Chuyên gia đề xuất 10 giải pháp cấp bách bảo vệ môi trường Thủ đô

TMO – Một trong những giải pháp được chuyên gia đề xuất là Hà Nội cần tăng cường biện pháp cưỡng chế đối với các cơ sở gây ô nhiễm (thí điểm bổ sung hình phạt các cơ sở gây ô nhiễm theo ngày để tăng tính răn đe). Đồng thời, cần xây dựng và vận hành cơ chế phối hợp, các chương trình hành động với các tỉnh trong Vùng Thủ đô, với các bộ, ngành liên quan về bảo vệ, cải thiện chất lượng môi trường, đặc biệt là môi trường không khí.

Hà Nội là trung tâm chính trị, văn hóa, là một trong hai ‘đầu tầu’ kinh tế của cả nước và đang nỗ lực phấn đấu để trở thành đô thị thông minh, đô thị xanh, thân thiện môi trường. Tuy nhiên, trước sức ép phát triển kinh tế, Hà Nội đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường, đặc biệt là môi trường không khí và thu gom, xử lý chất thải. Để giải quyết những vấn đề này, Hà Nội đã và đang triển khai nhiều giải pháp, tuy nhiên vẫn chưa đạt kỳ vọng. Vậy giải pháp là gì?

Tại Hội thảo "Thực trạng và giải pháp xử lý các vấn đề cấp bách trong công tác bảo vệ môi trường Thủ đô Hà Nội" vừa diễn ra mới đây, giới chuyên gia nêu nhiều giải pháp để giải quyết những khó khăn, thách trong công tác bảo vệ môi trường. Trong đó, 10 giải pháp quan trọng được giới chuyên gia nhấn mạnh.

Cụ thể: (1) Dựa vào khoa học công nghệ, chuyển đổi số, nguồn nhân lực, trí tuệ của Hà Nội và các bên hợp tác để chuyển đổi nhanh và mạnh mô hình tăng trưởng sang phát triển xanh, tuần hoàn, cacbon thấp, chống chịu cao, bền vững; trong đó, chú trọng sử dụng các phương tiện giao thông xanh, khu công nghiệp xanh, sản xuất xanh, tuần hoàn; Phát triển hạ tầng đô thị xanh và bền vững cho Hà Nội, làm sống lại các dòng sông, các ao, hồ; phát triển xã hội tuần hoàn…

Hà Nội cần đột phá về thể chế, chính sách trong bảo vệ môi trường, nhất là thu gom, xử lý chất thải. Ảnh minh họa.

(2) Hà Nội cần xây dựng và áp dụng cách tiếp cận đột phá, đa ngành, đa cấp, đa địa phương dựa trên nền tảng số để cải thiện chất lượng, bảo vệ môi trường (nhất là phân loại, thu gom và xử lý, tái chế, tái sử dụng chất thải, bùn thải, môi trường không khí, nước, đất...); sử dụng cách tiếp cận dựa trên bằng chứng khoa học khi xem xét các vấn đề và đề ra các chính sách, giải pháp ưu tiên phù hợp, hiệu quả.

(3) Cần tạo sự đột phá về mặt thể chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực bảo vệ môi trường; tăng cường biện pháp cưỡng chế đối với các cơ sở gây ô nhiễm (thí điểm bổ sung hình phạt các cơ sở gây ô nhiễm theo ngày để tăng tính răn đe). Đồng thời, thành phố xây dựng và vận hành cơ chế phối hợp, các chương trình hành động với các tỉnh trong Vùng Thủ đô, với các bộ, ngành liên quan về bảo vệ, cải thiện chất lượng môi trường, đặc biệt là môi trường không khí.

(4 và 5) Cần hoàn thiện, phát triển hệ thống quan trắc tự động theo thời gian thực, dự báo chất lượng môi trường bằng công nghệ hiện đại như: Công nghệ viễn thám, internet vạn vật, công nghệ số, công nghệ AI, big data… Đồng thời triển khai các giải pháp công nghệ hiện đại trong xử lý ô nhiễm, chất thải tại nguồn, nhất là đối với các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề, trang trại chăn nuôi, hoạt động xây dựng; kiên quyết thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn để tăng cường tái chế, tái sử dụng và giảm thiểu khối lượng rác phát sinh…

(6) Hà Nội cần phát triển đội ngũ cán bộ, chuyên gia về quan trắc, đánh giá, dự báo, giải quyết các vấn đề môi trường; tận dụng lợi thế của Hà Nội về đội ngũ chuyên gia, thí điểm các cơ chế phù hợp để huy động tối đa các nhà khoa học tại các trường đại học, viện nghiên cứu trên địa bàn Hà Nội tham gia nghiên cứu khoa học, soạn thảo chính sách, Quy chuẩn kỹ thuật địa phương, đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi.

(7 và 8) Cần hợp tác sâu rộng với các bên liên quan (Nhà nước, các viện nghiên cứu, các trường đại học, doanh nghiệp, các hiệp hội nghề nghiệp, người dân, các tổ chức quốc tế) trong giải quyết, cải thiện chất lượng môi trường Hà Nội phù hợp với điều kiện thực tế. Huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính đáp ứng yêu cầu triển khai các giải pháp nêu trên để môi trường Hà Nội thực sự xanh trở lại.

(9) Nghiên cứu thành lập tổ công tác giúp việc cho lãnh đạo thành phố trong giải quyết các vấn đề môi trường cấp bách, ứng phó sự cố môi trường; tư vấn các giải pháp bảo vệ môi trường tổng thể, xuyên suốt, có hệ thống; tham mưu kết nối với các địa phương trong vùng tác động của Hà Nội. Cuối cùng là cần huy động mọi nguồn lực nhân lực và vật lực để giải quyết các vấn đề môi trường, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường của thành phố Hà Nội./.

THẢO PHƯƠNG