Ứng dụng công nghệ nâng cao hiệu quả giám sát, bảo vệ rừng

TMO - Nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng, Hạt Kiểm lâm huyện Sông Lô (tỉnh Vĩnh Phúc) đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và thiết bị hiện đại giúp nâng cao hiệu quả trong công tác giám sát, quản lý, bảo vệ rừng.

Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay có gần 34.000ha đất lâm nghiệp, chiếm 27% diện tích đất tự nhiên. Trong đó có gần 15.800 ha rừng đặc dụng; hơn 4.100 ha rừng phòng hộ và gần 14.000 ha rừng sản xuất được phân bố trên địa bàn 7 huyện, thành phố. Xác định tài nguyên rừng có vai trò quan trọng trong việc duy trì đa dạng sinh học nên việc theo dõi, giám sát diễn biến rừng là nhiệm vụ đòi hỏi phải diễn ra liên tục, thường xuyên.

Do đó Chi Cục Kiểm lâm đã chỉ đạo Hạt Kiểm lâm các huyện, thành phố chủ động thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin, thiết bị hiện đại trong thực hiện nhiệm vụ điều tra, theo dõi diễn biến rừng, đồng thời quản lý rừng hiệu quả. Đối với Hạt Kiểm lâm huyện Sông Lô, hiện đang quản lý hơn 4.250ha rừng, trong đó có hơn 582ha rừng tự nhiên; hơn 3.035ha rừng trồng và một số diện tích rừng trồng nhưng chưa đạt tiêu chí thành rừng.

Để bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC) rừng, Hạt Kiểm lâm huyện Sông Lô đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng cho lực lượng kiểm lâm như, sử dụng các phầm mềm giám sát rừng FMS, hệ thống máy tính để bàn cấu hình cao, thiết bị bay quan sát, ghi hình (flycam), phần mềm kết nối flycam để kiểm tra và giám sát PCCC rừng (VG Forest).

Các thiết bị flycam có thể bay cao tối đa 5.000 m, khoảng cách bay tối đa là 18,5 km giúp lực lượng kiểm lâm có thể bao quát góc rộng từ trên cao. Đây là thiết bị rất hữu ích cho lực lượng kiểm lâm trong việc quản lý rừng, phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, các đám cháy rừng, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn… đặc biệt là tại những khu vực có địa hình khó khăn để chụp hình, quay phim, lưu và xử lý hình ảnh nhằm phát hiện sớm sự cố. Từ đó giúp lực lượng kiểm lâm chủ động, nhanh chóng, kịp thời xử lý những tình huống cấp bách và giảm sức lao động của lực lượng kiểm lâm.

Bên cạnh việc sử dụng flycam, đơn vị còn tích hợp phần mềm VG Forest với chức năng chính là kết nối dữ liệu bay chụp của flycam ngoài hiện trường về máy chủ trung tâm và xem trên màn hình cỡ lớn để phục vụ theo dõi các điểm nóng về diễn biến rừng, chỉ đạo chữa cháy rừng. Phần mềm sử dụng máy chủ dùng chung với phần mềm FMS Vĩnh Phúc, là dữ liệu đầu vào phục vụ công tác theo dõi, giám sát rừng trên phần mềm FMS.

Cán bộ Hạt Kiểm lâm Sông Lô ứng dụng công nghệ số để theo dõi diễn biến rừng trên địa bàn quản lý. Ảnh: BVP. 

Lãnh đạo Hạt Kiểm lâm Sông Lô thông tin, trước đây, khi chưa được trang bị thiết bị flycam và các phần mềm hỗ trợ, khi xảy ra cháy rừng hoặc sự cố về rừng, lực lượng kiểm lâm của Hạt đều phải dùng phương pháp thủ công xác định đám cháy theo hướng khói nên mất nhiều thời gian để xác định vị trí, tìm phương án di chuyển, tiếp cận khu vực có đám cháy.

Tuy nhiên, khi đưa vào sử dụng thiết bị flycam đã giúp lực lượng kiểm lâm Hạt phát hiện nhanh chóng và chính xác những điểm xảy ra cháy rừng, đặc biệt đối với những vị trí có địa hình phức tạp, hiểm trở thì thiết bị này luôn cung cấp những hình ảnh, vị trí chính xác giúp lực lượng kiểm lâm xác định rõ vị trí cháy. Từ đó có phương án tổ chức lực lượng tiếp cận địa điểm cháy nhanh nhất, hạn chế tối đa tốc độ cháy lan, cháy lớn, giảm thiểu rủi ro, bảo vệ tài nguyên rừng. Không chỉ có vậy, lực lượng kiểm lâm hạt tích hợp bản đồ hiện trạng rừng và các phần mềm quản lý rừng trên hệ thống smartphone giúp linh động trong việc quản lý, theo dõi diễn biến rừng.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin không chỉ được áp dụng trên địa bàn huyện Sông Lô mà ngành kiểm lâm tỉnh Vĩnh Phúc còn đưa vào sử dụng phần mềm FMS trên toàn tỉnh. Phần mềm này cho phép thông tin cảnh báo cháy rừng từ các dữ liệu thu thập tại các trạm thủy văn trên địa bàn tỉnh, gửi về máy chủ FMS Vĩnh Phúc; số hóa, lưu trữ toàn bộ dữ liệu và tài nguyên rừng lên máy chủ để phục vụ nghiệp vụ quản lý lâm nghiệp. Dữ liệu số được trao đổi thông qua môi trường mạng sử dụng trên nền tảng WebGIS cho công tác quản lý nói chung và ứng dụng trên smartphone cho công tác kiểm tra, xác minh thông tin ngoài hiện trường nói riêng.

Khi có các thông tin cảnh báo về cháy rừng, mất rừng… hệ thống FMS sẽ tự động gửi email/sms đính kèm file excel tọa độ cho người dùng đã đăng ký, từ đó, người dùng sẽ tiến hành xác minh thông tin hiện trường bằng flycam hoặc smartphone, GPS để tiết kiệm thời gian đi lại. Đây là công cụ đắc lực hỗ trợ cho lực lượng kiểm lâm trên địa bàn huyện Sông Lô nói riêng và toàn tỉnh Vĩnh Phúc nói chung đạt hiệu quả cao nhất trong công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng.

Từ việc ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, giúp kiểm lâm thuận lợi hơn trong việc nắm bắt địa bàn, những năm gần đây, công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc cũng như huyện Sông Lô đã  có sự chuyển biến tích cực. Ứng dụng công nghệ số trong tuần tra, giám sát rừng đã và đang tạo điều kiện thuận lợi trong việc quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Đây cũng là yêu cầu tất yếu, hạn chế tối đa những hành động xâm phạm rừng trái phép, đáp ứng ngày càng cao của thực tiễn hội nhập và phát triển trong giai đoạn kinh tế số hiện nay. 

Bích Vân