Số hóa tư liệu lịch sử thu hút sự quan tâm của giới trẻ

TMO - Thông qua các nền tảng số, giá trị lịch sử được truyền tải trực quan, hấp dẫn, góp phần khơi dậy niềm yêu thích và ý thức gìn giữ di sản trong thế hệ trẻ. Cách làm này đang mở ra hướng tiếp cận hiện đại của TP. Hà Nội nói riêng và của cả nước nói chung trong công tác giáo dục truyền thống lịch sử.

Nhằm đổi mới cách tiếp cận lịch sử, Hà Nội đã triển khai mạnh mẽ việc số hóa tư liệu, hiện vật và không gian di sản, hướng tới thu hút sự quan tâm của giới trẻ. Thay vì chỉ tiếp cận thông tin qua sách giáo khoa hay bảo tàng truyền thống, người trẻ giờ đây có thể khám phá lịch sử qua các ứng dụng tương tác, hình ảnh 3D, tour tham quan thực tế ảo và nền tảng trực tuyến.

Các di tích như Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám…hiện nay đã được tích hợp công nghệ trình chiếu đa phương tiện, góp phần tái hiện sinh động các giai đoạn lịch sử. Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và nội dung lịch sử giúp nâng cao tính hấp dẫn, trực quan, dễ tiếp cận, từ đó khơi gợi sự hứng thú tìm hiểu và học hỏi trong giới trẻ.

Ngoài ra, việc sử dụng mạng xã hội, clip ngắn, trò chơi điện tử lồng ghép yếu tố lịch sử cũng là cách Hà Nội đang vận dụng để lan tỏa giá trị di sản trong cộng đồng trẻ. Không chỉ góp phần giáo dục truyền thống, cách làm này còn mở ra hướng phát huy di sản phù hợp với xu thế chuyển đổi số và nhu cầu tiếp nhận thông tin của thế hệ mới. Với tinh thần đổi mới, sáng tạo, kế hoạch được đầu tư công phu, nhiều điểm nhấn đột phá, đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ số để đưa lịch sử đến gần hơn với người trẻ.

Đặc biệt, Ban Bí thư Trung ương Đoàn vừa ban hành kế hoạch khởi động chiến dịch tuyên truyền, kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025). Với tinh thần đổi mới, sáng tạo, kế hoạch năm nay được đầu tư công phu, nhiều điểm nhấn đột phá.

Đáng chú ý, việc ứng dụng công nghệ số để đưa lịch sử đến gần hơn với người trẻ, trong đó hoạt động ra mắt không gian số trải nghiệm thực tế ảo (VR) "Tự hào Việt Nam 360" đã tạo sự thu hút cho người trẻ trên địa bàn thành phố cũng như trên cả nước.

Theo đó, các bạn trẻ trên cả nước có thể sử dụng thiết bị VR cá nhân để được sống lại không khí hào hùng của năm 1945; có thể trực tiếp "tham gia" vào các sự kiện lịch sử làm nên thắng lợi của Cách mạng tháng Tám. Đây được xem là một bước tiến công nghệ ấn tượng, hứa hẹn mang đến cách tiếp cận lịch sử trực quan và hấp dẫn chưa từng có.

Chiến dịch truyền thông đa nền tảng "Tự hào Việt Nam" sẽ được phát động mạnh mẽ trên không gian mạng từ ngày 10/8 - 5/9/2025. Ban Bí thư Trung ương Đoàn kêu gọi cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi và người dân đồng loạt thay đổi ảnh đại diện, ảnh bìa trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok bằng bộ nhận diện thống nhất. Đồng thời, chiến dịch cũng khuyến khích người dùng đăng tải các nội dung, hình ảnh, video thể hiện niềm tự hào về lá cờ Tổ quốc, về thành tựu của đất nước, địa phương kèm hashtag chính thức #TuHaoVietNam.

Bên cạnh đó, còn có nhiều sự kiện quy mô lớn được tổ chức như: chuỗi chương trình nghệ thuật cộng đồng Chuyến xe tự hào Việt Nam sẽ lăn bánh qua 10 tỉnh, thành phố từ ngày 20/8 - 2/9/2025. Những chuyến xe này sẽ mang nhiều giai điệu hào hùng và màn trình diễn đặc sắc của các thế hệ nghệ sĩ nổi tiếng, phục vụ đông đảo Nhân dân.

Chiến dịch truyền thông đa nền tảng "Tự hào Việt Nam" sẽ được phát động mạnh mẽ trên không gian mạng từ ngày 10/8 - 5/9/2025.  (Ảnh minh hoạ: BTP). 

Điểm nhấn khác đó là ngày 16/8/2025, trên toàn quốc sẽ tổ chức đồng loạt Ngày hội "Khát vọng non sông". Trong ngày này, các cấp bộ Đoàn sẽ triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa như: gặp gỡ nhân chứng lịch sử, giao lưu tiếp lửa truyền thống, tổ chức các hành trình về nguồn, hoạt động đền ơn đáp nghĩa, chăm lo gia đình chính sách và ra quân các đội hình tình nguyện hỗ trợ cộng đồng.

Ngoài ra, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tổ chức Hành trình "Tôi yêu Tổ quốc tôi" với 3 chặng, trao tặng ít nhất 80 nghìn lá cờ Tổ quốc và 80 nghìn ảnh Bác Hồ; tổ chức chào cờ tại các địa danh lịch sử và các điểm cực của Tổ quốc.

Tại Hà Nội, Hội Sinh viên Việt Nam sẽ mang đến một không gian nghệ thuật đặc sắc với chương trình “Tọa độ tự hào”, bao gồm các không gian nghệ thuật sắp đặt, trưng bày tác phẩm sáng tạo của sinh viên và các hoạt động tương tác (vẽ tranh tường Triệu sắc màu tự do, thiết kế tem hoa Dấu ấn tự do của tôi)...

Tích cực ứng dụng công nghệ số trong bảo tồn và truyền tải lịch sử, nhất trong trong dịp kỉ niệm Cách mạng tháng 8 và Quốc khánh 2/9 năm 2025 đã cho thấy tư duy đổi mới trong công tác giáo dục truyền thống của TP.Hà Nội cũng như của cả nước.

Thay vì phương pháp truyền thống, việc số hóa tư liệu, tích hợp công nghệ tương tác và xây dựng các nền tảng trải nghiệm số đã tạo nên cầu nối hiệu quả giữa di sản với thế hệ trẻ. Giới trẻ giờ đây có thể tiếp cận lịch sử một cách trực quan, sinh động và gần gũi hơn. Điều này không chỉ góp phần nuôi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước mà còn hình thành ý thức trách nhiệm trong việc gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa, lịch sử dân tộc.

Thực tiễn triển khai tại nhiều điểm di tích trên địa bàn Thủ đô trước đó đã cho thấy hiệu quả bước đầu, đặc biệt trong việc thu hút học sinh, sinh viên đến tham quan, tìm hiểu. Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, đây sẽ là hướng đi phù hợp, cần tiếp tục nhân rộng để nâng cao hiệu quả lan tỏa giá trị lịch sử trong cộng đồng, đặc biệt là với thế hệ trẻ hôm nay.

Khánh Chi