Hàng loạt sai phạm trong quản lý, khai thác khoáng sản tại Gia Lai

TMO - UBND tỉnh Gia Lai để xảy ra sai phạm khi cấp chủ trương đầu tư dự án và cấp giấy phép khai thác khoảng sản (cát, đá) không thông qua đấu giá.

Thanh tra Chính phủ đã ban hành Kết luận thanh tra số 263/KL-TTCP về thanh tra trách nhiệm UBND tỉnh trong quản lý, sử dụng đất đai, đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường; hoạt động khai thác cát, đất, sỏi và quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Kết luận đã chỉ rõ một loạt sai phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản giai đoạn 2016-2020 tại tỉnh này.

Cụ thể, UBND tỉnh đã có sai phạm trong tổ chức đấu giá quyền khai thác cho 74 khu vực mỏ khoáng sản, bao gồm 16 mỏ đá xây dựng, 39 mỏ cát, 8 mỏ đất san lấp, 9 mỏ đất sét, 2 mỏ than bùn và cấp giấy phép khai thác khoáng sản đất, đá, cát và khoáng sản phân tán nhỏ lẻ.

(Ảnh minh họa). 

Toàn tỉnh Gia Lai còn 206 mỏ có trong quy hoạch nhưng chưa được cấp phép. Tuy nhiên, trong giai đoạn trên, UBND tỉnh phê duyệt bổ sung quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản với 53 mỏ nhưng không lấy ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), các bộ, ngành có liên quan, điều này là vi phạm quy định. Việc chấp hành chế độ thông tin báo cáo về kết quả hoạt động khoáng sản của UBND tỉnh (năm 2019 và năm 2020) với Bộ TN&MT còn chưa đúng quy định, vi phạm Nghị định 158/2016 của Chính phủ.

Tính đến ngày 30/6/2021 (theo báo cáo của Cục Thuế tỉnh) trên địa bàn tỉnh Gia Lai có 7 đơn vị còn nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản hơn 15 tỷ đồng nhưng các cơ quan chức năng chưa có biện pháp đôn đốc, thu nộp về ngân sách. Qua kiểm tra thực tế 8 Dự án thăm dò, khai thác khoáng sản, Thanh tra Chính phủ xác định UBND  tỉnh Gia Lai đã tự ý chia mỏ lớn thành hai mỏ nhỏ để cấp cho hai đơn vị là Công ty Trách nhiệm hữu hạn MTV Trang Đức và Công ty kinh doanh xuất nhập khẩu Quang Đức. Việc cấp chủ trương đầu tư dự án khai thác mỏ cho hai đơn vị này không thể hiện mục đích sử dụng và không thông qua đấu giá, vi phạm Luật Khoáng sản năm 2010, gây lãng phí nguồn tài nguyên khoáng sản. 

Ngoài ra, Gia Lai thiếu kiểm tra, giám sát, quản lý còn thiếu sót, dẫn đến một số đơn vị khai thác khoáng sản bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ không đúng quy định; không lắp trạm cân và không lập sổ sách và biểu thống kê để theo dõi xác định sản lượng khoáng sản khai thác thực tế; cho thuê đất nhưng không yêu cầu chủ đầu tư ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án...

Một số mỏ cát sau khi được cấp phép đã không thực hiện đúng mục đích theo chủ trương, gây lãng phí và thất thoát nguồn tài nguyên khoáng sản. Tình trạng khai thác khoáng sản trái phép còn xảy ra tại một số địa phương, đáng chú ý tại khu đất có khoảng 3,3ha đất sét thuộc thôn Quyết Thắng (xã Ia Sao, thị xã Ayun Pa) nằm gần mỏ đất sét của Công ty CP Phú Bổn có hiện tượng khai thác trái phép. Qua kiểm tra xác định, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hoàng Khánh khai thác trái phép hơn 9.000m2; 2,4ha còn lại đã bị khai thác phục vụ thi công công trình xây dựng từ nhiều năm trước...

Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND tỉnh Gia Lai giai đoạn 2016-2020 và giai đoạn có liên quan về những thiết sót, tồn tại, vi phạm liên quan đến trách nhiệm quản lý, điều hành được nêu trong kết luận; yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai căn cứ kết luận thanh tra, khẩn trương triển khai thực hiện khắc phục, xử lý đối với những tồn tại, vi phạm được nêu theo đúng quy định, báo cáo kết quả về Thanh tra Chính phủ.../.

Trần Vân