Tiếp tục đẩy mạnh xử lý tro xỉ

TMO – Chỉ thị 08/CT-TTg của Chính phủ được các Bộ, ngành Trung ương, địa phương và doanh nghiệp tích cực triển khai, bước đầu có hiệu quả. Tuy nhiên, cần tiếp tục tháo gỡ những vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ xử lý lượng tro xỉ còn tồn.

Theo thống kê, trong năm 2021, lượng tiêu thụ tro, xỉ đã tăng hơn năm 2020 và đạt 87% tổng lượng phát thải trong năm. Tuy nhiên, tổng lượng đã tiêu thụ cộng dồn qua các năm hiện vẫn chỉ đạt khoảng 48% so với tổng lượng phát thải từ trước đến nay.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc tro, xỉ tiêu thụ còn chậm là do một số nhà máy có bãi chứa tro, xỉ nằm cách xa nơi tiêu thụ nên chi phí vận chuyển cao, việc sử dụng tro xỉ chưa hấp dẫn về kinh tế - kỹ thuật nên khó tiêu thụ. Bên cạnh đó, còn các nhà máy nhiệt điện chưa thực hiện phân loại riêng biệt tro và xỉ gây khó khăn cho việc xử lý và sử dụng tro, xỉ. Mặt khác, năng lực của đơn vị tham gia xử lý tro, xỉ còn hạn chế nên không thể thực hiện mục tiêu như đã cam kết.

Vật liệu xây dựng làm từ tro, xỉ

Các Bộ, ngành Trung ương, địa phương và doanh nghiệp đã tích cực triển khai thực hiện Chỉ thị 08/CT-TTg của Chính phủ, bước đầu đạt được kết quả tích cực. Theo đó, Bộ Xây dựng đã xây dựng và ban hành hoặc chuyển cho cơ quan có thẩm quyền ban hành về cơ bản đầy đủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật, định mức kinh tế kỹ thuật về xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao sử dụng làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng.

Trong khi đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã ban hành Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT quy định tro bay từ quá trình đốt than của nhà máy nhiệt điện là chất thải rắn công nghiệp thông thường thay vì phải kiểm soát ngưỡng nguy hại theo quy định tại quy chuẩn kỹ thuật môi trường về ngưỡng chất thải nguy hại như trước đây. Việc thay đổi quy định này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho tiêu thụ tro, xỉ phát thải từ các nhà máy nhiệt điện đốt than. Mặt khác, các nguyên tắc và điều kiện để bổ sung chi phí xử lý, tiêu thụ tro, xỉ vào giá điện trong trường hợp nhà máy điện có đề án xử lý, tiêu thụ tro, xỉ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để đảm bảo tiêu chuẩn về chất thải, khí thải, bảo vệ môi trường cũng được Bộ Công Thương quy định rõ tại Thông tư số 57/2020/TT-BCT.

Còn Bộ Khoa học và Công nghệ đã và đang tiếp tục ưu tiên, hỗ trợ triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ về nghiên cứu sử dụng tro, xỉ, thạch cao làm nguyên liệu phục vụ các ngành, lĩnh vực sản xuất. Đồng thời, phối hợp thẩm định dự thảo QCVN về bãi chôn lấp chất thải rắn. Và thẩm định hồ sơ dự thảo TCVN Bê tông sử dụng tro bay trong công trình thủy lợi (dự kiến sẽ công bố trong năm 2022).

Với sự nỗ lực của các Bộ, ngành, địa phương, các đơn vị sản xuất vật liệu xây dựng và các đơn vị có chức năng xử lý tro, xỉ, lượng tiêu thụ phế thải này đã có chuyển biến tích cưc. Theo đó, tổng lượng tiêu thụ cộng dồn tính đến cuối năm 2021 đã đạt 48% trên tổng lượng phát thải qua các năm. Nếu tính tổng lượng tro, xỉ, thạch cao nhiệt điện được phép tồn đọng theo hai năm sản xuất trung bình là hơn 43 triệu tấn, trong khi đó lượng tồn trữ hiện tại là 48 triệu tấn.

Phạm Yến