EPR là gì và do cơ quan nào phụ trách?

TMO – Cơ quan phụ trách EPR có nhiệm vụ tham mưu, giúp Bộ trưởng tổ chức thực hiện các quy định về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu.

Theo đó, Vụ Pháp chế (Bộ Tài nguyên và Môi trường) có chức năng tham mưu, giúp Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ, bao gồm: Tổ chức xây dựng pháp luật; Rà soát, hệ thống hóa, kiểm tra, hợp nhất văn bản quy phạm pháp luật và pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật; Theo dõi tình hình thi hành pháp luật.

Đồng thời, kiểm tra thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; Pháp luật quốc tế và hợp tác quốc tế về pháp luật; Giám định tư pháp; hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; Bồi thường Nhà nước; Tham mưu, giúp Bộ trưởng quản lý, tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu (EPR).

Một điểm thu gom, tập kết rác thải tái chế trên địa bàn Hà Nội. Ảnh: Hòa Phạm 

Ngoài ra, Vụ Pháp chế được giao nhiệm vụ tham mưu, giúp Bộ trưởng tổ chức thực hiện các quy định về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu như: Xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật, văn bản có liên quan; tổng hợp, theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện quy định của pháp luật về trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu; trình Bộ trưởng quyết định thành lập Hội đồng EPR quốc gia; ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng EPR quốc gia; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Văn phòng giúp việc của Hội đồng EPR quốc gia; Công bố danh sách các tổ chức, đơn vị tái chế và bên được ủy quyền tổ chức tái chế theo quy định của pháp luật; Tổ chức tiếp nhận, tổng hợp, hướng dẫn việc đăng ký kế hoạch tái chế và báo cáo kết quả tái chế của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu;

Công bố công khai tiêu chí, ưu tiên, mức hỗ trợ tài chính cho hoạt động tái chế, thu gom, xử lý chất thải; hướng dẫn, phê duyệt, thông báo kết quả phê duyệt hồ sơ đề nghị hỗ trợ tài chính cho hoạt động tái chế, xử lý chất thải theo quy định của pháp luật; Hướng dẫn, theo dõi việc kê khai số tiền đóng góp hỗ trợ hoạt động tái chế và xử lý chất thải của tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu; Xây dựng, quản lý và vận hành Cổng thông tin điện tử EPR quốc gia; Thực hiện chức năng thường trực Hội đồng EPR quốc gia, kiêm nhiệm Văn phòng giúp việc của Hội đồng EPR quốc gia.

EPR là gì?

EPR là tên viết tắt của cụm từ tiếng Anh Extended Producer Responsibility, có nghĩa là Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất. Theo định nghĩa được Chương trình môi trường Liên hiệp quốc (UNEP) đưa ra trong Công ước quốc tế về kiểm soát việc vận chuyển qua biên giới các chất thải nguy hại và việc tiêu hủy chúng (BASEL), EPR là cách tiếp cận chính sách môi trường theo đó trách nhiệm của nhà sản xuất một loại sản phẩm được mở rộng tới giai đoạn thải bỏ trong vòng đời của sản phẩm đó.

Thu gom rác thải rắn 

EPR được thiết kế dựa trên nguyên tắc người gây ô nhiễm phải trả tiền. Nhà sản xuất có trách nhiệm quản lý các sản phẩm sau khi chúng trở thành rác thải, bao gồm việc thu gom; tiền xử lý (vận chuyển, phân loại, tháo dỡ, làm sạch...); tái sử dụng; thu hồi (bao gồm tái chế và thu hồi năng lượng), tiêu hủy. Nhà sản xuất thực hiện trách nhiệm của mình thông qua cung cấp nguồn tài chính cần thiết và/hoặc trực tiếp tham gia vận hành quản lý chất thải rắn, có thể thực hiện riêng lẻ hoặc theo nhóm, tập thể.

Được triển khai đầu tiên tại châu Âu vào những năm 1990, sau 3 thập kỷ, EPR hiện đang được áp dụng tại hơn 40 quốc gia trên thế giới. EPR khuyến khích việc quản lý vật liệu theo phương thức tuần hoàn, trong đó các sản phẩm, bao bì thải bỏ được thu hồi, tái chế , tái sử dụng để tạo ra các sản phẩm mới thay vì được đưa đến các bãi chôn lấp. Việc chuyển hướng dòng chất thải một mặt giúp giảm áp lực môi trường, mặt khác mang lại hiệu quả kinh tế, giúp thay đổi nhận thức trong xã hội, kích thích sự đổi mới. EPR được coi là một công cụ quan trọng trong quản lý chất thải rắn, đồng thời được đánh giá là động lực thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn.

Phạm Dung