Khai thác tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế biển

TMO - Ninh Thuận là tỉnh có tiềm năng, lợi thế lớn để phát triển kinh tế biển, làm giàu từ biển. Nhận thức rõ vị trí, vai trò của kinh tế biển, Tỉnh uỷ, UBND và các ngành, địa phương đã tập trung chỉ đạo, đưa kinh tế biển của tỉnh phát triển đúng với định hướng đặt ra.

Ninh Thuận là tỉnh thuộc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, là cửa ngõ nối vùng kinh tế trọng điểm Đông Nam Bộ với các tỉnh nam Tây Nguyên và Nam Trung Bộ; đồng thời được đánh giá là địa phương có tiềm năng, lợi thế lớn để phát triển kinh tế biển, làm giàu từ biển. Với hơn 105km đường bờ biển và vùng lãnh hải rộng trên 18.000km2, đây là một trong những ngư trường trọng điểm của cả nước. Cùng với sự phát triển chung của tỉnh, kinh tế biển ở tỉnh Ninh Thuận có những chuyển biến quan trọng, tốc độ tăng trưởng khá, năm 2022 tỷ trọng đóng góp của kinh tế biển vào GRDP đạt 40,71%.

Nghị quyết số 115/NQ-CP, ngày 31/8/2018 của Chính phủ “Về việc thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế - xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018 - 2023”, có ý nghĩa rất quan trọng, đặc biệt là chủ trương xây dựng Ninh Thuận thành trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước, trung tâm điện khí LNG Cà Ná, tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư phát triển kinh tế biển.

Đến thời điểm này, trên địa bàn các huyện ven biển của tỉnh có 38 dự án năng lượng tái tạo, với tổng công suất trên 2.585 MW, vận hành thương mại phát điện trên 5,6 tỷ kWh, đóng góp lớn cho tăng trưởng kinh tế biển; đồng thời tỉnh đang phối hợp với các bộ, ngành đưa vào quy hoạch quốc gia các lĩnh vực có lợi thế mới như điện gió ven biển, điện gió ngoài khơi, cảng cạn và trung tâm logistics, tổng kho xăng dầu, công nghiệp chế biến hóa chất từ muối... 

Tỉnh Ninh Thuận đẩy mạnh thu hút đầu tư phát triển du lịch biển. 

Phát huy tiềm năng, lợi thế về điều kiện tự nhiên, du lịch biển trên địa bàn tỉnh đã có bước phát triển rõ nét; lượng du khách đến tỉnh Ninh Thuận hằng năm trung bình khoảng 1,7 triệu đến 2,1 triệu lượt người và năm 2022 là 2,4 triệu lượt. Tỉnh đang xây dựng quy hoạch khu du lịch quốc gia Ninh Chữ; ban hành cơ chế thu hút phát triển du lịch trọng điểm có đẳng cấp cao gắn với đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến kêu gọi đầu tư vào các khu quy hoạch du lịch. Đến nay, UBND tỉnh Ninh Thuận đã cấp quyết định chủ trương đầu tư cho trên 58 dự án du lịch với tổng số vốn trên 51.800 tỷ đồng, có 24 dự án hoàn thành đi vào hoạt động với tổng vốn 4.610 tỷ đồng, chiếm 41,4% tổng số dự án.  

Cùng với các ngành kinh tế biển khác, tỉnh Ninh Thuận đang từng bước tổ chức lại sản xuất trong khai thác hải sản và đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần chuyển dịch nền kinh tế theo hướng phát triển đánh bắt xa bờ gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Ninh Thuận hiện có gần 500 cơ sở, doanh nghiệp sản xuất giống thủy sản đang hoạt động với tổng công suất bể ươn hơn 144.000 m3, sản lượng tôm giống đạt 39.371 triệu con.

Địa phương này hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất tôm giống chất lượng cao của cả nước, hệ thống kết cấu hạ tầng cảng cá, khu neo đậu tàu thuyền tránh, trú bão và khu nuôi trồng thủy sản được tỉnh đầu tư, từng bước hình thành hệ thống kết cấu hạ tầng tương đối đồng bộ, có khả năng tiếp nhận khoảng 3.200 tàu cá các loại, đáp ứng tốt nhu cầu neo đậu, tránh trú bão; bảo đảm hơn 21.000 lượt tàu thuyền cập cảng; trên 21.000 tấn hàng hóa qua cảng. 

Ngoài ra, Ninh Thuận cũng đang đồng thời thực hiện đồng bộ các giải pháp về quản lý đất đai, mặt nước nuôi biển, có cơ chế chính sách thu hút các công ty, tập đoàn vào sản xuống giống thủy sản, phát triển các mô hình nuôi biển ứng dụng công nghệ cao. Các đơn vị trung tâm giống thủy sản, công ty đẩy mạnh nghiên cứu sản xuất, ương dưỡng tôm giống, các loại cá biển, nhuyễn thể, rong tảo biển có giá trị kinh tế cao. Năm 2023, tỉnh phấn đấu sản lượng nuôi trồng thủy sản thương phẩm đạt 8.500 tấn và sản xuất giống thủy sản đạt 40,4 tỷ con.

Địa phương này chú trọng hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng cảng cá, khu neo đậu tàu thuyền tránh, trú bão và khu nuôi trồng thủy sản. Ảnh: TD. 

Xác định công nghiệp ven biển là một trong những ưu tiên để phát triển các ngành kinh tế biển, tỉnh Ninh Thuận những năm qua đã tập trung chỉ đạo, thu hút đầu tư vào các dự án công nghiệp có quy mô lớn, công nghệ tiên tiến, để tạo đột phá phát triển các ngành công nghiệp biển và ven biển. Tỉnh cũng đã cấp quyết định chủ trương đầu tư cho trên 55 dự án công nghiệp biển với tổng vốn đăng ký trên 8.218 tỷ đồng.

Đến nay đã có 35 dự án hoàn thành đi vào hoạt động như nhà máy chế biến tôm xuất khẩu công suất 8.000 tấn/năm; dự án sản xuất và xuất khẩu muối Quán Thẻ có quy mô 2.510 ha, sản lượng 500 nghìn tấn/năm; dự án sản xuất chế biến muối cao cấp và muối i-ốt có quy mô 200 nghìn tấn/năm; nhà máy chế biến rong sụn công suất 3.000 tấn/năm; nhà máy chế biến nước mắm CaNa năng suất 3 triệu lít/năm; nhà máy chế biến các sản phẩm măng tây, nha đam, chế biến muối tinh... 

Tỉnh Ninh Thuận cũng tập trung kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư có năng lực đầu tư kết cấu hạ tầng các khu, cụm công nghiệp ven biển gắn với hình thành và phát triển các trung tâm kinh tế biển mạnh, nhất là phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, khu công nghiệp Cà Ná, cảng tổng hợp Cà Ná gắn với các dự án trọng điểm của tỉnh như nhà máy điện khí LNG; cảng cạn và trung tâm dịch vụ logistics; nhà máy chế biến hóa chất từ muối; tổng kho xăng dầu; công nghiệp hỗ trợ năng lượng tái tạo...

Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 xác định: “Kinh tế biển là động lực” và “tiếp tục phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững gắn với nhiệm vụ bảo vệ an ninh, chủ quyền biển, đảo; xây dựng Ninh Thuận là một trong những địa phương mạnh về biển; phát huy hiệu quả các tiềm năng, lợi thế gắn với bảo vệ tài nguyên, môi trường biển, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng”. Đồng thời, để thực hiện Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn, tỉnh Ninh Thuận đã ban hành nghị quyết cũng như kế hoạch triển khai. Theo đó, tỉnh đã đề ra mục tiêu cụ thể theo lộ trình, phấn đấu là một trong những tỉnh phát triển mạnh về kinh tế biển của khu vực.

Nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển tỉnh Ninh Thuận trở thành tỉnh mạnh về biển trong khu vực và kinh tế biển trở thành động lực phát triển , tập trung huy động mọi nguồn lực để kinh tế biển trở thành động lực phát triển; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện nhanh việc chuyển đổi số vào các ngành kinh tế biển, thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế biển, thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, bảo đảm vệ sinh môi trường; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa biển, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân vùng biển, bảo đảm quốc phòng - an ninh”, cùng với một số mục tiêu cụ thể.

UBND tỉnh Ninh Thuận nhấn mạnh, để thực hiện thành công những mục tiêu đã đề ra, thời gian tới, tỉnh Ninh Thuận tập trung thực hiện một số giải pháp: tập trung phát triển các nhóm ngành kinh tế biển giai đoạn 2021 - 2025, theo thứ tự ưu tiên: Phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; Phát triển đô thị, du lịch biển và các loại hình dịch vụ biển; Phát triển công nghiệp ven biển; Phát triển đồng bộ khai thác và nuôi trồng thủy sản;  Kinh tế hàng hải.

Khai thác các tài nguyên, khoáng sản biển khác. phát triển kinh tế biển theo khu vực phù hợp tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, trong đó khu vực ven biển phía Bắc phát triển du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, du lịch sinh thái gắn với khai thác hiệu quả khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa; khu vực ven biển trung tâm lấy thành phố Phan Rang - Tháp Chàm làm trung tâm phát triển đô thị du lịch dịch vụ biển; khu vực ven biển phía Nam với động lực phát triển cảng biển tổng hợp Cà Ná. Phát triển đồng bộ, từng bước hình thành khu công nghiệp, khu đô thị ven biển, trọng tâm là vùng kinh tế trọng điểm phía Nam hướng đến hình thành khu kinh tế ven biển của cả nước; xây dựng hệ thống đô thị ven biển đồng bộ, hiện đại theo tiêu chí tăng trưởng xanh...

Nguyễn Nam