Đẩy mạnh liên kết theo chuỗi giá trị và kết nối tiêu thụ nông sản

TMO - Trong những năm gần đây, ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng đã đẩy mạnh xây dựng các chuỗi liên kết nông sản, tạo tính ổn định từ khâu sản xuất đến khâu sơ chế, chế biến và tiêu thụ nông sản trên địa bàn, qua đó góp phần nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp của địa phương.

Lâm Đồng là địa phương có nhiều lợi thế về sản xuất các sản phẩm nông nghiệp, đến nay diện tích canh tác rau, củ các loại trên địa bàn tỉnh đạt 7.700 ha, sản lượng hơn 2,3 triệu tấn, tập trung tại 3 huyện Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng và TP Đà Lạt với các sản phẩm có giá trị kinh tế cao. Hoa các loại với tổng diện tích hơn 9.000 ha, sản lượng 3 tỷ cành. Trong đó, diện tích sản xuất hoa cắt cành 8.640 ha, tập trung tại các huyện Lạc Dương, Đơn Dương và TP Đà Lạt.

Với cây cà phê, diện tích trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 175.000 ha, sản lượng 537.300 tấn, đã tái canh, cải tạo 45.000 ha. Các vùng sản xuất cà phê vối tập trung tại các huyện Di Linh, Lâm Hà, Bảo Lâm, Đức Trọng, Đam Rông và TP Bảo Lộc; vùng sản xuất cà phê chè gồm các huyện Lạc Dương, Đơn Dương và TP Đà Lạt. Cây chè cải tạo, chuyển đổi sang các giống cao sản đã nâng cao năng suất từ 11,5 tấn/ha lên 14,4 tấn/ha, trồng chủ yếu tại huyện Bảo Lâm (7.150 ha) và TP Bảo Lộc (2.650 ha). Diện tích sản xuất chè có giá trị dưới 50 triệu chỉ còn 870 ha, chiếm 0,29% tổng diện tích canh tác toàn tỉnh.  

Các sản phẩm như rau quả, cà phê, hoa cắt cành, chè... đang được các hộ sản xuất đẩy mạnh liên kết chuỗi giá trị 

Tính đến cuối năm 2021, toàn tỉnh Lâm Đồng có 175 chuỗi liên kết từ sản xuất, sơ chế, chế biến đến tiêu thụ với sự tham gia liên kết của 17.000 hộ dân tham gia, tổng diện tích đạt 24.000 ha, sản lượng đạt trên 337.000 tấn. Trong đó, với sản phẩm  rau, củ, quả đã tiêu thụ thông qua 77 chuỗi liên kết 2.042 hộ với diện tích sản xuất hơn 3.315 ha, sản lượng hơn 222.000 tấn, chiếm 8,18% tổng sản lượng toàn tỉnh Lâm Đồng. Thị trường tiêu thụ tại TP.HCM khoảng 60%, các tỉnh Nam Bộ khoảng 10%, số còn lại là TP.Hà Nội, ở các tỉnh miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên.  

Về liên kết trong sản xuất, kinh doanh cà phê, hiện toàn tỉnh có khoảng 20 chuỗi với 10.656 hộ sản xuất trên diện tích gần 22.680 ha, sản lượng 100.658 tấn, chiếm tỷ lệ 19,35%. Về thị trường tiêu thụ trong nước khoảng 10%; thị trường xuất khẩu trực tiếp qua các doanh nghiệp chiếm tỷ lệ 19,3%, xuất khẩu thông qua các doanh nghiệp ngoài tỉnh 70,7%. Trong đó, thị trường xuất khẩu chủ yếu châu Âu 60%, Nam Á 12%, Đông Á 11%, còn lại các thị trường khác.  

Đối với cây chè, tỉnh Lâm Đồng đã hình thành 14 chuỗi liên kết sản xuất chè với 337 hộ dân tham gia và tỷ lệ chè tiêu thụ thông qua chuỗi liên kết đạt 3,89% tổng sản lượng. Các sản phẩm chè của Lâm Đồng hiện nay chủ yếu tiêu thụ thị trường nội địa với tỉ lệ khoảng 74%, còn lại được xuất khẩu sang các thị trường như Đài Loan, Pakistan, Afghanistan, Nga, Mỹ... Ngoài ra, địa bàn tỉnh có khoảng 155 công ty chế biến chè với công suất đạt 29 nghìn tấn/năm và 90 cơ sở chế biến chè với quy mô 17 nghìn tấn/năm. Các doanh nghiệp chế biến tập trung tại Thành phố Đà Lạt, Bảo Lộc, Bảo Lâm và Lâm Hà. 

Đối với cây hoa cắt cành, trên địa bàn tỉnh đã hình thành 6 chuỗi liên kết với 339 hộ, diện tích sản xuất hơn 170 ha, thu hoạch và tiêu thụ 75 triệu cành/năm, chiếm tỷ lệ 2,2% so với tổng sản lượng toàn tỉnh Lâm Đồng. Thị trường hoa cắt cành trong nước chiếm tỷ lệ gần 90%, chủ yếu tiêu thụ tại các TP.HCM, Hà Nội, Nha Trang, Đà Nẵng, các tỉnh miền Đông Nam Bộ. Tỷ lệ hoa cắt cành xuất khẩu hơn 10% đến các thị trường Đông Á 75% (Nhật Bản, Đài Loan, Trung Quốc, Hàn Quốc), châu Âu 13% (Hà Lan, Đan Mạch, Bỉ, Nga)... 

Đẩy mạnh liên kết chuỗi giá trị nông sản góp phần đảm bảo chất lượng sản xuất, tiêu thụ đối với các sản phẩm chủ lực tại tỉnh. Ảnh: N. Quân  

Toàn tỉnh Lâm Đồng cũng đang duy trì hoạt động 22 chuỗi liên kết 791 hộ sản xuất hơn 1.282 ha diện tích cây ăn quả, thu hoạch hơn 51.033 tấn/năm, chiếm 21,6% so với tổng sản lượng. Cây trồng khác như dược liệu 6 chuỗi, 267 hộ liên kết (188,3 ha, sản lượng 5.660 tấn, chiếm tỷ lệ gần 51%); lúa 6 chuỗi, 674 hộ liên kết (833 ha, sản lượng 6.880 tấn, chiếm tỷ lệ gần 4,8%); mắc ca 5 chuỗi, 803 hộ liên kết (985 ha, sản lượng 570 tấn, chiếm tỷ lệ gần 14,5%); ca cao 1 chuỗi, 20 hộ liên kết (10 ha, sản lượng 200 tấn); nấm hương 2 chuỗi, 29 hộ liên kết (1 ha, sản lượng 170 tấn).  

Sở NN&PTNT tỉnh nhận định, thời gian quan nhờ liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp nên đã khắc phục tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho người nông dân. Do vậy, thời gian tới, để phát huy hơn nữa hiệu quả hoạt động chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ ổn định trong thời gian tới, ngành Nông nghiệp Lâm Đồng tiếp tục triển khai “Xây dựng quy hoạch vùng sản xuất nguyên liệu tập trung phù hợp với khả năng đầu tư, điều kiện kinh tế, xã hội của từng vùng. Đồng thời, nâng cấp các chuỗi liên kết đã hình thành và phát triển các chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản mới gắn với đảm bảo các điều kiện an toàn thực phẩm.

Ngành nông nghiệp tỉnh tiếp tục triển khai Đề án liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp giai đoạn 2019-2023, phấn đấu năm 2022 hình thành mới ít nhất 20 chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ, nâng tổng số chuỗi toàn tỉnh Lâm Đồng đạt khoảng 202 chuỗi, thu hút 20.000 hộ nông dân tham gia, quy mô trồng trọt đạt khoảng 32.000 ha, tổng sản lượng trên 450.000 tấn. Bên cạnh đó, tiếp tục tháo gỡ những vướng mắc về thủ tục, pháp lý để triển khai hiệu quả các hoạt động hỗ trợ phát triển kinh tế hợp tác xã (HTX). Phấn đấu năm 2022 thành lập mới 20 HTX, 10 tổ hợp tác; số lượng HTX xếp loại hoạt động khá, tốt đạt ít nhất 45%. 

Thu Hằng