TP. HCM hướng mục tiêu công nghiệp xanh, bền vững, tự cường

TMO – TP. HCM cần đẩy mạnh khai thác vành đai công nghiệp gắn với cảng nước sâu và hệ thống giao thông quốc tế quy mô khoảng 50.000 ha, qua đó giúp Thành phố tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đại hội Đảng bộ TP. HCM lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030 diễn ra từ ngày 13-15/10 với sự tham dự của 550 đại biểu. Đây là kỳ đại hội đầu tiên của TP.HCM sau sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Sau sáp nhập, TP.HCM mới có quy mô dân số hơn 14 triệu người, diện tích hơn 6.700 km2, đóng góp gần 1/4 GDP (tổng sản phẩm nội địa) và khoảng 1/3 tổng thu ngân sách quốc gia.

Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. HCM lần thứ I nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra từ ngày 13-15/10.

Theo dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ, TP. HCM xác định mục tiêu đến năm 2030 - cột mốc 100 năm thành lập Đảng sẽ trở thành đô thị văn minh, hiện đại, trung tâm đổi mới sáng tạo, năng động, hội nhập đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, có vị trí nổi trội ở khu vực Đông Nam Á, nằm trong nhóm 100 thành phố toàn cầu, đáng sống và có hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của thế giới, thuộc nhóm thu nhập cao.

Tầm nhìn đến 100 năm thành lập nước (năm 2045), TP. HCM nằm trong nhóm 100 thành phố tốt nhất thế giới, xứng tầm siêu đô thị quốc tế của Đông Nam Á, là trung tâm kinh tế, tài chính, du lịch, dịch vụ, giáo dục, y tế của châu Á, điểm đến hấp dẫn toàn cầu, kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển đặc sắc, bền vững, chất lượng sống cao, hội nhập quốc tế sâu rộng.

Với tiềm năng, thế mạnh phát triển công nghiệp, dịch vụ và nằm ở vị trí chiến lược, TP. HCM hiện có 4 ngành công nghiệp chủ lực gồm cơ khí, điện - điện tử - công nghệ thông tin, hóa chất - cao su - nhựa và chế biến thực phẩm, chiếm 65 - 70% giá trị ngành công nghiệp chế biến - chế tạo. Trong khi đó khu vực Bình Dương (cũ) mạnh về chế biến gỗ, dệt may, da giày, cơ khí chính xác và ngành thực phẩm - dược phẩm, còn Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) có thế mạnh về công nghiệp nặng, hóa chất, luyện kim, dầu khí và năng lượng. Sự cộng hưởng của các địa phương sau sáp nhập cho phép địa phương này xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp dựa trên lợi thế sẵn có và hướng đến các ngành có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn.

TP. HCM - một trong 2 trung tâm kinh tế lớn của cả nước. Ảnh minh họa.

Theo các chuyên gia, TP. HCM cần xây dựng hệ sinh thái công nghiệp - dịch vụ - đô thị xanh. Theo đó, cần đẩy mạnh khai thác vành đai công nghiệp gắn với cảng nước sâu và hệ thống giao thông quốc tế quy mô khoảng 50.000 ha, qua đó giúp Thành phố tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Đồng thời, phát triển cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và hệ thống logistics đồng bộ gắn liền với các khu thương mại tự do (FTZ) để hình thành chuỗi cung ứng khép kín, qua đó, tăng cường năng lực cạnh tranh, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trước thời điểm sáp nhập, TP. HCM có 26 khu công nghiệp và khu chế xuất, tổng diện tích khoảng 5.900ha. Theo quy hoạch đến năm 2030, sẽ có 36 khu công nghiệp với diện tích hơn 8.300ha. Tuy nhiên nhiều khu công nghiệp trong số này đã hình thành từ hơn 30 năm trước, có quy mô nhỏ, cơ sở hạ tầng lạc hậu và hiện nằm xen cài trong khu dân cư có mật độ cao. Trong khi đó, khu vực Bình Dương (cũ) sở hữu quỹ đất công nghiệp lớn, được quy hoạch bài bản, đồng thời định hướng mở rộng diện tích khu công nghiệp lên đến 25.000ha sau năm 2030.

Tuy vậy, địa phương này thiếu cảng biển, cảng hàng không và hệ thống logistics còn hạn chế. Ngược lại, Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) có lợi thế về cảng biển và điều kiện phát triển các ngành công nghiệp nặng, năng lượng, dầu khí nhưng lại gặp khó khăn về quỹ đất và áp lực hạ tầng.

Theo chuyên gia, TP. HCM đang đứng trước một bước ngoặt chiến lược, hình thành một vùng công nghiệp - logistics - cảng biển tích hợp, có quy mô và năng lực cạnh tranh hàng đầu khu vực. Hiện nay, TP. HCM (mới) có 66 khu chế xuất và khu công nghiệp đang hoạt động, chiếm tỷ trọng lớn nhất cả nước. TP. HCM trở thành trung tâm dịch vụ, tài chính, công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao; là "trái tim" sản xuất với hệ thống KCN hiện đại, hạ tầng hoàn thiện; và cũng là cửa ngõ biển sâu của khu vực phía Nam với lợi thế vượt trội về logistics, năng lượng và công nghiệp nặng. Khi ba trụ cột này được kết nối thông suốt bằng hệ thống cao tốc, cảng biển và trung tâm logistics, một hệ sinh thái sản xuất hoàn chỉnh sẽ được định hình - từ nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, lưu trữ đến xuất khẩu.

Được biết, định hướng thời gian tới, TP. HCM sẽ đẩy mạnh chuyển đổi mô hình từ "khu sản xuất thuần túy" sang "hệ sinh thái công nghiệp - dịch vụ - đô thị xanh", tập trung thu hút ngành công nghệ cao, vật liệu mới, linh kiện ô tô, điện tử và công nghiệp hỗ trợ. Đặc biệt, phải phát triển hạ tầng xanh, năng lượng tái tạo và quản trị thông minh, hướng tới mục tiêu công nghiệp xanh - bền vững - tự cường. Các chuyên gia cho rằng, TP. HCM cần phát huy cơ chế, chính sách vượt trội nhằm thu hút đầu tư phát triển công nghiệp. Đồng thời, nên xác định rõ ưu tiên trong thu hút đầu tư, tập trung vào các ngành thâm dụng công nghệ, sản xuất xanh, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh đến hệ sinh thái công nghiệp và đô thị thông minh…/.

MỸ PHỤNG