấp bờ kè, ưu tiên xử lý khẩn cấp tại các điểm sạt lở nghiêm trọng hoặc có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn người dân. Một số dự án chống sạt lở cũng được đẩy nhanh tiến độ để sớm đưa vào sử dụng. Ngoài ra, chính quyền địa phương tích cực tuyên truyền, vận động người dân không xây dựng lấn chiếm hành lang bảo vệ sông, kênh rạch, đồng thời sẵn sàng phương án sơ tán khi cần thiết. Các biện pháp đồng bộ này nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do sạt lở gây ra, góp phần ổn định đời sống dân cư và bảo vệ kết cấu hạ tầng đô thị.

Thực tế hiện nay, TP. HCM đang bước vào giai đoạn cao điểm của mùa triều thấp – thời kỳ dễ xảy ra hiện tượng sạt lở bờ sông, kênh rạch và bờ biển, kéo dài từ tháng 5 đến tháng 9 hàng năm.  Theo quy luật triều hằng năm, TP. HCM đang bước vào thời kỳ thường xảy ra hiện tượng sạt lở bờ sông, kênh, rạch, bờ biển (sau đây gọi tắt là bờ sông, bờ biển) từ tháng 5 đến tháng 9, đây là các tháng có mực nước chân triều rút thấp nhất trong năm 2025.

Trước đó, theo thống kê, trong năm 2024, trên địa bàn TP đã xảy ra 4 vụ sạt lở bờ sông, kênh, rạch tại quận 12, huyện Củ Chi và huyện Cần Giờ. Sạt lở không gây thiệt hại về người nhưng đã làm sạt lở khoảng 50 m đê bao, 50 m kè tạm, 531 m2 diện tích đất và đoạn tường rào bê tông cốt thép dài 45 m, cao 1,5 m.

Sạt lở bờ kênh Thanh Đa tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người dân sống trong khu vực. (Ảnh: NN). 

Trước tình hình đó, Chủ tịch UBND TP. HCM đã có ý kiến chỉ đạo về việc cảnh báo nguy cơ sạt lở bờ sông, bờ biển và chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống, ứng phó. Để chủ động và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại, ảnh hưởng do sạt lở bờ sông, bờ biển gây ra trong năm 2025, UBND TP. HCM yêu cầu các sở, ngành, đơn vị liên quan cùng UBND các quận, huyện khẩn trương thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng chống sạt lở.

Trọng tâm là tiếp tục triển khai quy chế phối hợp và kế hoạch tổng thể phòng, phòng chống sạt lở bờ sông, bờ biển đến năm 2030, đã được UBND TP ban hành.

Tất cả địa phương phải chủ động rà soát, sửa chữa, duy tu hệ thống kè, đê đã xuống cấp, tránh nguy cơ sụt lún gây ảnh hưởng đến tính mạng và tài sản người dân. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư xây dựng kè kiên cố chống sạt lở do địa phương, đơn vị làm chủ đầu tư, sớm hoàn thành đưa vào sử dụng để phát huy hiệu quả phòng, chống sạt lở bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của người dân trong các khu vực bị ảnh hưởng của sạt lở.

Trường hợp xảy ra sự cố sạt lở, các sở, ban, ngành, địa phương chủ động triển khai các biện pháp xử lý theo phương án phòng chống, ứng phó thiên tai theo cấp độ rủi ro thiên tai trên địa bàn TP. Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao đẩy nhanh tiến độ thẩm định, phê duyệt đơn giá bồi thường giải phóng mặt bằng của các dự án kè chống sạt lở trong thời gian sớm nhất để các chủ đầu tư có mặt bằng phục vụ thi công hoàn thành dứt điểm các dự án kè chống sạt lở bờ sông, bờ biển bảo vệ an toàn khu dân cư.

Bộ Tư lệnh TP, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng TP, Công an TP, Lực lượng Thanh niên xung phong phối hợp với UBND các địa phương nơi xảy ra sự cố sạt lở để huy động lực lượng kịp thời ứng cứu người, trục vớt tài sản, di dời người dân đến nơi an toàn và đảm bảo an ninh, trật tự tại khu vực xảy ra sạt lở. Công an TP chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Xây dựng và UBND các địa phương tiếp tục kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp khai thác cát lòng sông, ven biển thuộc địa bàn TP trái phép, không phép làm gia tăng nguy cơ sạt lở.

Đoàn kiểm tra, khảo sát công trình Dự án Kè chống sạt lở tại TP. HCM. (Ảnh minh hoạ: PMT). 

Giao UBND các địa phương có khu vực nguy cơ xảy ra sạt lở thông báo thường xuyên các vị trí bờ sông, bờ biển có nguy cơ sạt lở để người dân biết và chủ động di dời ra khỏi khu vực nguy hiểm đến nơi tạm cư an toàn; Chuẩn bị sẵn sàng lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cơ sở để thường xuyên chốt chặn tại các vị trí xảy ra sạt lở, khoanh vùng, rào chắn ngăn không cho người và phương tiện vào khu vực sạt lở; tổ chức vận động và hỗ trợ người dân di dời sơ tán khẩn cấp người, tài sản ra khỏi khu vực sạt lở nguy hiểm và khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở nguy hiểm, bảo vệ tài sản của hộ dân sau khi đã di dời.

Các ngành chức năng, chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra và vận động người dân, doanh nghiệp tháo dỡ công trình lấn chiếm sông, kênh, rạch, biển, di dời vật liệu, hàng hóa trên hành lang bảo vệ bờ vào bên trong nhằm giảm tải tại các khu vực sạt lở...Giao Cơ quan thường trực phòng, chống thiên tai - Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với UBND các địa phương và các đơn vị có liên quan tiến hành kiểm tra, đánh giá, phân loại mức độ sạt lở các vị trí có nguy cơ sạt lở bờ sông, bờ biển trên địa bàn TP để tổng hợp, tham mưu trình UBND TP công bố danh mục sạt lở năm 2025 và chỉ đạo các biện pháp, phương án xử lý đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của người dân trên địa bàn.

Việc TP.HCM chủ động tăng cường kiểm tra, giám sát và gia cố các tuyến bờ sông, kênh rạch là bước đi cần thiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, mưa lớn và triều cường xuất hiện bất thường. Những biện pháp này không chỉ góp phần hạn chế nguy cơ sạt lở mà còn thể hiện sự chủ động trong công tác phòng ngừa thiên tai, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của người dân.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả bền vững, bên cạnh nỗ lực của chính quyền, cần có sự phối hợp chặt chẽ từ các cơ quan chuyên môn, doanh nghiệp và đặc biệt là ý thức của cộng đồng dân cư sinh sống ven sông, kênh rạch. Việc không xây dựng trái phép, không lấn chiếm hành lang bảo vệ sông rạch và chủ động phản ánh nguy cơ sạt lở sẽ góp phần quan trọng vào công tác phòng chống, đảm bảo an toàn cho tính mạng, tài sản của Nhân dân.

Quỳnh Mai