Nga tạm dừng xuất khẩu gạo để hỗ trợ thị trường nội địa

TMO - Chính phủ Nga tạm thời cấm xuất khẩu gạo thô và gạo đã qua chế biến cho đến ngày 31/12/2023 và quyết định này được đưa ra để duy trì sự ổn định trên thị trường nội địa.

Lệnh cấm mới nhất của Nga không áp dụng cho các thành viên khác của Liên minh Kinh tế Á - Âu (Armenia, Belarus, Kazakhstan và Kyrgyzstan) hoặc 2 vùng lãnh thổ ly khai Nam Ossetia và Abkhazia. Ngoài ra, lúa gạo vẫn có thể được vận chuyển ra nước ngoài để viện trợ nhân đạo, hoặc quá cảnh qua lãnh thổ Nga.

Nước Nga vốn nổi tiếng với lúa mì nhưng gạo vẫn được trồng, chủ yếu ở các vùng phía Tây Nam nước này, gần biên giới với Azerbaijan, Gruzia và Kazakhstan. Ngoài ra, có một phần sản lượng nhỏ ở miền Đông nước Nga dọc biên giới với Trung Quốc và Triều Tiên. Khoảng 73% sản lượng gạo của Nga được trồng ở vùng Krasnodar.

Loại gạo chính được trồng ở Nga là gạo Nhật Japonica, một loại hạt tròn có thể dùng để làm sushi và có chất lượng tương đương với gạo hạt tròn của Ai Cập. Các giống khác được trồng ở Nga còn có gạo Osman, một loại ngũ cốc trung bình tương tự như Osmancik và Calrose của Thổ Nhĩ Kỳ. Theo cập nhật từ Bộ Nông nghiệp Mỹ, sản lượng lúa gạo của Nga năm 2022 đạt 846.000 tấn, giảm 21% so với năm trước đó.

Hiện tại, Ấn Độ, UAE, Nga đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo. 

Ngày 28/7, Bộ Kinh tế Các tiểu vương quốc Arab thống nhất UAE thông báo dừng xuất khẩu gạo trong 4 tháng. Quy định này có hiệu lực ngay lập tức, áp dụng với tất cả loại gạo, bao gồm gạo lứt, gạo xay xát hoàn toàn hoặc một phần và gạo tấm. Các doanh nghiệp muốn xuất khẩu và tái xuất khẩu gạo sẽ phải xin giấy phép xuất khẩu của Bộ Kinh tế. Nếu được thông qua, giấy phép của họ sẽ có hiệu lực trong 30 ngày. Quyết định của UAE và Nga được đưa ra chỉ một tuần sau khi Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, cấm bán ra quốc tế các loại gạo để bình ổn giá trong nước.

UAE phải nhập khẩu gần 90% lượng lương thực tiêu thụ trong nước. Các siêu thị và nhà cung cấp gạo tại UAE dự báo quyết định trên sẽ khiến giá tăng lên, dù chỉ là tạm thời. Năm ngoái, giá lương thực tăng cao đã gây sức ép lên UAE và các nước khác tại vùng Vịnh.

Tuần trước, Ấn Độ đã cấm xuất khẩu gạo để giảm giá trong nước, vốn đang ở mức cao vì mưa lớn gây ảnh hưởng nặng nề đến mùa vụ. Tuy nhiên, New Delhi để ngỏ khả năng ký các thỏa thuận giữa các chính phủ, cho biết sẽ cân nhắc đáp ứng các đề nghị của các quốc gia đang cần mua gạo. 

Việc xuất khẩu sẽ chỉ được tiến hành nếu giới chức Ấn Độ cho phép, theo yêu cầu của chính phủ nước khác, nhằm đảm bảo an ninh lương thực tại nước đó. Với các đơn hàng ký từ trước, giao dịch sẽ vẫn được phép hoàn thành. Chính phủ Ấn Độ cho biết quyết định của họ sẽ tác động đến 25% tổng gạo xuất khẩu của nước này.

Lệnh cấm này có thể gây sức ép lên giá toàn cầu trong bối cảnh các nước lo ngại El Nino phá hủy mùa màng. Giá nhiều loại ngũ cốc lớn khác cũng đang tăng vọt do căng thẳng Nga – Ukraine. Ấn Độ hiện còn hạn chế xuất khẩu lúa mỳ và đường.

Thu Thảo