Nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao giúp nâng cao giá trị kinh tế

TMO - Tại xã Thạnh Phong (tỉnh Vĩnh Long), mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao đang mở ra hướng phát triển kinh tế đầy triển vọng cho người dân địa phương. Nhờ áp dụng quy trình nuôi khép kín, quản lý môi trường bằng hệ thống tự động và bảo đảm an toàn sinh học, nhiều hộ nuôi đã nâng cao năng suất, giảm rủi ro dịch bệnh và tăng lợi nhuận ổn định.

Sự chuyển mình này không chỉ giúp nâng tầm ngành thủy sản của xã mà còn tạo động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển theo hướng hiện đại, bền vững. Việc đẩy mạnh mô hình nuôi tôm công nghệ cao đang mở ra hướng phát triển mới cho các địa phương vùng ven của tỉnh Vĩnh Long.

Trên cơ sở ứng dụng quy trình nuôi khép kín, kiểm soát môi trường bằng công nghệ tự động và sử dụng chế phẩm sinh học, nhiều hộ dân đã nâng cao đáng kể năng suất, giảm thiểu rủi ro dịch bệnh và tiết kiệm chi phí. So với phương thức truyền thống, mô hình này cho phép chủ động về nguồn nước, hạn chế tác động của thời tiết, đồng thời đáp ứng tốt các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm mà thị trường trong và ngoài nước yêu cầu.

Nhờ đó, hiệu quả kinh tế được cải thiện rõ rệt, thu nhập của người nuôi tôm tăng lên, tạo đà cho việc hình thành những vùng sản xuất tập trung quy mô lớn. Cùng với sự hỗ trợ về kỹ thuật, vốn và kết nối tiêu thụ từ ngành nông nghiệp địa phương, mô hình nuôi tôm công nghệ cao đang trở thành động lực quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, giúp xã Thạnh Phong từng bước bứt phá theo hướng hiện đại, bền vững.

Theo lãnh đạo UBND xã, hiện trên địa bàn có hàng trăm hộ đã chuyển từ nuôi tôm ao đất sang ao lót bạt, nhờ vậy tăng hiệu quả sản xuất và kiểm soát dịch bệnh tốt hơn. Địa phương đặt mục tiêu đến cuối năm đạt 4.000 ha nuôi tôm công nghệ cao, với sản lượng gần 6.500 tấn, đồng thời giai đoạn 2025 - 2030 sẽ mở rộng thêm 120 ha. Để đạt mục tiêu ấy, xã không chỉ tập trung đầu tư đồng bộ hạ tầng mà còn chú trọng phổ biến thông tin, chuyển giao kiến thức và hướng dẫn kỹ thuật đến từng hộ dân.

Bên cạnh đó, xã còn đẩy mạnh đầu tư các cơ sở hạ tầng. Cụ thể gồm 12 cụm điện ba pha trải dài 12 km kết nối các khu nuôi tập trung; 11 tuyến đường gần 16 km được nâng cấp; 10 tuyến kênh thủy lợi được nạo vét nhằm đảm bảo nguồn nước ổn định.

Những hạng mục này được đi kèm với các buổi tập huấn, hội thảo, hướng dẫn sử dụng và quản lý kỹ thuật nuôi tôm, giúp người dân nắm chắc quy trình vận hành, kiểm soát chất lượng nước, mật độ tôm và phòng chống dịch bệnh. Chính quyền còn kết nối doanh nghiệp giống, thức ăn, chuyển giao kỹ thuật và hỗ trợ vay vốn ưu đãi, đồng thời tổ chức các lớp hướng dẫn sử dụng công nghệ, quan trắc môi trường và áp dụng thiết bị đo đạc tự động. Nhờ đó, mô hình tôm công nghệ cao lan tỏa nhanh, thay thế dần cách nuôi truyền thống.

Nuôi tôm công nghệ cao giúp người dân kiểm soát được lượng nước và phòng chống dịch bệnh cho tôm hiệu quả. (Ảnh: Internet). 

Việc áp dụng thông tin kỹ thuật đã giúp nhiều hộ chủ động kiểm soát quy trình, giảm rủi ro và tăng năng suất, đồng thời hình thành cộng đồng học hỏi lẫn nhau. Theo chia sẻ của người dân ấp Đại Thôn, nhờ tiếp cận thông tin kỹ thuật, học hỏi từ các lớp tập huấn và tư vấn từ các chuyên gia, người dân quyết định chuyển đổi toàn bộ ao đất sang mô hình công nghệ cao. Nước đi theo quy trình lắng - xử lý - kiểm soát chất lượng trước khi vào ao nuôi. Hệ thống tạo oxy chạy liên tục, các chỉ số như mật độ tảo, pH, độ mặn được theo dõi hằng ngày, nhờ thông tin thu thập từ các cảm biến và dữ liệu kỹ thuật. Nhờ kiểm soát môi trường tốt, tôm lớn nhanh, ít bệnh, năng suất gấp ba lần cách nuôi cũ. Tôm thường đạt size 30 - 40 con/kg sau hơn hai tháng.

Doanh thu tăng mạnh: năm 2019 lãi gần 20 tỷ đồng; năm 2020 đạt khoảng 25 tỷ; năm 2021 lãi 30 - 35 tỷ đồng với sản lượng hơn 400 tấn.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, để ngành nông nghiệp phát triển bền vững, địa phương đã đề xuất trung ương đưa 14 công trình hạ tầng ở các vùng nuôi trọng điểm (khu vực Trà Vinh cũ) vào kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026 - 2030, với tổng kinh phí 1.900 tỷ đồng, nhằm ưu tiên phát triển tôm công nghệ cao.

Trước đó, tỉnh đã triển khai 11 công trình trên diện tích 13.900 ha, bao gồm đường, cầu, cống, nạo vét kênh và hệ thống điện. Các công trình này đều đi kèm chương trình tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, chia sẻ dữ liệu và quản lý môi trường, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng hạ tầng và giúp người dân tiếp cận thông tin, áp dụng vào sản xuất. Tỉnh cũng sẽ tiếp tục rà soát và đề xuất những khu vực cần đồng bộ hạ tầng để phát triển nuôi trồng thủy sản trong thời gian tới.

Những dự án đồng bộ này được kỳ vọng tạo nền tảng hạ tầng vững chắc, nâng cao hiệu quả sản xuất, phát triển ngành thủy sản bền vững và góp phần giảm nghèo lâu dài cho vùng ven biển.

Để ngành nông nghiệp có nhiều sự đột phá, trước đó, UBND tỉnh Vĩnh Long ban hành Kế hoạch số 2808/QĐ-UBND về chuyển đổi số năm 2025. Trong đó nhấn mạnh mục tiêu chú trọng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong canh tác, sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp. Số lượng sản phẩm, hàng hóa ứng dụng các công nghệ số truy xuất nguồn gốc, đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế nhằm tăng năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tiêu thụ các mặt hàng chủ lực của tỉnh trên 10 sản phẩm…

Thực tế triển khai cho thấy, việc áp dụng công nghệ cao vào nuôi tôm không chỉ mang ý nghĩa cải thiện sinh kế mà còn tạo bước chuyển mạnh mẽ trong tư duy sản xuất của người dân vùng ven Vĩnh Long.

Khi quy trình nuôi được tự động hóa và chuẩn hóa, toàn bộ chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ đều được nâng tầm, mở ra cơ hội tiếp cận các thị trường tiềm năng có yêu cầu cao về chất lượng và truy xuất nguồn gốc. Đây cũng là hướng đi phù hợp trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng tác động mạnh đến vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đòi hỏi một nền nông nghiệp chủ động, linh hoạt và an toàn hơn.

Tuy vậy, để mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao phát triển bền vững, cần tiếp tục nhân rộng các mô hình hiệu quả, tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp và người nuôi, đồng thời đầu tư mạnh vào hạ tầng dùng chung. Với sự đồng hành của chính quyền và ngành chuyên môn, nuôi tôm công nghệ cao sẽ trở thành trụ cột quan trọng giúp các địa phương vùng ven Vĩnh Long tiếp tục bứt phá, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế địa phương trong giai đoạn tiếp theo.

Hà Anh