Thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý thuỷ lợi, phòng chống thiên tai

TMO - Tại tỉnh Quảng Trị các đơn vị, địa phương đã đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý thuỷ lợi, phòng chống thiên tai nhằm bảo vệ, đảm bảo an toàn cho cơ sở hạ tầng, tài sản, tính mạng của nhân dân.

Chuyển đổi số đang là xu thế tất yếu của các ngành, các lĩnh vực, trong đó có nông nghiệp nói chung và lĩnh vực thủy lợi, phòng chống thiên tai nói riêng. Trong thời gian vừa qua, tỉnh Quảng Trị đã triển khai hệ thống các giải pháp công nghệ, đặc biệt ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, công nghệ số hóa trong lĩnh vực thủy lợi và phòng, chống thiên tai.

Ngay từ năm 2023, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh Quảng Trị đã được hỗ trợ trang bị hệ thống máy móc, thiết bị văn phòng kết nối và khai thác đồng bộ cùng với hệ thống 16 camera giám sát tại các vị trí xung yếu về thiên tai thuộc địa bàn 5 huyện, thị xã gồm Hướng Hóa, Đakrông, Vĩnh Linh, Gio Linh, thị xã Quảng Trị và huyện đảo Cồn Cỏ; và 4 trạm đo mực nước tự động kết nối với 4 trạm cảnh báo ngập lụt tự động cho cộng đồng được lắp đặt tại các xã Hải Định, Hải Phong, huyện Hải Lăng và xã Triệu Độ, Triệu Đại, huyện Triệu Phong.

Các hệ thống này đã hỗ trợ đắc lực cho công tác chỉ đạo điều hành ứng phó thiên tai. Trong đó, hệ thống camera giám sát tại các ngầm tràn thường xuyên bị chia cắt do mưa lũ ở miền núi, với công nghệ độc lập về điện và internet đã hỗ trợ cho việc kịp thời theo dõi mực nước lũ, cảnh báo cho cộng đồng có phương án đảm bảo an toàn;...Các trạm đo mực nước tự động tại các vùng thấp trũng đa hỗ trợ theo dõi mực nước thuận lợi, nhất là kết nối trạm cảnh báo tự động bằng loa phát thanh sẽ kịp thời cảnh báo cho người dân chủ động phương án phòng tránh mưa lũ, ngập lụt.

Bên cạnh việc truyền dữ liệu tổng thể gồm hình ảnh, số liệu... về văn phòng đầu mối thì các thông tin, dữ liệu cảnh báo còn được chia sẻ khai thác dùng chung cho các cấp chính quyền và người dân nhằm chủ động trong sản xuất, sinh hoạt và sẵn sàng các phương án phòng tránh, đảm bảo an toàn và giảm thiểu các thiệt hại.

Đặc biệt, việc kết nối hệ thống này với phòng họp trực tuyến của văn phòng thường trực Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh với các huyện, thị xã, thành phố để tổ chức các cuộc họp trực tuyến khi có thiên tai xảy ra đã góp phần thông tin nhanh chóng, kịp thời phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh, UBND tỉnh Quảng Trị.

Theo Lãnh đạo Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai, thời gian qua, việc nghiên cứu, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong lĩnh vực thủy lợi và phòng chống thiên tai đã được đơn vị và các địa phương triển khai thực hiện khá toàn diện, đạt được nhiều kết quả tích cực. Đến nay, 100% thủ tục hành chính trong lĩnh vực thủy lợi, đê điều và phòng chống thiên tai đã đáp ứng đủ điều kiện để triển khai thực hiện trên môi trường số, nhằm đảm bảo yêu cầu phục vụ tối đa, giảm thiểu chi phí cho các tổ chức, cá nhân trong thực hiện thủ tục hành chính.

Ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong lĩnh vực thuỷ lợi và phòng chống thiên tai giúp Quảng Trị có kế hoạch ứng phó kịp thời khi thiên tai xảy ra. (Ảnh minh hoạ). 

Bên cạnh đó về lĩnh vực thuỷ lợi, hệ thống cơ sở dữ liệu, thông tin, thống kê trong lĩnh vực còn được cung cấp, chia sẻ công khai trên website của Sở NN&PTNT. Ngoài ra, tỉnh Quảng Trị đã triển khai nghiên cứu, ứng dụng các mô hình, công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trên một số khu vực sản xuất, mở rộng diện tưới cho cây trồng cạn với diện tích gần 1.000 ha mang lại hiệu quả rõ rệt, đảm bảo cấp nước, góp phần nâng cao năng suất, giá trị sản phẩm, chủ động thích ứng với hạn hán. Việc ứng dụng vật liệu, công nghệ mới vào thiết kế, xây dựng công trình thủy lợi mang lại kết quả tích cực, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế, hiệu quả trong điều kiện triển khai tại hiện trường khó khăn, rút ngắn thời gian thi công.

Đồng thời, tỉnh Quảng Trị cũng đã triển khai lắp đặt và khai thác, vận hành hiệu quả hệ thống 35 trạm đo mưa `tự động và các trạm quan trắc, giám sát, cảnh báo thiên tai tự động, trực quan phục vụ hiệu quả trong công tác cảnh báo, dự báo, chỉ đạo, điều hành ứng phó thiên tai trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, cung cấp, chia sẽ thông tin phục vụ miễn phí cho cộng đồng thông qua website và ứng dụng phần mềm Vrain cài đặt trên điện thoại thông minh hoặc máy tính nhằm đảm bảo yêu cầu chủ động sản xuất, ứng phó thiên tai.

Tỉnh Quảng Trị còn xây dựng trang fanpage về phòng chống thiên tai của văn phòng Ban Chỉ huy PCTT& TKCN tỉnh để kịp thời cung cấp các bản tin cảnh báo, dự báo, diễn biến về thiên tai và các văn bản chỉ đạo, điều hành đến với cộng đồng, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ WebGIS, phần mềm Google Earth, Mapinfo để lập bản đồ hiện trạng, xây dựng cơ sở thông tin, dữ liệu về hệ thống công trình thủy lợi, nước sạch nông thôn, đê điều, tình trạng sạt lở và phòng chống thiên tai, khai thác phát huy hiệu quả, nâng cao chất lượng công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành. Triển khai đo đạc, định vị tọa độ, lập bản đồ hành lang bảo vệ đê điều tại tuyến đê tả Bến Hải, số hóa, đồng bộ lên phần mềm Google Earth phục vụ công tác quản lý, theo dõi, giám sát các hoạt động trong hành lang đê điều.

Các phần mềm chuyên ngành và công nghệ thông tin cũng được ứng dụng vào hoạt động dự báo nguồn nước theo các lưu vực sông phục vụ xây dựng kế hoạch sử dụng nước của các ngành kinh tế và công tác chỉ đạo, điều hành ứng phó với hạn hạn trên địa bàn tỉnh. Đưa vào vận hành phần mềm quản lý, điều tiết, thông tin về nguồn nước tưới tại hệ thống công trình Bảo Đài, La Ngà và Sa Lung phục vụ công tác quản lý, điều tiết, chống hạn kịp thời, hiệu quả.

Trong thời gian tới, tỉnh Quảng Trị sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong lĩnh vực Thủy lợi và Phòng chống thiên tai theo hướng chủ động, có trọng tâm và trong điểm. Việc chuyển đổi số trong cảnh báo sớm thông tin phòng chống thiên tai sẽ góp phần thực hiện phương châm "4 tại chỗ" tốt hơn, giúp các địa phương xây dựng sớm kịch bản phòng ngừa, ứng phó, khắc phục thiên tai, giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản khi có sự cố thiên tai xảy ra.

Đức Chính