Thúc đẩy chuyển đổi số, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm OCOP

TMO - Thời gian qua, TP. Hà Nội đang khai thác mạnh mẽ các nền tảng số để nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm OCOP, tạo bước chuyển mới trong phát triển kinh tế nông thôn. Từ số hóa hồ sơ sản phẩm đến xây dựng thương hiệu trên môi trường trực tuyến, hoạt động chuyển đổi số giúp sản phẩm OCOP tiếp cận khách hàng rộng rãi hơn và tăng sức cạnh tranh.

Hà Nội đang triển khai mạnh mẽ các giải pháp chuyển đổi số nhằm nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm OCOP, tạo động lực thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững. Việc ứng dụng công nghệ số được triển khai đồng bộ ở nhiều khâu; Nhiều chủ thể OCOP đã tiếp cận các nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội, sàn giao dịch trực tuyến để đưa sản phẩm đến gần hơn với người tiêu dùng, mở rộng độ nhận diện thương hiệu.

Đặc biệt, Hà Nội chú trọng xây dựng cơ sở dữ liệu số về sản phẩm, áp dụng mã QR, phần mềm quản lý chất lượng nhằm đảm bảo minh bạch thông tin và nâng cao niềm tin của thị trường. Cùng với đó, thành phố đẩy mạnh hỗ trợ đào tạo kỹ năng chuyển đổi số cho hợp tác xã, doanh nghiệp và hộ sản xuất, giúp họ chủ động hơn trong cách tiếp cận khách hàng.

 Những giải pháp này đang mở ra hướng đi mới cho sản phẩm OCOP Thủ đô, tăng sức cạnh tranh và tạo lợi thế trong bối cảnh kinh tế số ngày càng phát triển. Là địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng sản phẩm OCOP với 3.463 sản phẩm đạt từ 3 - 5 sao, trong đó nhiều sản phẩm đã xuất khẩu ra các thị trường quốc tế khó tính, từ năm 2020 đến nay, TP. Hà Nội đã phối hợp với các sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso, Shopee, Tiki, Lazada để hỗ trợ các chủ thể OCOP bán hàng trực tuyến. Một số sản phẩm OCOP tiêu biểu của Hà Nội đã có mặt trên môi trường số…

Đây đều là sản phẩm truyền thống đã được chứng nhận OCOP 3 - 5 sao, có lợi thế về bản sắc văn hóa và đáp ứng tốt nhu cầu tiêu dùng hiện đại. Theo chia sẻ của HTX rau quả sạch tại Chương Mỹ, đơn vị chuyên trồng và cung cấp các loại rau và rau gia vị chuẩn sạch theo quy trình VietGAP và GlobalGAP; HTX đã ứng dụng trạm cảnh báo thời tiết iMetos và cụm công nghệ eGAP (truy xuất nguồn gốc), giúp các hộ thành viên quản lý, giám sát sản xuất; điều chỉnh kế hoạch xuất giống, quy trình chăm sóc rau kịp thời khi thời tiết biến động.

HTX cũng đã xây dựng hệ thống QR code dán trên từng sản phẩm để giúp người tiêu dùng truy xuất nguồn gốc...Có thể thấy, việc kết hợp giữa kỹ thuật nông nghiệp truyền thống và công nghệ số chính là hướng đi giúp hợp tác xã nâng cao năng suất, minh bạch hóa thông tin sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ thị trường hiện đại.

Nhờ vậy, sản xuất nông nghiệp hiệu quả hơn, khách hàng tin tưởng hơn khi sử dụng sản phẩm. Không chỉ trong sản xuất, chế biến các sản phẩm nông sản, tại các làng nghề truyền thống, chuyển đổi số cũng là xu hướng của các làng nghề.

Trồng rau sạch theo hướng an toàn, ứng dụng công nghệ cao được nhiều HTX trên địa bàn TP.Hà Nội áp dụng. (Ảnh: KTDB). 

Giờ đây, nhờ sự hỗ trợ từ chính quyền các cấp, người dân tự tin bước vào nền tảng số, sản phẩm được quảng bá nhanh chóng, tỷ lệ đặt hàng qua thương mại điện tử hiện chiếm 60%, thậm chí có thời điểm đạt 80% tổng đơn hàng. Đây là bước tiến vượt bậc, giúp cơ sở không chỉ bán hàng, mà còn xây dựng thương hiệu lâu dài. Thực tế, thời gian qua, Chương trình OCOP đã tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế nông thôn theo hướng hàng hóa, nâng cao giá trị sản xuất dựa trên bản sắc vùng miền.

Nhiều sản phẩm đã bước đầu đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường. Tuy nhiên, đến nay việc phát triển sản phẩm OCOP vẫn còn nhiều hạn chế: các doanh nghiệp OCOP chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhất là hợp tác xã, khi đó khả năng ứng dụng công nghệ thông tin còn chưa phổ biến, thiếu nhân lực có trình độ chuyên môn, chưa nắm bắt rõ quy trình, quy định để giao dịch trên sàn thương mại điện tử… Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội khẳng định, việc chuyển đổi số trong nông nghiệp đã mang lại nhiều lợi ích như, dự báo nhu cầu thị trường chính xác, giảm thiểu chi phí sản xuất, tối ưu hóa hoạt động...

Đặc biệt, chuyển đổi số không chỉ giúp thực hiện những công việc con người khó thực hiện, mà còn tạo ra nhiều giá trị gia tăng, đưa nông sản đến tay người tiêu dùng nhanh chóng, an toàn với giá cả hợp lý… Để triển khai hiệu quả Chương trình chuyển đổi số TP. Hà Nội định hướng đến năm 2030 qua đó đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp, trong thời gian tới, ngành nông nghiệp Thủ đô sẽ tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại trên địa bàn cài đặt, sử dụng phần mềm chuẩn hóa quy trình sản xuất.

Đồng thời minh bạch thông tin, mã hóa, xuất code tem QR truy xuất nguồn gốc, qua đó giúp nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị và thúc đẩy tiêu thụ nông sản. Đồng thời, tiếp tục phối hợp với các sở, ngành, địa phương tăng cường việc đưa nông sản lên giao dịch tại các sàn thương mại điện tử… Thúc đẩy chuyển đổi số trong phát triển sản phẩm OCOP không chỉ mang lại giá trị kinh tế trước mắt mà còn tạo nền tảng chiến lược cho quá trình phát triển dài hạn.

Khi công nghệ được ứng dụng sâu vào quản lý sản xuất, truy xuất nguồn gốc và tiếp thị, sản phẩm OCOP có cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, từ trong nước đến quốc tế. Điều này giúp gia tăng giá trị, nâng cao uy tín và khẳng định thương hiệu của các sản phẩm đặc trưng Thủ đô.

Đồng thời, chuyển đổi số cũng giúp tối ưu chi phí sản xuất – phân phối, tạo sự minh bạch về chất lượng và góp phần định hình cách làm OCOP hiện đại, phù hợp xu thế phát triển kinh tế số.

Quan trọng hơn, việc nâng cao năng lực số cho các chủ thể OCOP giúp họ chủ động hơn trong hoạt động kinh doanh, giảm phụ thuộc vào phương thức truyền thống và tăng khả năng cạnh tranh bền vững. Với định hướng rõ ràng và sự hỗ trợ đồng bộ, Hà Nội đang từng bước đưa chương trình OCOP sang giai đoạn phát triển mới – chuyên nghiệp hơn, hiệu quả hơn, đóng góp tích cực vào xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế Thủ đô trong thời gian tới.

Quỳnh Trang