TMO – “Biến động giá là điều tất yếu, nhưng Việt Nam có đủ năng lực để ứng phó. Chúng ta không chỉ dừng ở việc ổn định giá mà còn phải nâng cao giá trị, xây dựng thương hiệu gạo bền vững để vươn xa toàn cầu”, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh.

Nhiều năm quan, ngành lúa gạo Việt Nam đã chứng tỏ vai trò quan trọng trên bản đồ xuất khẩu thế giới. Giai đoạn 2016-2022, giá gạo 5% tấm dao động ổn định ở mức 420-535 USD/tấn. Đỉnh cao ghi nhận vào tháng 11/2023, khi giá đạt 663 USD/tấn – mức cao nhất trong 15 năm – nhờ Ấn Độ tạm dừng xuất khẩu gạo, tạo cơ hội cho Việt Nam chiếm lĩnh thị trường. Tuy nhiên, bước sang đầu năm 2025, giá gạo 5% tấm giảm mạnh xuống 393-400 USD/tấn, mất 40% so với cuối năm 2023, trở thành mức thấp nhất trong nhóm các nước xuất khẩu hàng đầu như Thái Lan (450 USD/tấn), Ấn Độ, và chỉ nhỉnh hơn Pakistan.

Năm 2025, tổng diện tích gieo cấy lúa cả nước dự kiến đạt 7,03 triệu ha, với năng suất trung bình 61,6 tạ/ha, sản lượng ước tính 43,14 triệu tấn, giảm nhẹ 323 nghìn tấn so với năm 2024. Riêng khu vực đồng bằng sông Cửu Long, dự kiến đạt 24,057 triệu tấn từ 3,8 triệu ha, năng suất trung bình 63,09 tạ/ha. Tổng lượng gạo hàng hóa xuất khẩu ước tính 4,53 triệu tấn trong 6 tháng đầu năm và 3,012 triệu tấn trong 6 tháng cuối năm, đảm bảo nguồn cung dồi dào cho cả thị trường nội địa lẫn quốc tế.

(Ảnh minh họa)

Hai tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu 1,1 triệu tấn gạo, đạt kim ngạch 613 triệu USD, tăng 5,9% về lượng nhưng giảm 13,6% về giá trị do giá gạo toàn cầu điều chỉnh. Tại ĐBSCL, giá lúa hiện dao động từ 7.500-8.500 đồng/kg (lúa tươi) và 9.000-10.000 đồng/kg (lúa khô), vẫn đảm bảo lợi nhuận cho nông dân nhờ chi phí sản xuất ổn định.

Hiện tại, giá gạo Việt Nam (395-400 USD/tấn) thấp hơn 50 USD/tấn so với Thái Lan, phản ánh sức ép cạnh tranh từ nguồn cung dư thừa. Nhu cầu từ các thị trường lớn như Philippines và Indonesia cũng giảm do đã tích trữ đủ trong năm 2024, chờ giá giảm thêm. Dù vậy, nhiều ý kiến lạc quan: "Nhu cầu từ Trung Quốc, EU, Nhật Bản và các thị trường tiềm năng vẫn là điểm sáng. Việt Nam cần chủ động nắm bắt để củng cố vị thế".

Tại cuộc họp đánh giá tình hình sản xuất và tiêu thụ lúa gạo vùng đồng bằng sông Cửu Long vừa diễn ra mới đây, Thứ trưởng Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân đánh giá cao thành tựu năm 2024 với 9,18 triệu tấn gạo xuất khẩu (5,75 tỷ USD). Đồng thời khẳng định: "Dù giá giảm đầu năm 2025, nền tảng sản xuất và kinh nghiệm thị trường là bệ đỡ để bứt phá". Bộ Công Thương sẽ đẩy mạnh đàm phán mở rộng thị trường mới, ưu tiên gạo chất lượng cao, đồng thời nghiên cứu kích hoạt dự trữ quốc gia và giá sàn để bình ổn giá.

Cũng tại cuộc họp, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhấn mạnh: "Biến động giá là điều tất yếu, nhưng Việt Nam có đủ năng lực ứng phó. Chúng ta không chỉ dừng ở việc ổn định giá mà còn phải nâng cao giá trị, xây dựng thương hiệu gạo bền vững để vươn xa toàn cầu." Ngành lúa gạo Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng: vượt qua thách thức ngắn hạn để vươn tới mục tiêu dài hạn. Với sản lượng ổn định, chính sách hỗ trợ và sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, địa phương và doanh nghiệp, lúa gạo không chỉ là nguồn sống của hàng triệu nông dân mà còn là biểu tượng cho khát vọng phát triển bền vững của Việt Nam trên thị trường quốc tế…/.

LÝ LAN