Thái Nguyên ứng dụng công nghệ trong quản lý, bảo vệ rừng

TMO - Đối với lĩnh vực lâm nghiệp, chuyển đổi số đã đem lại sự thống nhất, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, đóng góp hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Do đó, những năm gần đây, lực lượng kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên đã tăng cường ứng dụng công nghệ cao để hỗ trợ giám sát, bảo vệ rừng hiệu quả.

Theo Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 14/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh Thái Nguyên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, quy hoạch đất rừng tỉnh Thái Nguyên đến năm 2030 là 172.000 ha, gồm đất rừng đặc dụng 35.652 ha, đất rừng phòng hộ 37.028 ha, đất rừng sản xuất 99.320 ha. Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên đang tập trung phát triển hệ sinh thái rừng theo hướng đạt giá trị đa dụng. Để đạt được mục tiêu trên và tiếp tục bảo vệ, phát triển diện tích rừng, lực lượng kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên đã tăng cường ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, khoa học công nghệ vào công tác quản lý, giám sát rừng, mang lại hiệu quả tích cực. 

Thông tin từ Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên, việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong quản lý, khai thác và bảo vệ rừng thời gian qua đã giúp công tác chỉ đạo, điều hành,trao đổi thông tin cần thiết, cấp bách của ngành kiểm lâm tỉnh được chính xác và kịp thời hơn, qua đó góp phần nâng cao chất lượng, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ xuyên suốt, đạt hiệu quả cao.

Cụ thể, số vụ vi phạm lâm luật đã giảm từ 364 vụ năm 2017 xuống còn 102 vụ trong năm 2023, không còn các điểm nóng về phá rừng, khai thác rừng, buôn bán lâm sản trái phép... Chi cục cũng đã thực hiện tốt công tác trồng rừng, khoán bảo vệ rừng, khoanh nuôi tái sinh phục hồi rừng hàng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch, ổn định tỷ lệ che phủ trên 46%. Giá trị sản xuất lâm nghiệp bình quân đạt 7%/năm.

Để tiếp tục phát huy những tiện ích, hiệu quả mà tiến bộ khoa học kỹ thuật mang lại trong quản lý, khai thác và bảo vệ rừng, Chi cục đã tham mưu cho UBND tỉnh, Sở NN&PTNT tỉnh Thái Nguyên, phối hợp cùng các ban, ngành liên quan và các đơn vị đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ thông tin vào quá trình sản xuất lâm nghiệp cũng như trồng rừng. Bên cạnh đó Chi Cục còn đưa nội dung chuyển đổi số vào phương án sản xuất lâm nghiệp hằng năm, gắn nhiệm vụ chuyển đổi số trong sản xuất lâm nghiệp với thực hiện Đề án phát triển sản phẩm nông nghiệp chủ lực tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Lực lượng kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên kiểm tra công tác quản lý bảo vệ rừng. 

Bên cạnh đó, lực lượng kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên sẽ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát, truy xuất nguồn gốc giống cây trồng lâm nghiệp, nguồn gốc rừng trồng phục vụ cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững. Ứng dụng công nghệ tưới phun, tưới nhỏ giọt có hệ thống điều khiển tự động hoặc bán tự động trong sản xuất giống cây trồng lâm nghiệp chất lượng cao, phát triển cơ giới hóa trong làm đất và khai thác rừng. Ứng dụng những thiết bị, kỹ thuật hiện đại để theo dõi diễn biến rừng như công nghệ viễn thám, GIS, thiết bị flycam… Ứng dụng công nghệ nano, sử dụng vi sinh vật trong chế biến, bảo quản lâm sản nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất lâm nghiệp.

Bên cạnh đó, để thực hiện hiệu quả Chương trình trồng mới 1 tỷ cây xanh giai đoạn 2021 - 2025, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã phối hợp với công ty truyền thông xây dựng và vận hành phần mềm quản lý cây xanh Thai Nguyen SmartTrees, qua đó giúp việc nhập liệu, tra cứu thông tin về cây xanh trên địa bàn tỉnh được dễ dàng, thuận tiện hơn. Từ năm 2021 đến năm 2023, số lượng cây xanh được cập nhật lên phần mềm Thai Nguyen Smart Trees là gần 6,3 triệu cây. Chi cục cũng đã đưa vào khai thác, vận hành, sử dụng có hiệu quả các phần mềm quản lý cháy rừng, mất rừng và khai thác thông tin; phần mềm theo dõi diễn biến tài nguyên rừng (FRMS); hệ thống thông tin địa lý và ảnh viễn thám để phát hiện sớm và cảnh báo cháy rừng từ ảnh vệ tinh; phần mềm giám sát và phát hiện sớm mất rừng, suy thoái rừng; ứng dụng công nghệ số, công nghệ viễn thám để quản lý dữ liệu về rừng, theo dõi diễn biến tài nguyên rừng.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số được tỉnh Thái Nguyên triển khai thực hiện ở các địa phương. Đơn cử như tại huyện Võ Nhai, địa phương này diện tích lâm nghiệp trong quy hoạch là hơn 65.000ha, chiếm trên 1/3 diện tích quy hoạch lâm nghiệp của tỉnh Thái Nguyên, tuy nhiên địa bàn lại rộng, địa hình phức tạp khiến công tác quản lý, bảo vệ rừng bằng sức người gặp nhiều khó khăn. Theo Hạt Kiểm lâm huyện Võ Nhai, hiện đơn vị đang có 14 cán bộ trực tiếp phụ trách trên địa bàn, trung bình mỗi cán bộ kiểm lâm phải quản lý hơn 4.600ha rừng. Đặc biệt, tại những xã có địa hình đặc thù, 1 cán bộ kiểm lâm phải quản lý đến 10.000ha rừng.

Cán bộ Kiểm Lâm tỉnh Thái Nguyên sử dụng phần mềm, ứng dụng công nghệ để giám sát diễn biến rừng. Ảnh: VD.  

Tuy nhiên, nhờ ứng dụng công nghệ hiện đại đã hỗ trợ rất nhiều cho các cán bộ kiểm lâm huyện Võ Nhai trong công tác điều tra, giám sát biến động của rừng. Lãnh đạo Hạt Kiểm lâm huyện Võ Nhai cho biết, nếu trước đây mỗi lần đi tuần rừng, cán bộ kiểm lâm địa phương sẽ phải mang theo bản đồ giấy, máy định vị, la bàn… và phụ thuộc khá nhiều vào nguồn tin, kinh nghiệm của người dân, tuy nhiên hiện nay, nhờ ứng dụng hệ thống thông tin theo dõi trên vệ tinh, đo vẽ kiểm tra bản đồ đã hỗ trợ nhiều trong việc quản lý, đặc biệt là công tác theo dõi diễn biến tài nguyên rừng, theo dõi điểm nghi cháy rừng, điểm nghi mất rừng.

Cụ thể Hạt Kiểm lâm huyện Võ Nhai đã tăng cường ứng dụng những phần mềm như theo dõi diễn biến tài nguyên rừng FRMS; phần mềm quản lý cây xanh ThaiNguyen SmartTrees; hệ thống theo dõi cháy rừng trực tuyến của Cục Kiểm lâm (FireWatch Việt Nam); hệ thống giám sát, đánh giá chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững; phần mềm theo dõi động vật hoang dã…Các thiết bị bay (flycam), dữ liệu bản đồ số trên điện thoại thông minh cũng được Hạt Kiểm Lâm Võ Nhai sử dụng. Qua đó giúp cán bộ kiểm lâm trên địa bàn giảm áp lực và hỗ trợ cho công tác quản lý, bảo vệ rừng được nhanh và chính xác hơn.

Chuyển đổi số còn góp phần giúp lực lượng kiểm lâm Thái Nguyên quản lý, nắm bắt được thông tin, thu thập số liệu tin cậy, kịp thời, chính xác, để kịp thời tham mưu cho các cấp quản lý trong lĩnh vực bảo vệ và phát triển rừng. Từ những kết quả đạt đã đạt được, ngành kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên sẽ tiếp tục tăng cường ứng dụng công nghệ, kỹ thuật hiện đại để siết chặt công tác giám sát diễn biến, biến động của rừng trên địa bàn tỉnh. 

Hồng Vân