Quảng Ngãi: Thúc đẩy tái cơ cấu, ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp

TMO - Hiện nay, toàn tỉnh Quảng Ngãi chú trọng thúc đẩy đổi mới phương thức sản xuất, ưu tiên mô hình nông nghiệp hữu cơ, công nghệ cao, qua đó từng bước nâng cao chất lượng và hiệu quả toàn ngành.

Để ngành nông nghiệp có những đột phá, Quảng Ngãi ưu tiên phát triển các mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ và chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng từng vùng. Song song đó, các địa phương đẩy mạnh liên kết chuỗi giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra ổn định, nâng chất lượng và tiêu chuẩn hàng hóa.

Việc chú trọng đào tạo kỹ thuật, chuyển giao khoa học – công nghệ cũng được tăng cường, giúp người dân áp dụng quy trình sản xuất tiên tiến, giảm chi phí, nâng hiệu quả kinh tế. Những nỗ lực này đang tạo bước chuyển rõ rệt, góp phần nâng cao vị thế ngành nông nghiệp Quảng Ngãi. Đơn cử, xã Măng Đen là một trong những địa phương thu hút nhiều doanh nghiệp và cá nhân đến tìm hiểu, đầu tư phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (CNC).

Xã hiện có 21 doanh nghiệp, 1 hợp tác xã (HTX) và hơn 20 hộ dân sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC, trong đó 11 đơn vị được cấp chứng nhận VietGAP hoặc hữu cơ. Theo lãnh đạo UBND xã Măng Đen, nhờ chính sách hỗ trợ thiết thực, nông nghiệp CNC ở trên địa bàn xã đã có bước phát triển rõ nét.

Hiện địa phương đã hoàn thiện quy hoạch phát triển nông nghiệp CNC gắn với du lịch sinh thái; ban hành cơ chế khuyến khích đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp, HTX và nông hộ ứng dụng sản xuất mô hình nhà kính, nhà màng, tưới tiết kiệm và canh tác hữu cơ. Những chính sách này đã giúp hình thành các vùng sản xuất tập trung, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản. Cùng với Măng Đen, xã Đăk Hà cũng là địa phương đang phát triển mạnh nông nghiệp CNC.

Đến nay, toàn xã có hơn 3.500ha cây trồng được lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm, phun mưa và nhỏ giọt; mức độ cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp ngày càng cao, góp phần giảm chi phí và tăng năng suất. Các doanh nghiệp, HTX đã trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị nông nghiệp CNC tại địa phương. Theo chia sẻ của một doanh nghiệp trồng dưa lưới công nghệ cao tại xã Đắk Hà, công ty đầu tư khu nhà màng 1ha trồng dưa lưới đạt tiêu chuẩn VietGAP, ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, sử dụng giá thể vỏ cà phê và chế phẩm sinh học.

Mỗi năm thu hơn 100 tấn dưa lưới, doanh thu trên 1 tỷ đồng. Ngoài ra, công ty còn liên kết với 120 hộ dân trồng cà phê sạch theo 2 chương trình Rainforest Alliance và Atsource, sản lượng đạt khoảng 1.500 tấn cà phê nhân sạch mỗi năm, dự kiến tăng thêm 200 tấn trong vụ tới. Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, những năm gần đây, nông nghiệp của tỉnh có bước chuyển mạnh mẽ, từ sản xuất truyền thống nhỏ lẻ sang ứng dụng CNC.

Đến nay, toàn tỉnh đã có 2 vùng nông nghiệp CNC được công nhận tại xã Đăk Hà và xã Măng Đen; có 7 doanh nghiệp được chứng nhận sản xuất nông nghiệp CNC; hơn 27 nghìn hécta cây trồng ứng dụng CNC; hơn 2.000ha sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng được chứng nhận và có 71 mã số vùng trồng được cấp (trong đó 35 mã số phục vụ xuất khẩu). Tỉnh cũng đã thu hút 20 dự án đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp CNC với tổng vốn hơn 3.550 tỷ đồng; hình thành 13 nhà máy, cơ sở chế biến sâu, nâng tổng số lên 37 nhà máy, cơ sở chế biến.

Tỉnh Quảng Ngãi áp dụng nhiều giải pháp đồng bộ để thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển bền vững. (Ảnh: DV). 

Đây là những dự án tạo nền tảng phát triển nông nghiệp CNC gắn với chế biến sâu và tiêu thụ bền vững trên địa bàn tỉnh. Dù đạt nhiều kết quả tích cực, song nông nghiệp CNC trên địa bàn tỉnh vẫn gặp nhiều khó khăn, như: Quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ; hạ tầng chưa đồng bộ; thiếu nhân lực kỹ thuật cao; chuỗi liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ chưa thật sự bền vững. Lãnh đạo UBND xã Măng Đen cho biết, địa phương đang tập trung rà soát, quy hoạch lại vùng sản xuất tập trung, mở rộng diện tích nông nghiệp CNC; thu hút nguồn lực đầu tư hạ tầng và nghiên cứu các mô hình mới.

Tại xã Đăk Hà, chính quyền địa phương tiếp tục chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi hợp lý, tạo quỹ đất và chính sách hỗ trợ để thu hút doanh nghiệp đầu tư. Địa phương khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia sản xuất nông nghiệp CNC, nhất là đầu tư hạ tầng và sản xuất thử nghiệm các quy trình công nghệ tiên tiến, nâng cao hiệu quả và giá trị sản phẩm nông nghiệp.

Trong giai đoạn tiếp theo, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp với các ngành tham mưu UBND tỉnh ban hành danh mục dự án ưu tiên thu hút đầu tư, trong đó có nông nghiệp ứng dụng CNC. Mục tiêu đến năm 2030, toàn tỉnh có 10 vùng nông nghiệp CNC, 15 doanh nghiệp được công nhận và 10 cơ sở chế biến sâu có sức cạnh tranh cao. Đồng thời, tiếp tục tham mưu tỉnh tháo gỡ khó khăn trong phát triển nông nghiệp CNC. Trong đó chú trọng các chính sách giải phóng nguồn lực đất đai;

Tập trung tăng cường phổ biến thông tin chính sách cho nông dân, nhất là các quy định mới về giao, thuê đất và hỗ trợ nông dân tiếp cận nguồn lực hiệu quả. Để thúc đẩy nông nghiệp phát triển nhanh, ổn định, tỉnh Quảng Ngãi ban hành Kế hoạch số: 232/KH-UBND về việc thực hiện chiến lược phát triển cơ giới hóa nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2030. Kế hoạch đặt mực tiêu về trồng trọt: Cơ giới hóa sản xuất cây trồng chủ lực đạt trên 90% năm 2025, cơ giới hóa đồng bộ đạt trên 70% năm 2030;

Chăn nuôi: Cơ giới hóa sản xuất chăn nuôi gia súc, gia cầm đạt trên 80% năm 2025, cơ giới hóa đồng bộ đạt trên 60% năm 2030; Thủy sản: Cơ giới hóa sản xuất nuôi trồng thủy sản đạt trên 70% năm 2025, đạt trên 90% năm 2030; đánh bắt, bảo quản trên tàu cá đạt 85% năm 2025, đạt trên 95% năm 2030…

Việc thúc đẩy tái cơ cấu và nâng cao chất lượng ngành nông nghiệp đang mở ra hướng phát triển mới cho Quảng Ngãi, giúp ngành từng bước thích ứng tốt hơn trước biến đổi khí hậu và biến động thị trường. Những mô hình sản xuất tiên tiến, các chuỗi liên kết bền vững đang tạo nền tảng quan trọng để nông nghiệp địa phương phát triển ổn định, hiệu quả.

Đặc biệt, khi người dân được hỗ trợ tiếp cận công nghệ, nâng cao kỹ năng canh tác và tham gia vào chuỗi giá trị, giá trị nông sản sẽ được khẳng định rõ hơn. Trong bối cảnh nhu cầu thị trường ngày càng cao, những định hướng đúng đắn của Quảng Ngãi không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần xây dựng nền nông nghiệp xanh, an toàn.

Minh Nhật