Hạn hán ảnh hưởng tới hoạt động lưu thông tại kênh đào Panama

TMO - Kênh đào Panama, kỳ quan kỹ thuật giúp tàu di chuyển giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, đang tìm cách thích nghi với biến đổi khí hậu sau khi hạn hán kỷ lục khiến lưu thông sụt giảm.

Kênh đào Panama dựa vào nước mưa để di chuyển tàu biển qua một loạt âu tàu đóng vai trò như thang máy nước, nâng tàu lên và đi qua giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương. Tuy nhiên, tình trạng thiếu nước do lượng mưa thấp buộc các nhà vận hành phải hạn chế số lượng tàu đi qua, nhiều khả năng khiến nguồn thu giảm 200 triệu USD vào năm 2024 so với năm nay

Hiện tượng ấm lên ở Thái Bình Dương mang tên El Nino gây hạn hán ở một số quốc gia và ngập lụt ở những nước khác, đang khiến tình huống tồi tệ hơn, theo các nhà khí tượng học. Bất lợi lớn của kênh đào Panama trong vai trò đường thủy là vận hành bằng nước ngọt, trong khi các nơi khác sử dụng nước biển.

Hạn hán kéo dài ảnh hưởng tới hoạt động lưu thông tại kênh đào Panama. 

Kênh đào Panama dài 80 km vận chuyển 6% tổng lượng thương mại hàng hải toàn cầu và doanh thu năm 2023 dự kiến đạt 4,9 tỷ USD. Kênh đào khánh thành năm 1914 sau một dự án xây dựng xuyên qua rừng rậm và đồi núi với công nhân phải chống chọi bệnh nhiệt đới, nắng gắt và mưa gió. Từ sau đó, hơn một triệu tàu biển đi qua kênh đào, rút ngắn hành trình quanh mũi Nam Mỹ.

Các nhà khí tượng học cho biết, năm nay thiếu hụt lớn lượng mưa, ngày càng nghiêm trọng hơn do El Nino. Hạn hán buộc các nhà quản lý kênh đào phải hạn chế tuyến đường thủy này với những tàu có mớn nước (chiều cao thẳng đứng từ đáy tàu lên mặt nước) là 13,11 m. Năm 2022, trung bình 40 tàu đi qua kênh đào một ngày. Hiện nay, con số này giảm xuống 32 tàu. Với mỗi tàu, 200 triệu lít nước ngọt được sử dụng để đưa tàu qua âu tàu trước khi hạ xuống biển.

Những hạn chế lớn sẽ được áp dụng cho tới tháng 9 năm sau. Do hạn chế về nguồn nước, một số tàu buôn buộc phải dỡ bớt container. Con tàu nhẹ hơn chạy qua kênh đào trong khi hàng hóa đi qua Panama bằng đường sắt trước khi bốc lên tàu để di chuyển tiếp. Nếu hạn hán và lệnh hạn chế kéo dàicác công ty chở hàng sẽ chọn lộ trình khác, bao gồm eo biển Magellan, một eo biển tự nhiên ở mũi Nam Mỹ giữa lục địa và quần đảo Tierra del Fuego.

Trước đó, Cơ quan quản lý kênh đào Panama cho biết, một đợt hạn hán tồi tệ nhất trong 70 năm qua đang ảnh hưởng đến nguồn cung cấp nước của kênh. Nhà chức trách Panama đã phải áp phụ phí và giới hạn trọng lượng với tàu thuyền qua lại kênh đào này. Biện pháp này tuân theo một loạt hạn chế về độ sâu mực nước của con kênh kể từ đầu năm do hạn hán. Các nhà quản lý hy vọng tình hình sẽ được cải thiện hơn khi bắt đầu mùa mưa ở Panama.

Tình trạng hạn hán được ghi nhận từ đầu năm tới nay, khiến mực nước của kênh đào Panama giảm mạnh. Điều này đe dọa nghiêm trọng hoạt động của tuyến vận tải thương mại hàng hải thế giới. Mực nước trong 2 hồ nhân tạo cung cấp nước cho kênh đào Panama liên tục giảm xuống, trong đó có hồ ghi nhận mức giảm hơn 10%. Kể từ đầu năm tới nay, hạn hán đã buộc cơ quan quản lý kênh đào Panama phải 5 lần hạ giới hạn mớn nước - tức là chiều cao thẳng đứng từ đáy tàu lên mặt nước, đồng nghĩa với việc các tàu phải giảm khối lượng hàng hóa để có thể di chuyển qua kênh.

Quỳnh Chi