Hiệu quả từ mô hình nuôi tôm công nghệ cao tại Bến Tre

TMO - Theo UBND tỉnh Bến Tre, hiện nay địa phương đang tập trung đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao trong quá trình nuôi tôm để nâng cao năng suất, sản lượng cũng như giá trị của ngành hàng tôm. Từ đó tạo ra bước phát triển đột phá trong ngành nông nghiệp nói chung và nuôi tôm nói riêng.

Tỉnh Bến Tre xác định, khoa học công nghệ là nền tảng của quá trình phát triển và là khâu đột phá góp phần hỗ trợ đắc lực cho bà con nuôi tôm. Theo ngành nông nghiệp tỉnh Bến Tre, mô hình nuôi tôm nước lợ ứng dụng công nghệ cao ngày càng khẳng định được sự phù hợp với bối cảnh hiện nay và đạt hiệu quả kinh tế.

Cụ thể, đó là phát triển kỹ thuật canh tác, cải tiến công nghệ để nâng cao năng suất, giảm thiểu rủi ro, tiết kiệm nguồn lực nói chung và chi phí vận hành nói riêng; đồng thời hiện đại hóa hoạt động nuôi trồng thủy sản. Một trong những cột mốc đánh dấu sự phát triển về loại hình nuôi tôm nước lợ trong những năm gần đây là sự chuyển đổi nhanh từ hình thức nuôi thâm canh, bán thâm canh truyền thống sang nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao (CNC) trên địa bàn 3 huyện Ba Tri, Bình Đại và Thạnh Phú của tỉnh Bến Tre.

Thông tin từ Lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông và Dịch vụ tư vấn nông nghiệp tỉnh Bến Tre, một trong những cột mốc đánh dấu sự phát triển về loại hình nuôi tôm nước lợ là sự chuyển đổi nhanh sang nuôi tôm ứng dụng CNC trên địa bàn 3 huyện ven biển.

Cụ thể, với diện tích ban đầu từ 550ha vào năm 2018, đến cuối năm 2024, toàn tỉnh đạt 3.610ha, năng suất bình quân từ 60 - 70 tấn/ha mặt nước, lợi nhuận trung bình từ 700 - 800 triệu đồng/vụ nuôi mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Sản lượng nuôi tôm ứng dụng CNC đạt 90.250 tấn, chiếm trên 58% tổng sản lượng nuôi tôm nước lợ của tỉnh. Năng suất nuôi tôm nước lợ thâm canh, bán thâm canh ngày được nâng cao như: Tôm thẻ chân trắng đạt từ 12 - 15 tấn/ha, tôm sú từ 6 - 8 tấn/ha, quảng canh, tôm lúa, tôm rừng đạt từ 250kg/ha.

Ước tính giá trị ngành nuôi tôm nước lợ của tỉnh chiếm 53% so với tổng giá trị mang lại trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản. Hoạt động sản xuất con giống ngày càng được nâng cao về chất lượng. Toàn tỉnh có 56 trại sản xuất ương dưỡng giống tôm, với tổng công suất thiết kế ước tính khoảng 6 tỷ con giống/năm.

Trong đó, có 3 trại sản xuất giống quy mô lớn đã  được UBND tỉnh cấp chứng nhận Doanh nghiệp sản xuất giống CNC đã góp phần cung cấp nguồn tôm giống chất lượng cho tỉnh. Ngoài ra tỉnh đã hỗ trợ chứng nhận BAP, ASC, với diện tích 136ha đối với nuôi tôm thâm canh, ứng dụng CNC và kết nối tiêu thụ với Doanh nghiệp chế biến xuất khẩu chuỗi cung ứng thủy sản .

Ưu điểm của mô hình này là đầu tư khép kín, cách ly được môi trường dịch bệnh giai đoạn đầu, nuôi mật độ cao, quản lý tốt được thức ăn và môi trường, nâng cao tỷ lệ sống, nuôi tôm lên cỡ lớn, tạo điều kiện tăng năng suất, sản lượng trên một đơn vị diện tích và đặc biệt là thuận lợi cho việc xử lý chất thải trong vụ nuôi. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng cho vùng nuôi tôm nước lợ dần được hoàn chỉnh tại các vùng nuôi tập trung.

Đặc biệt, sự quan tâm đầu tư hạ tầng để phát triển cho nuôi tôm biển ứng dụng CNC. Đối với các vùng nuôi tôm quy mô tập trung, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Sở Công Thương đã đề xuất Cục Điện lực và năng lượng tái tạo xây dựng các trạm biến áp 110KV trên địa bàn 3 huyện Ba Tri, Bình Đại và Thạnh Phú. Dự kiến triển khai vào năm 2025. Hiện tỉnh Bến Tre đang triển khai 3 dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng vùng nuôi trồng thủy sản huyện Bình Đại, dự án Đầu tư hạ tầng kỹ thuật vùng nuôi tôm biển ứng dụng CNC huyện Bình Đại, dự án Hạ tầng vùng nuôi tôm ứng dụng CNC huyện Ba Tri.

Tỉnh Bến Tre phấn đấu trong giai đoạn 2020-2025, toàn tỉnh sẽ tập trung phát triển 4.000 ha nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao. (Ảnh minh hoạ). 

Tổng mức đầu tư cho 3 dự án trên là 327 tỷ đồng. Đối với dự án Hạ tầng vùng nuôi trồng thủy sản huyện Bình Đại đã được hoàn thành đưa vào sử dụng. Ngoài ra, tỉnh còn đầu tư lắp đặt 14 trạm quan trắc tự động để giám sát 12 thông số môi trường nước. Các thông số này được cập nhật liên tục 15 phút/lần về diễn biến môi trường vùng nuôi thủy sản nước lợ. Song song đó, quan trắc về mầm bệnh nguy hiểm ngoài môi trường như: đốm trắng, AHPND, IHHNV và EHP tại các vùng nuôi tập trung được duy trì nhiều năm nay. Đây là cơ sở cho các vùng nuôi làm căn cứ để triển khai sản xuất, tránh dịch bệnh hiệu quả.

Nguồn vốn để phát triển nuôi tôm ứng dụng CNC từ doanh nghiệp và hộ dân với nhu cầu vốn để sản xuất nuôi tôm ứng dụng CNC ước tính khoảng 2.053 tỷ đồng. Trên cơ sở các chính sách về vay vốn để nuôi tôm ứng dụng CNC, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Bến Tre đề nghị địa phương đề xuất nhu cầu vay vốn đối với các hợp tác xã, tổ chức, cá nhân. 

Đến cuối tháng 9-2024, dư nợ cho vay lĩnh vực này đạt 433 tỷ đồng. Việc phát triển mạnh mô hình nuôi tôm ứng dụng CNC sẽ tạo điều kiện thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch của tỉnh năm 2024 và những năm tiếp theo, góp phần thực hiện theo đúng chủ trương chỉ đạo, mục tiêu của Nghị quyết số 04-NQ/TU của Tỉnh ủy về phát triển 4.000ha nuôi tôm ứng dụng CNC đến năm 2025. Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre cho biết, hướng tới, ngành nông nghiệp khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất dựa trên các hộ/cơ sở nuôi phân tán, nhỏ lẻ hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã.

Mục tiêu là mỗi huyện thành lập 1 hợp tác xã nuôi tôm nước lợ ứng dụng CNC đạt 100 tỷ đồng/hợp tác xã. Tập trung nguồn lực để phát triển sản xuất 3 vùng tập trung như: 100ha tại xã Bảo Thuận - Ba Tri, 300ha tại xã Thạnh Phước - Bình Đại và 100ha tại xã Giao Thạnh, Thạnh Hải, huyện Thạnh Phú.

Đồng thời, phát triển khu vực nuôi tôm nước lợ ứng dụng CNC có quy mô trang trại/hộ gia đình có diện tích từ 1 - 10ha, hướng dẫn đăng ký để đạt các tiêu chí và được chứng nhận cơ sở, doanh nghiệp nuôi tôm nước lợ ứng dụng CNC. Hiện nay, toàn tỉnh Bến Tre có 50.000ha tiềm năng nuôi thủy sản.

Đến năm 2024, diện tích nuôi thủy sản gần 48.000ha, với tổng sản lượng nuôi đạt 329 nghìn tấn, trong đó các đối tượng chủ lực gồm tôm nước lợ (154.670 tấn), nhuyễn thể (16 ngàn tấn), cá tra (112.860 tấn), trên 90% sản lượng nuôi có giá trị kinh tế cao, chất lượng tốt phục vụ chế biến xuất khẩu. Trong cơ cấu diện tích nuôi trồng thủy sản, tôm nước lợ chiếm trên 75%.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bến Tre cho biết, theo Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh, trong giai đoạn 2020-2025, toàn tỉnh sẽ tập trung phát triển 4.000 ha nuôi tôm ứng dụng CNC. Ðến nay, đã phát triển hơn 3.600 ha, đạt khoảng 90% so chỉ tiêu. Tỉnh cũng đã phê duyệt phương án phát triển ngành tôm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 làm cơ sở cho việc tích hợp vào phương án quy hoạch nông nghiệp trong quy hoạch tỉnh theo hướng phát triển nhanh, bền vững nghề tôm nước lợ nói chung, nuôi tôm ứng dụng CNC nói riêng, nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị trường về sản phẩm đạt chất lượng, an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường.

Ngọc Lan