Tăng cường chuyển đổi số, bảo tồn giá trị di sản

TMO - Thời gian qua Ban Quản lý Di sản Văn hóa Mỹ Sơn, tỉnh Quảng Nam đã tập trung đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, nguồn lực, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số góp phần phát huy, bảo tồn Di sản Văn hoá (DSVH) và thu hút đông đảo du khách. 

Những năm qua, công tác bảo tồn Khu đền tháp Mỹ Sơn Sơn (huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) luôn nhận được sự quan tâm của Chính phủ, các tổ chức trong nước và quốc tế. Khu đền tháp hiện là một quần thể kiến trúc đặc biệt, mang lại sự hấp dẫn, thu hút du khách. Năm 2023 là năm mà Di sản văn hóa thế giới Mỹ đã gặt hái được những thành công đáng kể khi lượng du khách đến tham quan tăng mạnh. Để đạt được những kết quả tích cực này, Ban quản lý (BQL) Di sản đã có nhiều giải pháp để bảo tồn và khai thác, phát huy hiệu quả để thu hút du khách

Cụ thể, theo Ban Quản lý Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn, năm 2023, lượng khách du lịch đến Mỹ Sơn có sự phục hồi ấn tượng; ước đạt trên 360.000 lượt, trong đó khách quốc tế là trên 315.000 lượt, tăng hơn 300% so với năm 2022. Có được kết quả tích cực này có được là nhờ sự cộng hưởng của nhiều yếu tố; trong đó, các hoạt động chuyển đổi số, áp dụng và thực hành công nghệ để vừa thu hút du khách, vừa tạo ra các sản phẩm công nghiệp văn hóa phục vụ cho hoạt động du lịch giữ vai trò chủ đạo.

Ban quản lý Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn thông tin, khi đến với Di sản này, du khách có thể ứng dụng nhiều công nghệ hỗ trợ trong hoạt động tham quan như sử dụng loại hình dịch vụ bán vé online, soát vé qua mã QR, thanh toán chuyển khoản qua mã quét QR và thẻ visa, cập nhật thông tin trên nền tảng google map, youtube, website của đơn vị.

Du khách nước ngoài sử dụng mã QR để cập nhật thông tin chi tiết về Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn. Ảnh: KC.

Quá trình kết nối các loại hình dịch vụ, giá trị di sản đến du khách thông qua các phần mềm ứng dụng mạng xã hội facebook, Instagram, gmail dùng chung, zalo nhóm nhằm quảng bá điểm đến. Đây là cách tích hợp, khai thác hợp lý công nghệ số đang được Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn tập trung ứng dụng mạnh mẽ.

Nhận định về tiến trình chuyển đổi số tại Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn và những điểm đến khác trên địa bàn, Lãnh đạo UBND huyện Duy Xuyên cho rằng, những kỹ thuật, công nghệ tiên tiến trực tiếp đầu tư vào hệ thống hạ tầng đã thực sự mang lại hiệu quả tích cực đối với hoạt động du lịch, tối ưu hóa thành những sản phẩm với những ứng dụng số thông minh.

Đơn cử như từ sản phẩm website thực tế ảo VR360 chi tiết tích hợp tính năng thuyết minh ảo, thuyết minh giới thiệu tổng quan, việc đưa mô hình 3D bảo tàng số lên vị trí Map 3D Bizverse World đã được du khách quan tâm sử dụng. Sử dụng tính năng của sản phẩm này, dù ở bất kỳ nơi đâu du khách cũng có thể tham quan, tương tác tại các vị trí của khu đền tháp thông qua hệ thống thế giới ảo Metaverse. Điều này giúp du khách tham quan, trải nghiệm như ngoài thực tế, người dùng có thể đi bộ, tương tác, kể cả chụp ảnh trong khu đền tháp, di chuyển đến vị trí mình yêu thích, tạo cảm giác như đang có mặt tại Mỹ Sơn.

Du khách được hướng dẫn để ứng dụng sản phẩm thuyết minh đa ngôn ngữ tại Di sản thế giới Mỹ Sơn. Ảnh: KC. 

Cùng với đó sản phẩm thuyết minh đa ngôn ngữ (Audio Guide) được đưa vào hoạt động từ giữa năm 2023, là sản phẩm chuyển đổi số sử dụng công nghệ để cung cấp thông tin đến du khách tham quan tại di tích Mỹ Sơn. Sản phẩm với 6 thứ tiếng là tiếng Việt, Anh, Pháp, Nhật, Hàn, Trung đến nay được du khách rất hài lòng và đánh giá cao.

Sản phẩm này có những ưu điểm vượt trội như khách tham quan chủ động nghe các bài thuyết minh theo ý thích của mình; hỗ trợ thuyết minh nhiều ngôn ngữ đối với nhiều thành phần du khách; du khách có thể chủ động nghe lại nhiều lần. Đồng thời, sau thời gian sử dụng, những nội dung thuyết minh sẽ tiếp tục được điều chỉnh phù hợp do tính năng dễ dàng cập nhật thêm nội dung mới.

Việc đưa sản phẩm mới chuyển đổi số thuyết minh đa ngôn ngữ (Audio Guide) vào phục vụ là cách làm sáng tạo và hiệu quả. Du khách được nghe thuyết minh rõ ràng mà không chịu ảnh hưởng của môi trường xung quanh trong những thời điểm đông khách tập trung với số lượng lớn. Mặt khác, việc số hóa các sản phẩm du lịch tại Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn còn là điều kiện thuận lợi để khách du lịch khắp nơi dễ dàng kết nối và tương tác sâu với điểm đến trước mỗi chuyến trải nghiệm.

Lãnh đạo Hiệp hội Du lịch Quảng Nam nêu rõ, hiện nay hầu hết du khách khi đến Hội An, Mỹ Sơn, Cù Lao Chàm, Hồ Phú Ninh và các điểm đến vùng sâu trong đất liền Quảng Nam đều muốn tự trải nghiệm theo hướng dẫn thông qua công nghệ, dùng công nghệ kết nối, chia sẻ về thông tin, tương tác điểm đến. Do vậy, việc thực hiện chuyển đổi số giúp hoạt động du lịch trở nên đa dạng hơn, vừa là sản phẩm trải nghiệm vừa là dịch vụ hỗ trợ trải nghiệm điểm đến; đồng thời, giúp du khách dễ dàng trong việc chuẩn bị trước chuyến đi, nâng cao nhận thức về việc bảo vệ giá trị điểm đến, kết nối, chia sẻ, lan tỏa những hành động tích cực, ý thức bảo vệ văn hóa bản địa, tài nguyên du lịch... 

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, chuyển đổi số gắn với đa dạng sản phẩm du lịch là hướng phát triển tất yếu mang lại lợi ích thiết thực, khai thác hiệu quả công nghệ vào làm giàu giá trị di sản; từng bước tiếp cận công nghệ tiên tiến nhất nhằm giải quyết hài hòa bài toán phát triển du lịch nhưng không mâu thuẫn với bảo tồn.

Chuyển đổi số gắn với đa dạng sản phẩm du lịch, lấy trải nghiệm của du khách làm trung tâm theo định hướng mới của ngành Du lịch Việt Nam chính là một trong những giải pháp đang được tỉnh Quảng Nam nỗ lực thực hiện trong quá trình phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững theo tinh thần Nghị quyết 82/NQ-CP, ngày 18/5/2023 của Chính phủ. Chuyển đổi số, số hóa tư liệu liên quan đến các di sản văn hóa, thông tin hiện vật, di tích, ứng dụng công nghệ trong công tác của các đơn vị chuyên môn tại Di sản Văn hóa Mỹ Sơn không chỉ đẩy mạnh cải cách hành chính mà qua đó, còn giúp cho công tác lưu trữ, bảo tồn, quản lý và phát huy giá trị của các di sản hiệu quả, phù hợp với xu hướng hiện nay.

Lan Anh