Thái Nguyên: Siết chặt quản lý chất thải, giảm phát thải khí nhà kính

TMO - Tỉnh Thái Nguyên đặt mục tiêu đến năm 2030 giảm lượng khí nhà kính thông qua việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động thu gom, xử lý chất thải, đặc biệt tại khu vực đô thị và khu công nghiệp.

Để đạt được mục tiêu trên, Thái Nguyên đã và đang tập trung hoàn thiện hạ tầng thu gom, phân loại, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, đồng thời tăng cường giám sát hoạt động xử lý nước thải tại các khu vực trọng điểm. Các mô hình kinh tế tuần hoàn, tái chế rác thải hữu cơ và chất thải công nghiệp cũng được khuyến khích triển khai rộng rãi.

Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý chất thải, từ giám sát nguồn phát sinh đến xử lý tập trung, đang được xem là giải pháp quan trọng giúp cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Ngoài ra, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về phân loại rác tại nguồn và bảo vệ môi trường cũng được chú trọng.

Mục tiêu của Thái Nguyên là giảm phát thải khí nhà kính từ hoạt động quản lý chất thải tối thiểu 20% vào năm 2030 so với hiện tại, góp phần thực hiện cam kết quốc gia về trung hòa carbon và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây là bước đi phù hợp với định hướng phát triển kinh tế xanh, bền vững của địa phương.

Với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội nhanh trong những năm gần đây, lượng rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên ngày càng gia tăng. Nhằm bảo đảm mỹ quan đô thị và môi trường sống, việc thu gom, xử lý rác thải được Thái Nguyên chú trọng. Tuy nhiên, xử lý rác thải sinh hoạt của địa phương vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Đơn cử tại TP. Phổ Yên, khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn TP. Phổ Yên khoảng 97 tấn/ngày, trong đó, rác thải hữu cơ chiếm khoảng 55-70%; rác thải vô cơ chiếm 12-36%; rác có thể tái chế chiếm 7-16% và rác thải nguy hại chiếm 1-1,7%.

Thái Nguyên đẩy mạnh hoạt động thu gom rác thải trên địa bàn. (Ảnh: NNMT). 

Trước tình hình trên, UBND tỉnh Thái Nguyên đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân trong phân loại rác thải từ nguồn, qua đó giảm thiểu phát sinh khí nhà kính, đảm bảo môi trường sống cho Nhân dân. Trong đó, tập trung tuyên truyền về Luật Bảo vệ môi trường, hướng dẫn người dân thu gom, phân loại, xử lý rác thải tại hộ gia đình đảm bảo yêu cầu; triển khai mô hình không sử dụng túi ni lông; duy trì các tuyến tường tự quản xanh - sạch - đẹp tại các khu dân cư, khu nhà trọ công nhân…

Nhờ đó, công tác bảo vệ môi trường từng bước được nâng lên, tình trạng xả rác thải, nước thải gây ô nhiễm đã giảm. Đến nay, trong tổng số 97 tấn rác thải sinh hoạt phát sinh/ngày đã có trên 75 tấn được thu gom và xử lý (tăng 15 tấn/ngày so với năm 2020).

Người dân tự phân loại một phần chất thải rắn sinh hoạt có thể tái chế như giấy, kim loại, nhựa được thu gom bán cho cơ sở thu mua phế liệu; thức ăn thừa, sản phẩm thừa sau sơ chế rau, củ, quả được tận dụng cho chăn nuôi.

Nhằm bảo vệ môi trường hiệu quả, mới đây, UBND tỉnh Thái Nguyên chính thức ban hành Kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực quản lý chất thải trên địa bàn tỉnh đến năm 2030. Đây là một bước đi cụ thể của tỉnh nhằm hiện thực hóa cam kết của Việt Nam về mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, đồng thời triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về giảm phát thải khí mê-tan đến năm 2030.

Mục tiêu tổng quát của Kế hoạch là giảm thiểu phát thải khí nhà kính, đặc biệt là khí mê-tan, trong lĩnh vực quản lý chất thải trên địa bàn tỉnh. Điều này nhằm góp phần thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam và Kế hoạch hành động giảm phát thải khí mê-tan đến năm 2030, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Để đạt được mục tiêu này, Thái Nguyên sẽ tăng cường triển khai đồng bộ nhiều hoạt động giảm phát thải khí nhà kính trong quản lý chất thải, bao gồm: Giảm thiểu và phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, xử lý chất thải rắn sinh hoạt hữu cơ có thu hồi khí mê-tan, tái chế chất thải rắn, sản xuất phân hữu cơ vi sinh, đốt chất thải rắn và đốt chất thải để phát điện, chôn lấp chất thải rắn có thu hồi khí mê-tan. Tăng cường thu gom và xử lý nước thải sinh hoạt tập trung, xử lý nước thải sinh hoạt có thu hồi khí mê-tan, giảm phát sinh nước thải công nghiệp tại nguồn, thu hồi khí mê-tan từ xử lý nước thải công nghiệp.

Thái Nguyên chú trọng quản lý chất thải nhằm hiện thực hóa cam kết của Việt Nam về mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. 

Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật, tỉnh Thái Nguyên cũng chú trọng đến các hoạt động hỗ trợ như: phổ biến hướng dẫn kiểm kê phát thải khí nhà kính và các giải pháp giảm thiểu điều tra, đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn sinh hoạt, xây dựng và thực hiện kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính cấp tỉnh trong lĩnh vực quản lý chất thải, xây dựng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu về quản lý chất thải rắn sinh hoạt. Nâng cấp cơ sở hạ tầng và đầu tư trang thiết bị phục vụ phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tiên tiến trong quản lý chất thải rắn và xử lý nước thải, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát hoạt động quản lý chất thải.

Cập nhật, tích hợp cơ sở dữ liệu về quản lý chất thải vào hệ thống cơ sở dữ liệu môi trường của tỉnh và quốc gia, nâng cao nhận thức cộng đồng và doanh nghiệp về trách nhiệm và lợi ích của việc giảm phát thải khí mê-tan. Huy động sự tham gia của cộng đồng trong giám sát phát thải khí mê-tan, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ và người lao động, thu hút các nguồn hỗ trợ trong nước và quốc tế về tài chính, công nghệ.

Việc thắt chặt quản lý chất thải gắn với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính không chỉ là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, mà còn là định hướng phát triển bền vững mà Thái Nguyên hướng tới

Thông qua loạt giải pháp đồng bộ như tăng cường hạ tầng xử lý, kiểm soát chặt chẽ nguồn phát thải, đẩy mạnh tái chế và kinh tế tuần hoàn, địa phương đang từng bước chuyển đổi mô hình quản lý chất thải theo hướng hiện đại, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Việc lồng ghép mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính vào công tác quản lý chất thải không chỉ giúp giảm áp lực môi trường mà còn mở ra cơ hội phát triển các lĩnh vực kinh tế xanh, tạo thêm việc làm và nâng cao chất lượng sống cho người dân. Để đạt mục tiêu đề ra đến năm 2030, tỉnh Thái Nguyên cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc triển khai các chương trình hành động cụ thể. Đây là nền tảng quan trọng để tỉnh hiện thực hóa cam kết phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thu Thuỷ