Phát triển bền vững nghề muối tại Ninh Thuận

TMO - Ninh Thuận có bờ biển dài hơn 105 km, nước biển có độ mặn cao, năng lượng bức xạ lớn, nhiều nắng, gió... là những điều kiện lý tưởng để phát triển mạnh nghề muối với quy mô lớn nhất cả nước.

Hiện nay, Ninh Thuận là 1 trong 19 tỉnh, thành ven biển có diện tích cùng sản lượng muối lớn nhất cả nước. Nghề làm muối ở Ninh Thuận tập trung chủ yếu ở các xã Phương Hải, Tri Hải, Nhơn Hải (huyện Ninh Hải), Cà Ná, Phước Diêm, Phước Minh (huyện Thuận Nam).

Ninh Thuận là địa phương có thế mạnh phát triển ngành muối vượt trội nhất cả nước 

Những năm trở lại đây, chính quyền và bà con diêm dân đã đẩy mạnh đầu tư ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mở rộng diện tích sản xuất muối trải bạt kết tinh để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm; đẩy mạnh nhân rộng các mô hình liên kết sản xuất muối sạch; thành lập hợp tác xã, tổ hợp tác để hỗ trợ diêm dân trong cung ứng vật tư, bao tiêu sản phẩm.

Diêm dân huyện Ninh Hải vận chuyển muối về bãi tập kết 

Thông tin từ Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận, hiện trên địa bàn tỉnh có hơn 3.000 ha đất làm muối; trong đó, diện tích muối công nghiệp là 2.447 ha, sản lượng trung bình hàng năm khoảng 257.836 tấn và muối diêm dân 631 ha, sản lượng trung bình đạt khoảng 185.069 tấn, cao nhất nước ta.

Hầu hết muối trên địa bàn đều được các thương lái tại địa phương thu mua, trừ các doanh nghiệp lớn liên kết với các doanh nghiệp trong nước để tiêu thụ sản phẩm. Hiện tại, giá muối diêm dân sản xuất trên nền đất dao động ở mức từ 350-600 đồng/kg, muối trải bạt từ 500-800 đồng/kg và muối công nghiệp có giá từ 700-1.200 đồng/kg.

Muối được các thương lái thu mua ngay sau khi thu hoạch 

Theo lãnh đạo Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận, để nghề làm muối phát triển bền vững, Ninh Thuận hiện đang tập trung triển khai thực hiện Đề án phát triển ngành muối giai đoạn 2021-2030 đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại quyết định số 1325/QĐ-TTg (ngày 31/8/2020) và Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu của tỉnh giai đoạn 2020 tầm nhìn đến năm 2030.

Theo đề án phát triển ngành muối của Chính phủ, Ninh Thuận sẽ là vùng trọng điểm tập trung sản xuất muối quy mô công nghiệp ở Nam Trung bộ để đáp ứng nhu cầu cho ngành công nghiệp hóa chất, nguyên liệu cho chế biến muối tinh cao cấp. Đến năm 2030, Ninh Thuận sẽ là địa phương dẫn đầu về quy mô diện tích và sản lượng muối của cả nước.

Với kế hoạch trên, giai đoạn 2021-2030, quy mô diện tích sản xuất muối của tỉnh là 3.267 ha; trong đó có 3.055 ha muối công nghiệp; sản lượng muối đến năm 2025 đạt 426.500 tấn/năm đến năm 2030 nâng tổng sản lượng lên 650.000 tấn.

Để thực hiện mục tiêu phát triển, đề án phê duyệt danh mục bao gồm: nghiên cứu, xây dựng mô hình công nghệ cao kết tinh muối ứng dụng hiệu ứng nhà kính theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến; xây dựng công nghệ sản xuất muối phơi nước tập trung theo hướng cơ giới hóa gắn với hệ thống cấp nước biển và trong quá trình sản xuất muối để ứng dụng cho các đồng muối công nghiệp.

Đối với sản xuất muối thủ công, Ninh Thuận huy động các nguồn lực từ các chương trình khuyến nông, khuyến diêm để hỗ trợ bà con đẩy mạnh đầu tư ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mở rộng diện tích sản xuất muối trải bạt kết tinh để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.

Diêm dân Ninh Thuận đang chuyển dần sản xuất muối truyền thống sang sản xuất muối chất lượng cao 

Đối với sản xuất muối công nghiệp, có các chính sách ưu tiên phát triển doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn, áp dụng công nghệ sản xuất hiện đại gắn với chế biến đa dạng các sản phẩm sau muối để gia tăng giá trị sản xuất; đồng thời hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đầu tư, cải tạo nâng cấp hệ thống kho bảo quản muối; hỗ trợ đầu tư hệ thống thiết bị chế biến, phân tích chất lượng muối, mẫu mã, bao bì cho các cơ sở sản xuất chế biến muối vừa và nhỏ để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Bên cạnh đó, Ninh Thuận tăng cường phối hợp với các Bộ, ngành, các đơn vị nâng cao năng lực dự báo nhu cầu thị trường, cân đối cung cầu muối để có kế hoạch sản xuất phù hợp; đẩy mạnh hỗ trợ xây dựng, quảng bá thương hiệu sản phẩm sau muối, kết hợp tăng cường xúc tiến thương mại giới thiệu sản phẩm để mở rộng thị trường tiêu thụ muối nhằm góp phần đảm bảo sinh kế, nâng cao thu nhập cho diêm dân.

Mạnh Linh