Khẩn trương khắc phục sạt lở, sụt lún tại Đồng bằng sông Cửu Long

TMO - Nhiều điểm sạt lở, sụt lún nguy hiểm liên tiếp xảy ra tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, đe dọa đời sống dân sinh và kinh tế. Do đó, chính quyền các địa phương đang gấp rút xử lý, khắc phục hậu quả, đồng thời công bố tình huống khẩn cấp thiên tai nhằm huy động lực lượng, phương tiện để bảo vệ an toàn khu dân cư.

Tình trạng sạt lở, sụt lún tại Đồng bằng sông Cửu Long thời gian gần đây diễn biến ngày càng phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sản xuất và hạ tầng cơ sở. Nhiều tuyến đường giao thông, khu dân cư, đất sản xuất ven sông, kênh rạch bị cuốn trôi hoặc nứt gãy, đe dọa an toàn của hàng nghìn hộ dân.

Trước thực trạng đó, chính quyền các địa phương trong khu vực đã khẩn trương vào cuộc, triển khai hàng loạt biện pháp cấp bách như di dời dân ra khỏi vùng nguy hiểm, gia cố bờ sông, xây dựng kè chống sạt lở và bố trí lực lượng túc trực 24/24 tại các điểm có nguy cơ cao.

Đồng thời, các địa phương cũng huy động nguồn lực, kết hợp hỗ trợ từ Trung ương để đầu tư hạ tầng chống sạt lở, nghiên cứu giải pháp lâu dài ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm thiểu tác động của khai thác cát quá mức và sụt lún nền đất. Việc khắc phục kịp thời không chỉ bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân mà còn góp phần giữ vững an ninh, ổn định xã hội và phát triển bền vững vùng châu thổ quan trọng này.

Tại tỉnh Vĩnh Long, ngày 10/8, một đoạn bờ sông Giao Hòa thuộc khu vực ấp Châu Thành, xã Giao Long xảy ra sạt lở dài 30m và có dấu hiệu tiếp tục sạt lở với đoạn dài 30m lân cận.

Sạt lở đã làm hư hỏng hoàn toàn một đoạn bờ kè dài 30m, gây sụt lún và nứt mặt đường giao thông nông thôn, làm ảnh hưởng đến giao thông, đi lại và đời sống của người dân trong khu vực, ước tổng giá trị thiệt hại trên 2 tỉ đồng. UBND tỉnh Vĩnh Long đã ban hành quyết định công bố tình huống khẩn cấp sạt lở bờ kè chống xói lở bờ sông Giao Hòa (thuộc khu vực Tổ nhân dân tự quản số 6, ấp Châu Thành, xã Giao Long), chiều dài 60m, mức độ sạt lở nguy hiểm. Theo đó, UBND tỉnh Vĩnh Long yêu cầu các ngành chức năng, chính quyền địa phương khẩn trương triển khai nhiều biện pháp ứng phó và khắc phục hậu quả nhằm ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do sự cố sạt lở gây ra.

Chính quyền địa phương lắp biển cấm người và phương tiện đi qua khu vực sạt lở tại bờ sông Giao Hoà. (Ảnh: HT). 

UBND tỉnh Vĩnh Long giao UBND xã Giao Long phải thực hiện việc cắm biển báo, cảnh báo khu vực bị sạt lở; thông báo rộng rãi đến người dân về tình hình sạt lở tại khu vực này để người dân biết, chủ động phòng, tránh trong sinh hoạt, sản xuất, đảm bảo an toàn, không lưu thông tại vị trí nêu trên.

Đồng thời, bố trí lực lượng theo dõi chặt chẽ diễn biến sạt lở; chuẩn bị vật tư, nhân lực, phương tiện, sẵn sàng ứng phó kịp thời khi diễn biến sự cố sạt lở tiếp tục đe dọa đến an toàn tính mạng và tài sản của Nhà nước và nhân dân. Bên cạnh đó, hỗ trợ và tuyên truyền vận động các hộ dân nằm trong khu vực sạt lở di dời đến nơi an toàn theo quy định và thực hiện các nhiệm vụ khác theo thẩm quyền; thường xuyên báo cáo tình hình sạt lở về Sở Nông nghiệp và Môi trường.

UBND tỉnh Vĩnh Long yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp với chính quyền xã Giao Long theo dõi diễn biến sạt lở; tổng hợp, báo cáo tình hình thiệt hại do sạt lở gây ra theo quy định; phối hợp với Ban Quản lý dự án nông nghiệp tỉnh Vĩnh Long khảo sát, đề xuất các giải pháp xử lý sự cố sạt lở.

Tại tỉnh Đồng Tháp, sau khi xảy ra sạt lở bờ sông Tiền tại đường Nguyễn Hương (khóm Tân Tịch và khóm Tịnh Hưng), thuộc địa bàn phường Cao Lãnh, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Trí Quang đã ký quyết định công bố tình huống khẩn cấp sạt lở sông Tiền tại đường Nguyễn Hương. Theo đó, UBND tỉnh Đồng Tháp yêu cầu UBND phường Cao Lãnh phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường triển khai các giải pháp cần thiết nhằm ngăn chặn sạt lở phát sinh trong thời gian chờ triển khai các giải pháp xử lý căn cơ.

Đồng thời, phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam phường tổ chức vận động quyên góp, tiếp nhận và phân bổ nguồn lực hợp pháp theo quy định để kịp thời hỗ trợ các hộ dân bị ảnh hưởng sớm ổn định đời sống. UBND tỉnh Đồng Tháp yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì khẩn trương khảo sát, đánh giá xác định phạm vi ảnh hưởng cần xử lý, các biện pháp cần triển khai ngay và đề xuất giải pháp xử lý căn cơ; tham mưu UBND tỉnh ban hành lệnh xây dựng công trình khẩn cấp để xử lý, khắc phục sạt lở trước ngày 30/9/2025.

Theo Chi cục Thủy lợi tỉnh Đồng Tháp, từ đầu năm đến ngày 30.8.2025, trên sông Tiền thuộc địa bàn tỉnh Đồng Tháp đã xảy ra 7 vụ sạt lở. Trong đó, có 1 vụ nghiêm trọng tại kè Thường Thới Tiền nằm trên địa bàn xã Thường Phước, với chiều dài vụ sạt lở 508m, diện tích sạt là 3.116m2. Sạt lở trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp còn xảy ra 100 vụ, làm sụt lún với tổng chiều dài hơn 14,9km, làm sập 1 căn nhà, ước tổng thiệt hại do sạt lở khoảng 158 tỷ đồng.

Gần đây nhất, vào ngày 20/9, tại bờ sông Tiền, địa bàn phường Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp đã xảy ra sạt lở với chiều dài khoảng 100m, ăn sâu vào bờ khoảng 20m, làm 7 căn nhà bị thiệt hại hoàn toàn, ước thiệt hại trên 2 tỉ đồng. Vụ sạt lở này chưa khắc phục xong thì tiếp tục xảy ra sạt lở mới. Đến chiều 24/9, tại bờ sông Tiền thuộc Tổ 1, đường Nguyễn Hương, khóm Tân Tịch (cặp mé Sông Tiền) cũng thuộc địa bàn phường Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp) đã xảy ra sạt lở với chiều dài khoảng 150m, ăn sâu vào đất liền khoảng 15m. Vụ sạt lở này gây ảnh hưởng đến 18 căn nhà dân và 3 ngôi mộ; trong đó có 5 căn bị sạt lở hoàn toàn, 4 căn đang sạt lở, 9 căn có nguy cơ sạt lở.

Người dân sống gần bờ sông tại các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long luôn phải đối mặt với tình trạng sạt lở ngày càng gia tăng. (Ảnh: ND-TT). 

Tình trạng sạt lở, sụt lún tại Đồng bằng sông Cửu Long không chỉ là thách thức trước mắt mà còn là vấn đề mang tính lâu dài, gắn chặt với quá trình phát triển bền vững của toàn khu vực.

Việc khẩn trương khắc phục, xử lý sự cố hiện tại là rất cần thiết để bảo đảm an toàn cho người dân và hạ tầng, song song đó phải có chiến lược tổng thể, lâu dài. Điều này bao gồm việc quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác tài nguyên, đặc biệt là khai thác cát, kết hợp với việc trồng cây xanh, xây dựng hệ thống kè bảo vệ bờ, nâng cao ý thức cộng đồng trong phòng ngừa sạt lở.  Bên cạnh đó, chính quyền và người dân tại khu vực vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã triển khai một số định hướng, kế hoạch phát triển lâu dài, nhằm linh hoạt thích ứng với biến đổi khí hậu.

Để ứng phó kịp thời với biến đổi khí hậu vùng ĐBSCL, tại cuộc hợp về Báo cáo Đề án phòng, chống sụt lún đất, sạt lở, ngập úng, hạn hán, xâm nhập mặn vùng ĐBSCL đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050 (Đề án), một số giải pháp cụ thể  đã được các chuyên gia đưa ra. Đơn cử như giải pháp phi công trình bao gồm: Hoàn thiện pháp luật, cơ chế, chính sách; thực hiện quản lý tổng hợp tài nguyên nước; điều tra cơ bản và xây dựng cơ sở dữ liệu; tăng cường năng lực dự báo, cảnh báo…

Các giải pháp công trình tập trung xây dựng, củng cố, nâng cấp các công trình phòng, chống tổng hợp, đa mục tiêu và theo từng loại hình (sụt lún, sạt lở bờ sông, bờ biển, ngập úng, hạn hán), trong đó ưu tiên một số công trình kết nối, chuyển nước giữa các hệ thống thủy lợi giữa các địa phương…

Bên cạnh đó, cần sự phối hợp giữa các địa phương, sự hỗ trợ từ Trung ương và sự tham gia của các nhà khoa học để đưa ra giải pháp căn cơ, thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu. Từ đó góp phần quan trọng trong việc duy trì vị thế là vùng sản xuất nông nghiệp trọng điểm của cả nước.

Thảo Trang