TMO - Trước diễn biến bất thường của tình hình thiên tai những năm gần đây, tỉnh Quảng Nam xác định việc xây dựng cơ sở dữ liệu phòng chống thiên tai tại tỉnh giữ vai trò đặc biệt quan trọng giúp địa phương này chủ động ứng phó, giảm thiệt hại do thiên tai.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Nam, đối với hiện trạng cơ sở hạ tầng phòng chống thiên tai, toàn tỉnh hiện có 73 hồ chứa thủy lợi và 42 dự án thủy điện với tổng công suất hơn 1.606 MW, đóng vai trò quan trọng trong điều tiết nước và giảm lũ.

Quảng Nam hiện có 10 khu neo đậu tàu thuyền, hệ thống đê ngăn mặn dài 124 km cùng nhiều tuyến kè, tuyến đường, tuy nhiên đang xuống cấp, sạt lở, ảnh hưởng đến việc bảo vệ đất sản xuất, dân cư và công tác cứu hộ, thông tin liên lạc. Về nhà tránh trú thiên tai, các địa phương hiện sử dụng các nhà văn hóa, gươl và trụ sở một số đơn vị làm nơi trú ẩn, cần bổ sung và nâng cấp để đáp ứng nhu cầu thực tế.

Đến nay trên địa bàn tỉnh có 199 trạm khí tượng thủy văn, bao gồm 55 trạm thuộc mạng lưới trạm khí tượng thủy văn quốc gia và 144 trạm quan trắc chuyên dùng phục vụ công tác phòng chống thiên tai (PCTT). Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh đang thuê bao dịch vụ 17 trạm đo mưa và 3 trạm đo mưa kết hợp với đo mực nước tự động chuyên dùng từ năm 2024 đến 2027. Đồng thời, quản lý vận hành 26 trạm đo mưa chuyên dùng do các đơn vị, tổ chức tài trợ phục vụ công tác phòng chống thiên tai trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, hệ thống giám sát thiên tai được tích hợp trên các cổng thông tin điện tử hỗ trợ theo dõi diễn biến mực nước, cảnh báo lũ, và điều phối công tác ứng phó khẩn cấp. Chi cục Thủy lợi Quảng Nam đang thuê bao dịch vụ lập phần mềm ứng dụng trên điện thoại di động, máy tính và biên tập nội dung về hoạt động PCTT nhằm nâng cao khả năng chủ động phòng tránh thiên tai cho tỉnh Quảng Nam (Apps PCTT) và quản lý vận hành phần mềm ứng dụng hỗ trợ việc điều hành, quản lý ứng phó trong công tác sơ tán dân.

(Ảnh minh họa).

Theo đánh giá của UBND tỉnh Quảng Nam, mặc dù hạ tầng cho công tác PCTT trên địa bàn tỉnh đang được hoàn thiện tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế đặc biệt tại các vùng núi cao như Bắc Trà My, Nam Trà My, Phước Sơn khiến việc cứu hộ và tiếp cận vùng bị ảnh hưởng trở nên khó khăn. Bên cạnh đó, nhân lực PCTT cấp huyện và xã còn hạn chế, nhiều cán bộ kiêm nhiệm, chưa được đào tạo chuyên sâu, làm ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai kế hoạch ứng phó. Ngoài ra, nguồn lực tài chính dành cho bảo trì và nâng cấp hệ thống đê điều, hồ chứa còn thiếu hụt, dẫn đến nguy cơ hư hỏ ng, ảnh hưởng đến năng lực chống chịu của các công trình này.

Trước yêu cầu này việc triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu phòng chống thiên tai trên địa bàn tỉnh là một bước tiến quan trọng giúp Quảng Nam nâng cao năng lực quản lý rủi ro và ứng phó thiên tai một cách hiệu quả.

Theo đánh giá của UBND tỉnh, cơ sở dữ liệu phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh cơ bản đảm bảo theo quy định, tuy nhiên có một số thông tin, dữ liệu còn rời rạc, thiếu tính đồng bộ. Do đó, để đảm bảo đầy đủ, thống nhất một hệ thống để kết nối, tích hợp, chia sẻ các thông tin, dữ liệu dùng chung nhằm phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh được tốt hơn, đồng thời hỗ trợ người dân tiếp cận, cập nhật kịp thời các thông tin để chủ động ứng phó với thiên tai, UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị các ngành, cơ quan, đơn vị liên quan, địa phương nghiên cứu xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời, tổ chức thí điểm thuê dịch vụ hệ thống giám sát cảnh báo lũ, ngập lụt trên địa bàn tỉnh. UBND tỉnh thống nhất chủ trương sử dụng nguồn kinh phí từ Quỹ Phòng, chống thiên tai tỉnh để tổ chức thực hiện. Các ngành, địa phương phấn đấu hoàn thành, đưa vào vận hành, sử dụng trước mùa mưa lũ năm 2025 (trước tháng 9/2025).

UBND tỉnh Quảng Nam giao Sở NN&PTNT tiếp tục nghiên cứu, tham khảo, học tập kinh nghiệm của các địa phương khác để đề xuất UBND tỉnh các nội dung, nhiệm vụ liên quan nhằm đáp ứng về cơ sở dữ liệu phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành phòng, chống thiên tai và hỗ trợ người dân chủ động ứng phó thiên tai. Đồng thời, Sở TN&MT chịu trách nhiệm phối hợp, cung cấp bản đồ số, thông tin, dữ liệu về khí tượng thủy văn cho Sở NN&PTNT cơ sở thực hiện.

Ngoài ra, Đài Khí tượng Thủy văn Quảng Nam xem xét, phối hợp cung cấp đầy đủ thông tin, dữ liệu về các trạm quan trắc do đơn vị theo dõi, quản lý trên địa bàn tỉnh (thông tin trạm, vị trí tọa độ, số liệu quan trắc) để tích hợp chung vào hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh. Các huyện, thị xã và thành phố rà soát, đề xuất lắp đặt tháp cảnh báo lũ tại những khu vực trọng điểm nhằm hỗ trợ tốt hơn công tác phòng chống thiên tai trên địa bàn tỉnh.

Minh Thu