TMO – Về quy định giao đất, cho thuê đất công, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu làm rõ cơ chế quản lý, sử dụng quỹ đất do Nhà nước quản lý, bảo đảm chặt chẽ, minh bạch và đúng quy định pháp luật.

Kết luận cuộc họp về dự thảo các nghị định hướng dẫn triển khai thực hiện Nghị quyết 254/2025 của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai (vừa diễn ra mới đây), Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nêu rõ, Nghị định phải bám sát nội dung Nghị quyết 254, chỉ có chức năng hướng dẫn thực hiện, tuyệt đối không mở rộng hoặc "vượt quá" thẩm quyền. Việc xây dựng Nghị định phải bảo đảm rõ ràng, minh bạch hơn các quy định trước đây, nhưng chỉ trong phạm vi được Quốc hội cho phép. Việc xem xét sửa đổi chính sách khi đã được thống nhất là bất cập và cần tháo gỡ, tránh biến sai sót này thành sai sót khác hoặc làm chính sách thêm phức tạp, khó thực hiện.

Phó Thủ tướng Chính phủ cũng lưu ý việc ban hành các quy định mới phải xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của từng cơ quan, không được quy định chung chung. Những nội dung không thực sự cần thiết, không thuộc phạm vi Nghị quyết thì không nên đưa vào Nghị định để tránh làm chính sách thêm phức tạp.

(Ảnh minh họa)

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ, hợp đồng BT là căn cứ pháp lý cao nhất để thực hiện thu hồi, giao đất thanh toán cho nhà đầu tư. Mọi nội dung liên quan đến giao đất, định giá đất, quỹ đất thanh toán và thời điểm xác định giá phải căn cứ trực tiếp vào hợp đồng đã ký kết giữa các bên. Việc bổ sung các "giấy tờ hành chính" không có giá trị pháp lý rõ ràng có thể dẫn tới tranh chấp phức tạp; các nội dung cần thiết phải được quy định chặt chẽ ngay trong hợp đồng, bảo đảm thống nhất, tránh tùy tiện. Ông yêu cầu việc quy định các cơ chế mới, nhất là đối với dự án BT, phải tuân thủ nguyên tắc không hồi tố, chỉ áp dụng cho các trường hợp phát sinh từ ngày 1/7/2025 trở đi, nhằm tháo gỡ khó khăn thực tiễn cho địa phương nhưng không tạo rủi ro pháp lý.

Phó Thủ tướng Chính phủ cũng lưu ý cần hết sức thận trọng khi xử lý các vấn đề hồi tố theo từng giai đoạn, tránh tác động tiêu cực đến các dự án đã và đang triển khai. Đáng chú ý, về định giá đất, yêu cầu hết sức thận trọng trong việc áp dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh. Khi chưa có đầy đủ dữ liệu thị trường, chưa xây dựng được bảng giá đất sát thực tế thì bắt buộc phải áp dụng phương pháp xác định giá đất cụ thể theo đúng quy định của Luật Đất đai.

Đối với các dự án quy mô lớn, các khu đất có điều kiện đặc thù, chưa đầu tư hạ tầng hoặc chưa có dữ liệu so sánh, thống nhất quan điểm phải xác định giá đất cụ thể, không thể chỉ dựa vào bảng giá đất nhân hệ số; trường hợp có điều kiện tương đồng mới có thể áp dụng phương pháp so sánh. Việc lựa chọn phương pháp định giá phải tuân thủ đúng các phương pháp được pháp luật và thông lệ quốc tế thừa nhận, gắn với điều kiện cụ thể của từng khu đất, bảo đảm khách quan, minh bạch và sát thực tế.

Về quy định liên quan đến quyền lợi tái định cư của người mua đất sau khi có thông báo thu hồi, Phó Thủ tướng Chính phủ lưu ý phải bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân. Đồng thời gợi ý, cần quy định thời hạn cụ thể sau thông báo thu hồi thì không cho phép giao dịch để thực hiện bồi thường; nếu quá thời hạn mà Nhà nước không thực hiện thu hồi đất hay "quy hoạch treo" thì phải cho phép người dân giao dịch bình thường. Các quy định về bồi thường, hỗ trợ phải bảo đảm công bằng, nhất là đối với đất được sử dụng ổn định trước ngày 1/7/2014.

Liên quan đến quy định giao đất, cho thuê đất công, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu làm rõ cơ chế quản lý, sử dụng quỹ đất do Nhà nước quản lý, bảo đảm chặt chẽ, minh bạch và đúng quy định pháp luật. Đất đai về bản chất đều là đất công, đất Nhà nước, do đó việc giao đất, cho thuê đất phải tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật Đất đai về đấu giá, đấu thầu, không thể tùy tiện áp dụng các cách làm khác nhau giữa các loại đất.

Đối với hình thức cho thuê đất, Phó Thủ tướng Chính phủ khẳng định tinh thần của Luật Đất đai là cho phép doanh nghiệp được lựa chọn giữa trả tiền thuê đất một lần hoặc trả tiền thuê đất hàng năm. Việc đặt thêm điều kiện buộc phải trả tiền thuê đất một lần trong một số trường hợp là không phù hợp, có dấu hiệu mâu thuẫn với định hướng chung của pháp luật và cần được rà soát kỹ lưỡng.

Đối với các quy định về miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, Phó Thủ tướng Chính phủ nêu rõ nguyên tắc chỉ loại trừ trường hợp miễn tiền trong thời gian xây dựng cơ bản, nhằm tránh cách hiểu chung chung, gây phức tạp trong áp dụng. Đồng thời, cơ quan soạn thảo tiếp tục đánh giá kỹ tác động chính sách, bảo đảm các quy định không tạo mâu thuẫn nội tại và phù hợp với thực tiễn quản lý. Đồng thời đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp thu nghiêm túc các ý kiến, tiếp tục hoàn thiện dự thảo theo hướng rõ ràng, khả thi; tăng cường đối thoại, lắng nghe ý kiến từ các địa phương, chuyên gia để khi ban hành không có cách hiểu khác nhau, bảo đảm tính ổn định và hiệu quả trong tổ chức thực hiện…/.

ĐOÀN VINH

Tin nổi bật