TMO - Hiện nay, nhiều nông dân ở tỉnh Tiền Giang đã mạnh dạn chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng dừa chuyên canh. Nhờ phù hợp thổ nhưỡng và áp dụng kỹ thuật canh tác mới, mô hình này bước đầu mang lại năng suất cao, mở ra hướng đi bền vững cho sản xuất nông nghiệp địa phương.

Tiền Giang hiện là một trong những địa phương có diện tích trồng dừa lớn ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Với thổ nhưỡng phù hợp, khí hậu ôn hòa cùng kinh nghiệm canh tác của người dân đã giúp cây dừa phát triển tốt, ít sâu bệnh và cho năng suất ổn định.

Đặc biệt, các giống dừa mới được đưa vào trồng thử nghiệm đang cho thấy hiệu quả vượt trội cả về sản lượng và giá trị kinh tế. So với trồng lúa, trồng dừa không chỉ giảm chi phí đầu tư mà còn mang lại nguồn thu nhập cao và ổn định hơn. Ngoài ra, nhiều hộ dân còn kết hợp chăn nuôi hoặc trồng xen canh dưới tán dừa để tăng thêm thu nhập. Chính quyền địa phương cũng tích cực hỗ trợ về kỹ thuật, vốn và đầu ra, giúp người dân yên tâm sản xuất. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tiền Giang cho biết, toàn tỉnh hiện có trên 23.000 ha dừa; trong đó, trên 20.000 ha đang cho trái, sản lượng mỗi năm trên 234.000 tấn quả.

Cây dừa được trồng tập trung ở các địa bàn sản xuất khó khăn, thường xuyên ảnh hưởng hạn mặn như: Chợ Gạo, Châu Thành, Gò Công Tây, Tân Phú Đông… Dừa là cây trồng có giá trị kinh tế cao, chịu được hạn mặn, thích hợp thổ nhưỡng nên được tỉnh khuyến khích nhân dân khu vực ven sông, ven biển, cù lao nhiễm mặn trên sông Tiền… chuyển đổi cây trồng, phát triển dừa thành vùng chuyên canh, cho nguồn nông sản hàng hóa lớn, ổn định cuộc sống.

Tại địa phương, bà con trồng nhiều loại dừa: dừa xiêm xanh, dừa xiêm đỏ, các giống dừa bản địa để lấy dầu,... cho ra những sản phẩm giá trị như: dừa khô phục vụ ngành công nghiệp dầu, dừa tươi uống nước,… được thị trường ưa chuộng và tiêu thụ rộng rãi trong ngoài tỉnh. Ngoài thu hoạch dứa trái, người dân còn tận dụng thêm các phụ phẩm từ vườn dừa như: lá dừa, vỏ dừa… làm chất đốt hoặc chế biến thành nguồn phân hữu cơ bón cho cây trồng, tăng thêm thu nhập.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tiền Giang thông tin, tỉnh đã có 40 mã số vùng trồng dừa với tổng diện tích khoảng 3.200 ha được phê duyệt. Lãnh đạo UBND huyện Chợ Gạo cho biết: Chợ Gạo là một trong những địa phương có tiềm năng về phát triển các vùng chuyên canh dừa, tạo giá trị nông sản hàng hóa lớn, giải quyết việc làm và thu nhập cho nông dân, góp phần giảm nghèo nông thôn. Huyện có gần 7.700 ha dừa; trong đó, diện tích dừa đang cho trái trên 6.500 ha. Việc ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao chất lượng vùng chuyên canh dừa đã giúp tăng năng suất dừa tại địa phương từ 22 tấn/ha/năm trước đây lên 24 tấn/ha năm.

Huyện phối hợp cùng đơn vị doanh nghiệp có trụ sở tại xã Bình Ninh hướng dẫn nông dân quy trình trồng và chứng nhận dừa hữu cơ tại 3 xã trọng điểm: Hòa Định, Xuân Đông, Bình Ninh, trên diện tích 300 ha đồng thời bao tiêu sản phẩm cho nông dân.

Thời gian tới, huyện tiếp tục mở rộng diện tích vùng dừa hữu cơ ra toàn địa bàn. Còn tại huyện Tân Phú Đông gồm các cù lao nhiễm mặn ở hạ lưu sông Tiền, đặc biệt chú trọng phát triển vùng chuyên canh dừa tại những địa bàn khó khăn theo hướng thích ứng biến đổi khí hậu.

Người dân Tiền Giang đã mạnh dạn chuyển từ trồng lúa sang trồng dừa mang lại thu nhập ổn định hơn.

Cụ thể là chuyển đổi sản xuất từ trồng lúa một vụ, năng suất bấp bênh sang trồng dừa chuyên canh mang lại hiệu quả kinh tế bền vững, giúp bà con an tâm an cư lạc nghiệp, ổn định cuộc sống. Đại diện phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Tân Phú Đông cho biết, địa phương đã xây dựng được vùng trồng dừa chuyên canh gần 2.700 ha, hàng năm cho sản lượng gần 40.000 tấn quả phục vụ tiêu dùng và chế biến xuất khẩu. Trong nỗ lực giải quyết đầu ra cũng như phát triển bền vững cây dừa, tăng thu nhập, ổn định cuộc sống cho bà con xứ cù lao.

Tại huyện cù lao này, nhiều nông dân nhạy bén kết hợp trồng dừa trong các mô hình sản xuất thích hợp đã tạo dựng kinh tế ổn định. Trước tiềm năng to lớn của cây dừa trong tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, thích ứng biến đổi khí hậu, tỉnh định hướng tổ chức sản xuất theo quy mô tập trung, hình thành vùng chuyên canh; chuyển giao khoa học - kỹ thuật nhằm tăng năng suất, sản lượng, chất lượng và thu nhập cho nông dân, thúc đẩy liên kết với doanh nghiệp chế biến xuất khẩu, nâng cao chuỗi giá trị ngành dừa. Đồng thời, quan tâm quản lý dịch hại, phòng trị bọ cánh cứng trên cây dừa.

Tỉnh Tiền Giang cũng khuyến khích người dân cải tạo vườn dừa già cỗi, xây dựng các mô hình kinh tế tổng hợp,; du nhập thêm các giống dừa mới cho năng suất, sản lượng cao và chất lượng trái tốt tham gia thị trường; hướng tới chuyển đổi tư duy và tập quán canh tác truyền thống sang trồng và thâm canh dừa theo hướng GAP hoặc trồng dừa hữu cơ liên kết với doanh nghiệp chế biến xuất khẩu.

Bên cạnh đó, lập hồ sơ để được cấp mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu chính ngạch. Đáng chú ý, trong những ngày đầu tháng 5/2025, giá dừa khô tăng kỷ lục đã mang lại nguồn thu lớn cho người trồng dừa Tiền Giang. Đơn cử, tại huyện Chợ Gạo, vùng chuyên canh dừa lớn nhất của tỉnh Tiền Giang, thương lái đến thu mua dừa khô với giá từ 15.000 đồng/trái, tương đương 180.000 đồng/chục (12 trái), tăng 60.000 đồng/chục so với thời điểm cách đây vài tháng.

Theo các nhà vườn trồng dừa, cây dừa không đòi hỏi công chăm sóc và chi phí đầu tư (phân bón, thuốc trừ sâu) như những loại cây trồng khác nên với giá bán trung bình từ 50.000 đồng/chục trở lên là nông dân đã có lợi nhuận tương đối ổn định.

Đặc biệt, trước đó, chuyến hàng dừa tươi đầu tiên của tỉnh Tiền Giang xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc vào tháng 10-2024 vừa qua, đã mở ra cơ hội lớn cho ngành dừa của tỉnh Tiền Giang. Sự kiện này là bước tiến lớn trong việc tạo đầu ra ổn định và nâng cao thu nhập cho người nông dân trồng dừa tại địa phương.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn ngày càng phức tạp, cây dừa vốn chịu hạn tốt và ít tốn công chăm sóc trở thành lựa chọn phù hợp. Chuyển sang trồng dừa không chỉ giúp nông dân nâng cao thu nhập nhờ giá trị kinh tế ổn định, mà còn giảm chi phí sản xuất so với trồng lúa. Ngoài ra, mô hình dừa chuyên canh còn tạo điều kiện để phát triển các chuỗi giá trị nông sản, góp phần chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng bền vững và thích ứng với điều kiện thực tế.

Như Hoà