TMO - Tính từ đầu năm 2024 đến nay, Việt Nam ghi nhận 142 trận động đất xảy ra tại nhiều địa phương trên cả nước; đều là các trận động đất nhỏ với độ lớn từ 2.5 đến 4.1.

Những năm gần đây, động đất diễn ra khá liên tục ở Việt Nam và có chiều hướng tăng dần về tần suất. Viện Vật lý địa cầu cho biết, tính ngày 1.1 - 10.7, Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần đã ghi nhận được 142 trận động đất có độ lớn dao động trong khoảng từ 2,4 đến 4,1 độ Richter trên lãnh thổ Việt Nam.

Trong đó, có 24 trận động đất với độ lớn từ 3,5 độ Richter (theo quy định của Chính phủ thì những trận động đất này phải được thông báo rộng rãi tới các cơ quan truyền thông đại chúng). Đặc biệt, ngày 25/3, khu vực huyện Mỹ Đức (Hà Nội) xảy ra trận động đất có độ lớn 4 độ Richter. Phần lớn các trận động đất xảy ra chủ yếu là động đất kích thích, liên quan tới việc vận hành các nhà máy thủy điện, mà tỷ lệ lớn xảy ra ở khu vực huyện Kon Plong (Kon Tum).

Trong tổng số 142 trận ghi động đất Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần ghi nhận được, chỉ có 10 trận là động đất tự nhiên. Các trận động đất tự nhiên xảy ra trên một số đới đứt gãy theo quy luật khi tích lũy đủ năng lượng thì xảy ra động đất. Động đất càng lớn thì khả năng lặp lại càng ít.

Trận động đất sáng 25/3 khiến căn bếp một hộ dân tại huyện Lương Sơn, Hòa Bình bị hư hỏng. Ảnh: ND.

Hiện nay, Viện Vật lý Địa cầu duy trì hoạt động thường xuyên, ổn định, liên tục mạng lưới đài, trạm quan trắc vật lý địa cầu quốc gia của Việt Nam với 40 đài, trạm địa chấn quan trắc động đất, 4 đài trạm địa từ, 7 trạm định vị sét và vật lý khí quyển, 1 trạm quan trắc biến dạng vỏ Trái Đất, 1 đài điện ly.

Ngoài mạng trạm quốc gia, ở những khu vực trọng yếu có các công trình quan trọng, Viện Vật lý địa cầu cũng duy trì các mạng trạm quan trắc thuộc các đề tài, dự án khác, cụ thể là 28 trạm quan sát động đất phục vụ quan trắc đánh giá an toàn đập thủy điện trên bậc thang sông Đà; 10 trạm khu vực thủy điện Sông Tranh 2, Bắc Trà My, Quảng Nam; 10 trạm quan sát động đất khu vực tỉnh Thừa Thiên Huế; 8 trạm vật lý khí quyển khu vực Hà Nội.

Thời gian tới, Viện Vật lý Địa cầu sẽ làm lại bản đồ phân vùng động đất và đánh giá lại rủi ro động đất ở các vùng trên cả nước Đồng thời cho biết rủi ro từ động đất liên quan đến xây dựng nhà cửa. Như ở Hà Nội, động đất nhỏ cũng có thể gây hậu quả rất lớn do mật độ xây dựng quá lớn, số lượng nhà cao tầng dày đặc.

Số liệu từ Viện Vật lý Địa cầu cho thấy, sự gia tăng rõ rệt của hiện tượng động đất trong 5 năm qua. Cụ thể, năm 2019 là 52 trận; năm 2020 có 98 trận; năm 2021 có 183 trận; năm 2022 có 293 trận; năm 2023 là 353 trận. Đặc biệt, trong các năm từ 2021 đến 2023, số trận động đất tăng gấp 3 đến 6-7 lần so với năm 2019. Hiện tượng gia tăng này chủ yếu do xảy ra nhiều trận động đất kích thích gây bởi các hồ chứa đập thủy điện.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, đa số các trận động đất tại các khu vực trên cả nước có độ lớn từ 2.5 đến 4.1, ít gây ra rủi ro thiên tai. Tuy nhiên, động đất là loại hình thiên tai rất khó dự báo, đặc biệt là thời điểm chính xác xảy ra động đất. Vì thế, việc hiểu biết về động đất và cách phòng tránh là điều vô cùng quan trọng, nhất là những vùng có nguy cơ cao xảy ra động đất.

Theo quy định về phòng, chống động đất của Chính phủ, căn cứ vào tình hình hoạt động động đất, hàng năm, các địa phương cần xây dựng kế hoạch phòng, chống động đất phù hợp. Tại những nơi hoạt động động đất có nguy cơ cao gây hoang mang trong người dân, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền và hướng dẫn các kỹ năng phòng, chống động đất. Các kiến thức cơ bản về động đất, cách ứng xử khi có động đất xảy ra là rất cần thiết, nhất là đối với người dân ở các khu vực nằm trong nguy cơ động đất cao.

Người dân khi ở trong nhà, nếu thấy động đất xảy ra, để bảo vệ mình khỏi các đồ vật rơi vỡ, hãy chui xuống dưới gầm bàn và đợi khi rung chấn không còn; không sử dụng thang máy đề phòng mất điện bất ngờ; ngắt hết các cầu dao khi sơ tán ra khỏi nhà đề phòng hỏa hoạn do quên tắt các thiết bị điện. Nếu đang ở ngoài đường, người dân hãy chạy ngay tới vùng đất trống, tránh xa các tòa nhà cao tầng, cây to và cột điện.

Lê Hải

Tin nổi bật