Giảm phát thải carbon, nâng cao chất lượng cây trồng

TMO - Trong những năm gần đây, vấn đề giảm phát thải carbon được tỉnh Đồng Nai quan tâm chú trọng. Đặc biệt, việc quản lý sức khoẻ cây trồng tổng hợp (IPHM) để giảm phát thải được Đồng Nai triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, giúp thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sản xuất, môi trường tự nhiên.

IPHM là hệ thống quản lý cây trồng mà các biện pháp tác động dựa trên nên tảng môi trường cụ thể về: đất, nước, thời tiết, sinh vật gây hại, sinh vật có ích nhằm giảm tác động gây bất lợi cho cây trồng và phát huy các yếu tố nội tại của công trồng, ngăn chặn sự bùng phát của sinh vật gây hại, đồng thời nâng cao giá trị sản phẩm, bảo vệ môi trường sinh thái và đa dạng sinh học.

Trước đó, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Quyết định số 385/QĐ-UBND về phê duyệt Đề án giảm thiểu khí carbon trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đề án sẽ giúp tỉnh Đồng Nai nâng cao năng lực quản lý, đánh giá và theo dõi phát thải khí nhà kính trên địa bàn tỉnh; xây dựng và thực hiện lộ trình giảm phát thải theo sự thống nhất của tỉnh; phát triển và triển khai các chiến lược và dự án giảm thiểu các-bon theo chuyên ngành và đa ngành.

Đồng thời xác định và kết nối với các đối tác tài chính xanh để đảm bảo đầu tư vào tính và thực hiện các giải pháp tài chính xanh sáng tạo; tạo ra các cơ hội mới cho Đồng Nai trong việc phát triển các ngành kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo, kinh tế số và kinh tế trung tính carbon, đáp ứng nhu cầu và kỳ vọng của người dân, doanh nghiệp và cộng đồng quốc tế.

Đáng chú ý, tỉnh Đồng Nai cũng ban hành Kế hoạch triển khai đề án “Phát triển quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp đến năm 2030 trên địa bàn”. Tỉnh Đồng Nai đặt mục tiêu, bằng việc quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp, đến năm 2030 tổng lượng giảm phát thải khí nhà kính trên địa bàn tỉnh tối thiểu đạt 121,9 triệu tấn carbon (không bao gồm lượng giảm phát thải khí nhà kính từ sử dụng năng lượng trong sản xuất).

Bên cạnh đó tổng lượng phát thải mê-tan không vượt quá 45,9 triệu tấn; tăng hấp thụ carbon trong lĩnh vực lâm nghiệp và sử dụng đất, tạo cơ sở cho phát triển bền vững, nâng cao giá trị gia tăng và tính cạnh tranh của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh. Mục tiêu đến năm 2030 có 90% diện tích lúa, rau, cây ăn trái, cây hoa, cây cảnh, cây dược liệu, cây công nghiệp phục vụ nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu áp dụng quản lý sức khoẻ cây trồng tổng hợp.

Qua đó, giảm 30% lượng thuốc bảo vệ thực vật và 30% lượng phân bón hóa học; tăng hiệu quả kinh tế 15-20% so với sản xuất thông thường. Trên 80% số xã, phường (có sản xuất nông nghiệp tập trung) có đội ngũ nông dân nòng cốt có hiểu biết, kỹ năng và áp dụng hiệu quả quản lý sức khoẻ cây trồng tổng hợp, có khả năng hướng dẫn nông dân khác ứng dụng, đồng thời đánh giá hiệu quả và phổ biến kết quả cho cộng đồng. Theo Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai, chương trình quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp là một cách tiếp cận mới trong chiến lược bảo vệ thực vật.

Mô hình áp dụng quản lý sức khoẻ cây trồng tổng hợp (IPHM) trên cây lúa. (Ảnh: V.K). 

Chương trình được phát triển trên nền tảng quản lý dịch hại tổng hợp gắn với nông nghiệp sinh thái, dựa trên 6 nguyên tắc cơ bản gồm: đất khỏe, cây trồng khỏe, đầu tư thông minh, bảo vệ môi trường sinh thái, giám sát đồng ruộng, nông dân chuyên nghiệp và trách nhiệm... Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì cùng với các đơn vị, địa phương nghiên cứu và chuyển giao công nghệ nhân giống sạch bệnh, sản xuất hạt giống, giống cây khoẻ.

Bên cạnh đó nghiên cứu công nghệ xử lý hạt giống, cây giống giúp cây trồng phát triển tốt, tăng cường tỉnh kháng sâu bệnh, thích ứng tốt với điều kiện bất lợi của môi trường. Cùng đó là xây dựng mô hình ứng dụng chương trình quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp làm cơ sở để nhân rộng trong thực tế sản xuất, gắn sản xuất với bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị.

Gắn kết vào các mô hình sản xuất, chương trình, dự án, đề án, kế hoạch triển khai trên địa bàn tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế và giảm phát thải khí nhà kính hướng tới nền nông nghiệp sinh thái, hữu cơ. Đồng Nai có diện tích đất sản xuất nông nghiệp lớn, khoảng 280.000 ha.

Đất canh tác nông nghiệp của Đồng Nai là đất đỏ bazan thích hợp để phát triển các loại cây công nghiệp và cây ăn quả; trong đó, hiện tỉnh đã hình thành 300 vùng sản xuất tập trung, với một số cây lâu năm có diện tích lớn như: cao su 44.000 ha, điều 30.000 ha, hồ tiêu 12.000 ha, cà phê 7.000 ha, chuối 13.000 ha,...Năm 2023, giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản của Đồng Nai đạt gần 49.000 tỷ đồng, tăng hơn 3,6% so với năm trước.

Giảm phát thải carbon hiện nay đang là xu hướng tất yếu của sự phát triển. Ngành nông nghiệp là một trong những ngành tạo nên các nguồn phát thải khí nhà kính như khí CH4, CO2 … đã làm gia tăng sự nóng lên của toàn cầu. Vì vậy, thực hiện các giải pháp để giảm phát thải trong sản xuất nông nghiệp,  tăng cường quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) góp phần nâng cao giá trị sản phẩm, bảo vệ môi trường sinh thái và đa dạng sinh học là việc vô cùng quan trọng, cấp thiết để bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

Minh Dương