Ninh Bình: Ứng dụng công nghệ, tạo động lực mới cho ngành nông nghiệp

TMO - Với mục tiêu hiện đại hóa sản xuất, tỉnh Ninh Bình ưu tiên áp dụng công nghệ cao vào từng khâu canh tác, chế biến và quản lý nông nghiệp. Những đổi mới này đang trở thành lực đẩy quan trọng, giúp nông dân nâng cao hiệu quả kinh tế và tăng sức cạnh tranh của nông sản.

Trong bối cảnh công nghiệp 4.0, mọi lĩnh vực trên cả nước đều đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để phát triển vững chắc, lâu dài, ngành nông nghiệp tỉnh Ninh Bình cũng không ngoại lệ. Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Ninh Bình, tỉnh tập trung tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng bền vững, phát triển chuỗi giá trị nông sản an toàn, hữu cơ, công nghệ cao.

Cụ thể, phấn đấu đến năm 2030 giá trị sản phẩm nông-lâm-thủy sản đạt 220 triệu đồng/ha; đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật, công nghệ mới, chuyển đổi số vào thực tiễn sản xuất, quản lý và tiêu thụ sản phẩm; phát triển kinh tế nông thôn đa dạng, gắn sản xuất nông nghiệp với du lịch sinh thái…

Trên nền tảng của nền nông nghiệp xanh - sạch - hiệu quả, nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) và hộ nông dân mạnh dạn đầu tư, ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất đã được ban hành. Nhờ đó, sản xuất nông nghiệp của tỉnh có bước chuyển rõ nét. Ở lĩnh vực trồng trọt, công nghệ tưới nhỏ giọt, cảm biến môi trường, phun sương tự động đã được ứng dụng phổ biến tại các vùng rau màu và cây ăn quả.

Theo đại diện Trung tâm Khuyến nông và Xúc tiến thương mại Ninh Bình, việc chuyển từ phương thức sản xuất truyền thống sang sản xuất nông nghiệp công nghệ cao (CNC) giúp người dân làm chủ mùa vụ, tăng năng suất, nâng thu nhập và tạo thêm nhiều việc làm tại địa phương.

Trên địa bàn tỉnh, nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp CNC đang phát huy hiệu quả.  Đơn cử như HTX Sản xuất và Dịch vụ nông nghiệp Thanh Hà (xã Bình Lục), HTX đã đầu tư hàng chục tỷ đồng xây dựng hệ thống nhà kính khép kín, điều tiết nhiệt độ, độ ẩm tự động, hệ thống tưới nhỏ giọt theo công nghệ Israel, phun sương thông minh giúp cây trồng luôn được cung cấp dinh dưỡng và nước tưới phù hợp. Mỗi ngày, HTX cung ứng ra thị trường khoảng 600 kg rau các loại, tạo việc làm ổn định cho hơn 20 lao động địa phương với thu nhập bình quân 7 triệu đồng/người/tháng.

Trên địa bàn tỉnh còn có các mô hình nông nghiệp CNC như: trồng rau trong nhà lưới ở xã Yên Mô; mô hình sản xuất rau, củ, quả ứng dụng CNC, an toàn trong nhà kính tại xã Bình Lục cho hiệu quả vượt trội; mô hình trồng dưa trong nhà màng ở phường Yên Thắng;…Ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất nông nghiệp đang là hướng đi tất yếu nhằm tạo bước đột phá về năng suất và chất lượng nông sản.

Để hỗ trợ phát triển nông nghiệp CNC, ngoài các cơ chế, chính sách về đầu tư hệ thống hạ tầng về điện, nước, giao thông phục vụ các vùng sản xuất tập trung, tỉnh cũng lồng ghép các chương trình hỗ trợ để khuyến khích doanh nghiệp, HTX và nông dân ứng dụng công nghệ tiên tiến, chế biến và nâng cao giá trị sản phẩm. Đến nay, toàn tỉnh đã hình thành 42 chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản, trong đó có các ngành hàng chủ lực như: lúa, rau củ, thịt lợn, thủy sản nước lợ, ngao và muối.

Ứng dụng công nghệ tưới nước nhỏ giọt giúp người dân tiết kiệm nguồn nước, giảm chi phí cũng như nhân công lao động. (Ảnh: Interner). 

Bên cạnh đó, có 97 cơ sở được cấp chứng nhận VietGAP, HACCP, ISO và hơn 170 doanh nghiệp sử dụng mã QR truy xuất nguồn gốc cho 230 dòng sản phẩm. Hoạt động xúc tiến thương mại cũng được mở rộng, hỗ trợ hàng trăm sản phẩm nông nghiệp của gần 200 cơ sở lên các sàn thương mại điện tử như: Voso.vn, Posmart, Shopee… Các chương trình OCOP được triển khai hiệu quả, đến nay, toàn tỉnh có hơn 600 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó 3 sản phẩm nông sản được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia...

Bên cạnh những thuận lợi, nông nghiệp CNC ở Ninh Bình vẫn đối diện với nhiều khó khăn như: số lượng doanh nghiệp ứng dụng CNC còn ít; mô hình nhà màng, nhà kính mới tập trung ở một số khu vực; hạ tầng kỹ thuật tại các vùng quy hoạch chưa đồng bộ; việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi còn hạn chế;…

Trước thực tế trên, Ninh Bình đang tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách cho phát triển nông nghiệp CNC; hỗ trợ doanh nghiệp, HTX và nông dân tiếp cận vốn ưu đãi, ứng dụng chuyển đổi số trong sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Hướng tới phát triển nông nghiệp hiện đại, UBND tỉnh Ninh Bình ban hành Kế hoạch số 60/KH-UBND về việc thực hiện chương trình khoa học và công nghệ phục vụ xây dựng nông thôn mới tỉnh Ninh Bình năm 2025.

Kế hoạch nhấn mạnh việc tổ chức triển khai các nhiệm vụ của Chương trình khoa học và công nghệ phục vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2023-2025 (sau đây gọi là Chương trình) đã được UBND tỉnh phê duyệt. Trọng tâm là ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, đa dạng hóa các loại cây trồng, con nuôi trên địa bàn tỉnh, hướng tới xây dựng được các mô hình kinh tế trang trại, liên kết sản xuất và kinh doanh theo chuỗi giá trị mang lại hiệu quả kinh tế cao phù hợp với điều kiện đặc thù, phát huy được thế mạnh của từng địa phương.

Nghiên cứu, đề xuất các giải pháp phát triển kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải, phù hợp với đặc thù của từng ngành, nghề và địa phương. Triển khai các mô hình ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao nhằm tăng năng suất, chất lượng và tăng sức cạnh tranh của các sản phẩm nông nghiệp trên thị trường. Tăng cường hỗ trợ đăng ký bảo hộ, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ, xây dựng nhãn hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh; hỗ trợ truy xuất nguồn gốc sản phẩm phục vụ sản xuất nông nghiệp hàng hóa…

Những kết quả đạt được cho thấy việc đổi mới công nghệ không chỉ là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu đối với nông nghiệp Ninh Bình trong giai đoạn hiện nay. Việc hiện đại hóa từng khâu sản xuất đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Điều này giúp nông sản địa phương nâng cao sức cạnh tranh, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.

Linh Chi