Bắc Ninh: Gia tăng giá trị chăn nuôi nhờ ứng dụng khoa học công nghệ

TMO - Ứng dụng khoa học công nghệ đang trở thành động lực quan trọng giúp ngành chăn nuôi tỉnh Bắc Ninh nâng cao giá trị và sức cạnh tranh. Nhiều cơ sở, trang trại đã mạnh dạn đầu tư công nghệ cao, mang lại hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi, góp phần bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường.

Trong bối cảnh ngành nông nghiệp đứng trước yêu cầu đổi mới và phát triển bền vững, Bắc Ninh đã xác định ứng dụng khoa học công nghệ là giải pháp quan trọng nhằm gia tăng giá trị chăn nuôi. Nhiều tiến bộ kỹ thuật được đưa vào sản xuất như chăn nuôi an toàn sinh học, hệ thống chuồng trại khép kín, tự động hóa cho ăn, xử lý chất thải và giám sát môi trường.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ số trong quản lý đàn vật nuôi, truy xuất nguồn gốc sản phẩm đã giúp nâng cao chất lượng, bảo đảm an toàn thực phẩm và đáp ứng yêu cầu thị trường. Các mô hình chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao không chỉ giúp giảm chi phí, hạn chế rủi ro dịch bệnh mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, góp phần nâng cao thu nhập cho người chăn nuôi.

Theo lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường) Bắc Ninh cho biết, để gia tăng giá trị chăn nuôi, những năm qua, ngành Nông nghiệp và Môi trường cùng với các địa phương khuyến khích người dân phát triển trang trại chăn nuôi theo hướng tập trung, quy mô vừa và lớn, lựa chọn các sản phẩm có lợi thế như lợn hướng nạc, gà lông màu, gà đẻ trứng, trâu, bò, dê…;

Đồng thời mạnh dạn đầu tư ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật như công nghệ chuồng kín, máng ăn, uống tự động, đệm lót sinh học, xử lý chất thải bằng bể khí biogas... Ngoài ra, nhiều cơ sở chăn nuôi tập trung đưa công nghệ thông tin, tự động hóa vào sản xuất vừa để kiểm soát ngăn ngừa dịch bệnh, vừa nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm chi phân nhân công.

Năm 2025, tổng đàn lợn toàn tỉnh ước đạt 1.145.000 con; đàn gia cầm ước đạt 25,5 triệu con, tổng sản lượng thịt hơi các loại khoảng 382,66 nghìn tấn. Giữ vai trò chủ lực là sản lượng thịt lợn hơi với 229.400 tấn. Giá trị chăn nuôi gia súc, gia cầm đạt 14.460 tỷ đồng, tăng 1,77% so với năm 2024.

Đến nay, toàn tỉnh có tổng số 3.000 trang trại chăn nuôi, trong đó 1.895 trang trại áp dụng công nghệ chuồng kín, máng ăn và nước uống tự động, 9 cơ sở được cấp giấy chứng nhận VietGAP; 11 chuỗi liên kết chăn nuôi gia súc, gia cầm gắn với giết mổ, chế biến và 160 trang trại liên kết chăn nuôi gia công nằm trong chuỗi liên kết của các công ty chăn nuôi lớn như: CP, DABACO, ANT, Hòa Phát, RTD, MAVIN, Hải Thịnh.

Ngoài ra, 5 doanh nghiệp chăn nuôi trực thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn DABACO Việt Nam được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. 6 cơ sở chăn nuôi đã thực hiện tự động hóa toàn bộ quá trình sản xuất, 300 cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đàn giống. Công tác cải tiến, nâng cao chất lượng đàn giống vật nuôi được đẩy mạnh.

 Giống lợn siêu nạc cao sản 3-4 máu ngoại; giống gà, vịt, ngan siêu thịt, siêu trứng; các giống vật nuôi bản địa như gà Mía, gà Hồ, gà Đông Tảo, gà Chọi, gà ri, lợn rừng... được lưu giữ, phục tráng và nhân giống đưa vào sản xuất cho hiệu quả kinh tế cao, góp phần bảo tồn nguồn gen động vật quý hiếm. Năm 2025, tổng đàn lợn toàn tỉnh ước đạt hơn 1,14 triệu con, tổng đàn gia cầm ước đạt 25,5 triệu con, trong đó đàn gà là 21,5 triệu con.

Công nghệ cao được người dân Bắc Ninh áp dụng trong quá trình chăm sóc đàn vật nuôi. (Ảnh:BN). 

Tổng sản lượng thịt hơi từ chăn nuôi ước đạt 382,66 nghìn tấn, trong đó thịt lợn hơi đạt 229.400 tấn, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của người dân trong tỉnh và xuất bán 60% ra các tỉnh lân cận. Giá trị chăn nuôi gia súc, gia cầm ước đạt 14.460 tỷ đồng, tăng 1,77% so với năm 2024.

Việc áp dụng khoa học công nghệ đã giúp ngành chăn nuôi Bắc Ninh gia tăng giá trị trong điều kiện thiên tai diễn biến bất thường, bảo đảm an toàn dịch bệnh, nâng cao sức cạnh tranh và hướng đến một nền nông nghiệp hiện đại, an toàn và bền vững.

Không chỉ các doanh nghiệp, mà các hộ nông dân cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quá trình chăn nuôi. Theo chia sẻ của người dân thuộc thôn Chùa, xã Tân Dĩnh, họ đã mạnh dạn đầu tư xây dựng trang trại chăn nuôi kết hợp nuôi trồng thủy sản với quy mô gần 1 ha.

Trong đó, khu vực chăn nuôi lợn có diện tích khoảng 1.000 m2 nuôi thường xuyên 30-50 lợn nái và 500-600 lợn thịt; 4 ao thả cá có diện tích 0,8 ha nuôi cá rô phi, chép, trắm cỏ. Giai đoạn đầu, do chăn nuôi theo phương pháp thủ công tận dụng phụ phẩm thừa trong sản xuất nông nghiệp, việc phòng dịch, chẩn đoán bệnh không được thực hiện thường xuyên, bài bản nên hiệu quả kinh tế mang lại không cao.

Nhận thấy, chăn nuôi theo phương pháp thủ công không còn phù hợp, người dân đã quyết định đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống chuồng trại theo hướng ứng dụng đồng bộ khoa học công nghệ.

Trang trại được lắp đặt hệ thống làm mát, máng ăn và máng uống nước tự động giúp ổn định nhiệt độ, độ ẩm chuồng trại, hạn chế dịch bệnh và tạo điều kiện phát triển tốt nhất cho vật nuôi; camera giám sát hoạt động của lợn và công nhân ra, vào khu vực chuồng trại; điện mặt trời; máy phun thức ăn và quạt nước tạo oxy cho cá.

Nhờ đầu tư hệ thống chuồng trại đồng bộ, thay vì phải trực tiếp kiểm tra, vận hành các thiết bị, giờ đây tôi có thể nắm bắt toàn bộ hoạt động của công nhân để chỉ đạo hoặc điều khiển các máy móc, thiết bị khi ngồi tại nhà.

Theo tính toán, việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào quá trình sản xuất giúp giảm 10 - 15% chi phí thuê nhân công và bảo đảm vật nuôi được cung cấp dinh dưỡng chính xác, ổn định, đồng thời cho phép điều tiết kịp thời và chủ động, giảm thiểu rủi ro trong quá trình chăn nuôi.

Đáng chú ý, nhiều trang trại trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh cũng tích cực ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi.  Công nghệ số đã giúp quy trình sản xuất, giám sát, điều khiển  đều tự động từ con giống đến thu hoạch.

Thực tiễn cho thấy, ứng dụng khoa học công nghệ đã và đang tạo bước chuyển tích cực cho ngành chăn nuôi Bắc Ninh, giúp nâng cao giá trị sản phẩm và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Đây không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là hướng đi phù hợp với mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh.

Để phát huy hiệu quả lâu dài, Bắc Ninh xác định sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân đầu tư vào chăn nuôi công nghệ cao; đồng thời tăng cường chuyển giao kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực. Khi khoa học công nghệ được ứng dụng đồng bộ và hiệu quả, ngành chăn nuôi Bắc Ninh sẽ từng bước phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế nông nghiệp và bảo đảm nguồn thu ổn định cho người dân.

Thuỳ Trang