Nghệ An: Tái cơ cấu ngành chăn nuôi theo hướng tập trung

TMO - Với mục tiêu hiện đại hóa sản xuất nông nghiệp, tỉnh Nghệ An đang triển khai tái cơ cấu ngành chăn nuôi theo hướng tập trung, tăng cường ứng dụng công nghệ cao và liên kết chuỗi. Qua đó, địa phương kỳ vọng nâng cao hiệu quả kinh tế, giảm rủi ro dịch bệnh, từng bước xây dựng ngành chăn nuôi theo hướng chuyên nghiệp.

Trong những năm gần đây, Nghệ An đang từng bước triển khai tái cơ cấu ngành chăn nuôi theo hướng tập trung, ứng dụng công nghệ cao nhằm khắc phục những hạn chế của mô hình sản xuất nhỏ lẻ, phân tán. Thực tế cho thấy, chăn nuôi truyền thống không chỉ tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh, ô nhiễm môi trường mà còn khó kiểm soát chất lượng, chi phí sản xuất cao và hiệu quả kinh tế thiếu ổn định.

Trước bối cảnh đó, địa phương đã định hướng phát triển các khu, trang trại chăn nuôi tập trung gắn với công nghệ tự động hóa, an toàn sinh học và quản lý theo chuỗi khép kín. Việc ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi giúp nâng cao năng suất, giảm lao động thủ công, kiểm soát tốt dịch bệnh, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thị trường.

Cùng với đó, tái cơ cấu ngành chăn nuôi còn gắn với quy hoạch vùng sản xuất, xử lý chất thải, bảo vệ môi trường và liên kết tiêu thụ sản phẩm. Những chuyển động này đang tạo nền tảng để ngành chăn nuôi Nghệ An từng bước chuyển sang hướng phát triển hiện đại, hiệu quả và bền vững hơn. Theo lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y Nghệ An, toàn tỉnh có tổng đàn trâu, bò trên 800.000 con, đàn lợn khoảng 1 triệu con, đàn gia cầm trên 38 triệu con.

 Những năm qua dù đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do thiên tai, dịch bệnh tác động liên hồi, nhưng được sự quan tâm, chỉ đạo của UBND tỉnh, quá trình phối hợp chặt chẽ của các cấp chính quyền, đặc biệt là sự nỗ lực của người nuôi nên áp lực dần được đẩy lùi, các chỉ tiêu trọng tâm cơ bản đạt kế hoạch đề ra. Năm 2024, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất chăn nuôi của địa phương ước đạt 5,39%, tỷ trọng chăn nuôi trong nông nghiệp thuần tăng khá, đạt 48,6%.

Từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn xảy ra một số loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như lở mồm long móng, viêm da nổi cục, cúm gia cầm, dịch tả lợn Châu Phi. Lường trước được kịch bản, ngay từ đầu năm, Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành các chương trình, kế hoạch, văn bản chỉ đạo, tham mưu Sở Nông nghiệp và Môi trường thành lập các đoàn công tác thường xuyên bám sát cơ sở.

Chi cục đẩy mạnh việc phân công, bố trí cán bộ chuyên ngành túc trực 24/24h tại những điểm nóng. Không dừng lại ở đó, Chi cục đã chủ động nguồn hóa chất, vaccine, vật tư… để kịp thời hỗ trợ cho các xã, phường thực hiện chống dịch.

Ghi nhận đến ngày 15/11 đã tham mưu, triển khai 2 đợt vệ sinh tiêu độc khử trùng với 46.000 lít hóa chất được sủ dụng; cấp 16.000 liều vaccine dại, 148 liều vaccine cúm gia cầm, 1.120 liều vaccine viêm da nổi cục cho 9 xã, phường. Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong đó bật lên vai trò rõ nét của ngành chăn nuôi và thú y, đến nay tình hình dịch bệnh trên gia súc, gia cầm có xu hướng giảm mạnh, một số địa phương đã kiểm soát, khống chế và công bố hết dịch tả lợn Châu Phi.

Chăn nuôi công nghệ cao giúp người dân nâng cao chất lượng sản phẩm, hạn chế thấp nhất dịch bệnh gây hại cho vật nuôi. (Ảnh minh hoạ: Internet). 

Tín hiệu khả quan đã xuất hiện nhưng nguy cơ tiềm ẩn vẫn ở mức cao, nhất là đặt trong bối cảnh các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ cơ bản không đảm bảo điều kiện an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, công tác giết mổ, chế biến còn nhiều hạn chế; thời tiết chuyển biến thất thường. Theo lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y Nghệ An, để thúc đẩy ngành chăn nuôi phát triển bền vững theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, góp phần thực hiện đúng định hướng cơ cấu của ngành, đồng thời hoàn thành các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và mục tiêu chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2045 của Thủ tướng Chính phủ, việc xây dựng “Đề án phát triển chăn nuôi gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm giai đoạn 2021 - 2030” thực sự cấp thiết.

Địa phương hướng tới chuyển dịch chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán (chiếm trên 65%) sang chăn nuôi trang trại tập trung, công nghiệp ứng dụng nền tảng công nghệ cao, GAHP, hữu cơ; từng bước chuyển dịch vùng nuôi từ đồng bằng lên trung du, miền núi, hình thành các vùng chăn nuôi tập trung, sản xuất hàng hóa nhằm đảm bảo an toàn dịch bệnh, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đồng thời đẩy mạnh công tác quản lý, kiểm soát chặt chẽ quy trình giết mổ theo hướng tập trung, đảm bảo điều kiện vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm;

Phát triển công nghiệp giết mổ, chế biến, chế biến sâu nhằm đa dạng hóa sản phẩm cũng như nâng cao giá trị gia tăng. Trên phương diện Pr, quảng bá, sẽ phát triển đa dạng các phương thức kinh doanh, tiêu thụ theo chuỗi liên kết bền vững, có ứng dụng thương mại điện tử và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.  

Hướng tới phát triển nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, tỉnh Nghệ An ban hành Quyết định số 2472/QĐ-UBND Phê duyệt chương trình khuyến nông Nghệ An giai đoạn 2026-2030.

Trong đó đặc biệt nhấn mạnh mục tiêu về chăn nuôi, đó là xây dựng 66 mô hình ứng dụng tiến bộ KHKT mới, giống mới, công nghệ mới... trên các đối tượng vật nuôi, trong đó cần chú trọng thực hiện: mô hình sản xuất nông nghiệp tuần hoàn; mô hình ứng dụng công nghệ số; mô hình xử lý môi trường chăn nuôi, giảm phát thải khí nhà kính; mô hình chăn nuôi các đối tượng đặc sản, bản địa…

Quá trình tái cơ cấu ngành chăn nuôi theo hướng tập trung, công nghệ cao tại Nghệ An không chỉ là sự thay đổi về quy mô hay phương thức sản xuất, mà còn cho thấy những tiêu chuẩn chất lượng ngày càng rõ của thị trường. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này cũng đặt ra nhiều thách thức.

Mặc dù vậy, Nghệ An xác định chăn nuôi không còn dừng lại ở sản lượng mà hướng tới giá trị, tính an toàn và khả năng truy xuất nguồn gốc, do đó, địa phương đang đứng trước cơ hội định hình lại vị thế ngành chăn nuôi trong cơ cấu nông nghiệp, từ đó góp phần đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài tỉnh.

Thuỳ An