Số hóa di tích để bảo tồn giá trị văn hóa-lịch sử địa phương

TMO - Ứng dụng công nghệ thông tin đang được xem là một trong những giải pháp hiệu quả để tỉnh Hà Tĩnh lưu trữ, bảo tồn và phát huy các giá trị di tích lịch sử, đồng thời cũng là cách để địa phương này quảng bá, bảo vệ giá trị văn hóa-lịch sử lâu đời. 

Thị xã (TX) Hồng Lĩnh (tỉnh Hà Tĩnh) là một trong những địa phương có nhiều di tích, trong đó có 3 di tích được công nhận là di tích cấp quốc gia, 21 di tích được công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh. TX.Hồng Lĩnh cũng có nhiều lễ hội, văn hóa ngày nay vẫn gìn giữ được bản sắc và được tổ chức thường xuyên vào các dịp lễ tết. Những lễ hội ấy luôn thu hút đông đảo du khách từ trong và ngoài tỉnh về tham dự.  

Bên cạnh đó nơi đây còn có nhiều danh thắng, di tích tiêu biểu, độc đáo như dãy núi Hồng Lĩnh hay còn gọi là Ngàn Hống được mệnh danh là “Danh sơn đệ nhất” được Vua Minh Mạng cho khắc vào Anh Đỉnh đặt ở Kinh thành Huế; chùa Thiên Tượng - “Hoan Châu đệ nhị danh thắng”; khu di tích lịch sử - văn hóa Đại Hùng được xem như “Nơi lưu dấu của tổ tiên Hồng Lạc”; di tích danh thắng chùa Hang được ví là “Đà Lạt thu nhỏ giữa lòng thị xã”... Đây thực sự là thế mạnh, là nguồn tài nguyên phong phú cho việc phát triển du lịch văn hóa tâm linh trên địa bàn.

Với mục tiêu đánh thức tiềm năng du lịch, đặc biệt là quảng bá văn hoá lịch sử, TX  Hồng Lĩnh đã đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, thúc đẩy ứng dụng công nghệ tại các điểm di tích, văn hoá lịch sử.

Tiêu biểu như tại đình Giao Tác ở thôn Thuận Giang, xã Thuận Lộc (TX Hồng Lĩnh), nhằm giới thiệu, quảng bá những giá trị lịch sử, văn hóa lâu đời của đình Giao Tác, TX Hồng Lĩnh đã tổ chức gắn bảng mã QR số hóa giới thiệu thông tin du lịch tại di tích này. Việc gắn mã QR tại điểm di tích đình Giao Tác mang lại nhiều thuận lợi trong việc tra cứu thông tin chi tiết cho khách du lịch cũng như người dân khi tới thăm quan nơi đây.

Được xây dựng từ đời vua Tự Đức thứ 28 (năm 1878), cùng với những chi tiết chạm trổ họa tiết hoa văn "long, ly, quy, phượng", đồng thời còn là nơi gắn liền với sự kiện ra đời và sinh hoạt của Chi bộ Đảng làng Giao Tác – tiền thân của Đảng bộ xã Thuận Lộc nên đình Giao Tác có ý nghĩa rất lớn trong đời sống văn hoá của người dân địa phương.

Bên cạnh đó, đình Giao Tác đang thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh và các cán bộ cốt cán có nhiều đóng góp cho hoạt động cách mạng năm 1930 - 1931 của xã Thuận Lộc. Đây cũng là nơi diễn ra các sinh hoạt văn hóa của xã và tổ chức đoàn, phụ nữ, hội người cao tuổi. Tháng 12/2018, đình Giao Tác được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Người dân quét mã QR để tìm hiểu thông tin chi tiết về đình Giao Tác. Ảnh: NG. 

Do đó TX.Hồng Lĩnh đã quyết định số hoá điểm di tích đình Giao Tác để cung cấp nguồn tin chính thống cho người dân bằng cách gắn mã QR-code. Sau khi gắn mã QR cung cấp thông tin về đình, theo Lãnh đạo phòng Văn hóa – Thông tin (TX.Hồng Lĩnh) cho biết, người dân và du khách chỉ cần dùng điện thoại thông minh quét mã QR được gắn tại đình Giao Tác cũng như tất cả các di tích lịch sử văn hóa, di tích danh thắng trên địa bàn là có thể dễ dàng tìm hiểu, cập nhật thông tin tổng quan về di tích như niên đại xây dựng, lịch sử hình thành, nét đẹp kiến trúc, giá trị lịch sử, văn hóa… 

Các thông tin được biên tập thiết lập bằng nhiều hình thức như video, inforgraphic, bài viết giới thiệu về các di tích lịch sử văn hóa và được cập nhật thông tin trên các nền tảng số mà không cần sự có mặt của người thuyết minh.

Số hoá di tích lịch sử không chỉ được TX.Hồng Lĩnh áp dụng tại đình Giao Tác, mà tại Chùa Hang cũng được chính quyền địa phương đẩy mạnh ứng dụng. Khi du khách tới thăm chùa Hang, chỉ cần quét mã QR là mọi thông tin như chùa được xây dựng từ thời Hậu Lê, khoảng thế kỷ thứ XVII, ngôi Tam Bảo nằm gọn trong hang đá tự nhiên, di tích chùa Hang đã được công nhận là điểm du lịch cấp tỉnh…đều được hiển thị đầy đủ, chi tiết.

Để quảng bá, giới thiệu tiềm năng du lịch trên môi trường số, đến nay, TX.Hồng Lĩnh đã gắn bảng mã QR tại tất cả các di tích lịch sử văn hóa, di tích danh thắng, góp phần bảo tồn giá trị văn hóa lịch sử tại địa phương, quảng bá hình ảnh bằng công nghệ 4.0 đến với du khách thập phương.

Chỉ với thao tác quét mã QR trên điện thoại thông minh, mọi người dân có thể truy cập và tra cứu các thông tin giới thiệu tổng quan về các di tích nhanh chóng và đầy đủ. Qua đó góp phần bảo tồn, giới thiệu và quảng bá, phát huy giá trị văn hóa của các di tích trên địa bàn TX.Hồng Lĩnh đến mọi miền Tổ quốc. 

TX.Hồng Lĩnh xác định, du lịch sẽ là bước đột phá, góp phần phát triển kinh tế xã hội. Nhiều chủ trương, chính sách đã được ban hành nhằm kêu gọi các nhà đầu tư, xây dựng các sản phẩm du lịch, cải thiện hạ tầng giao thông. Với sự phát triển mạnh mẽ như hiện nay, chuyển đổi số, số hoá các điểm di tích lịch sử sẽ là cầu nối nhanh chóng, thiết thực để mọi người dân dễ dàng tiếp cận các giá trị truyền thống, kết nối các thế hệ trong việc bảo tồn, lưu giữ di sản của cha ông trên địa bàn TX.Hồng Lĩnh (tỉnh Hà Tĩnh) nói riêng, và trên cả nước nói chung. 

Anh Thư