Sơn La: Triển khai đồng bộ giải pháp phòng ngừa cháy rừng mùa khô

TMO - Trước diễn biến thời tiết khô hanh kéo dài, tỉnh Sơn La xác định công tác phòng, chống cháy rừng là nhiệm vụ trọng tâm. Do đó, nhiều giải pháp đồng bộ đã được địa phương triển khai từ cơ sở, góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa và sẵn sàng ứng phó khi xảy ra sự cố cháy rừng.

Hiện nay, thời tiết hanh khô kéo dài khiến nguy cơ cháy rừng trên địa bàn tỉnh Sơn La gia tăng, tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với tài nguyên rừng và đời sống nhân dân. Trước thực tế đó, tỉnh Sơn La đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa cháy rừng ngay từ đầu mùa khô.

Theo đó, các cấp, các ngành tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát tại những khu vực có nguy cơ cháy cao; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân trong việc sử dụng lửa trong rừng và ven rừng. Lực lượng kiểm lâm phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương rà soát phương án phòng cháy, chữa cháy rừng theo phương châm “bốn tại chỗ”, bảo đảm sẵn sàng lực lượng, phương tiện khi xảy ra sự cố.

Cùng với đó, việc kiểm soát đốt nương làm rẫy, xử lý thực bì, trực gác và theo dõi cảnh báo cháy rừng được thực hiện nghiêm túc. Những giải pháp đồng bộ, quyết liệt này góp phần hạn chế tối đa nguy cơ cháy rừng, bảo vệ an toàn diện tích rừng hiện có trên địa bàn tỉnh. Theo thống kê, tỉnh Sơn La có trên 590.000 ha rừng tự nhiên và gần 80.000 ha rừng trồng đã thành rừng; tỷ lệ che phủ rừng đạt 47,6%.

Trong cao điểm mùa khô hanh, nguy cơ cháy rừng tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, do đó lực lượng kiểm lâm đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, phát huy phương châm “4 tại chỗ”, quyết tâm bảo vệ an toàn diện tích rừng. Bám sát nhiệm vụ được giao, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã chỉ đạo các hạt kiểm lâm khu vực, đơn vị trực thuộc phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị - xã hội triển khai nhiều giải pháp phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) từ sớm, từ xa.

Nhiệm vụ trọng tâm là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về lâm nghiệp và PCCCR. Nội dung tuyên truyền được đổi mới theo hướng dễ hiểu, sát thực tiễn; lồng ghép trong sinh hoạt chi bộ, họp thôn, bản, sinh hoạt cộng đồng.

Người dân Sơn La phát dọn thực bì nhằm giảm nguy cơ cháy rừng. (Ảnh: QQ). 

Trong năm 2025, toàn lực lượng kiểm lâm đã phối hợp với chính quyền cơ sở tổ chức 1.020 cuộc tuyên truyền tại các xã, bản, tiểu khu, thu hút hơn 74.000 lượt người tham gia; tổ chức cho các hộ dân ký cam kết bảo vệ rừng và PCCCR. Cùng với tuyên truyền, lực lượng kiểm lâm tăng cường tuần tra, kiểm tra rừng, nhất là tại các khu vực trọng điểm, vùng giáp ranh, nơi có nguy cơ cháy cao.

Trong năm 2025, lực lượng kiểm lâm đã kiểm tra, phát hiện và xử lý 246 vụ vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp, giảm 21,4% so với cùng kỳ năm 2024; xử phạt hành chính 237 vụ, chuyển cơ quan chức năng khởi tố 9 vụ về tội hủy hoại rừng; tịch thu trên 24 m³ gỗ các loại, thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 4,1 tỷ đồng.

Việc ứng dụng khoa học - công nghệ trong quản lý, bảo vệ rừng tiếp tục được đẩy mạnh, như sử dụng bản đồ số, máy định vị, hệ thống cảnh báo sớm cháy rừng, theo dõi điểm cháy qua vệ tinh để kịp thời xác minh, xử lý... Tuy nhiên, trong năm 2025, trên địa bàn tỉnh xảy ra 13 vụ cháy, ảnh hưởng 33,7 ha rừng tự nhiên, rừng trồng và rừng đang trong giai đoạn khoanh nuôi, tái sinh.

Công tác PCCCR vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn do địa hình rừng núi cao, hiểm trở gây trở ngại cho việc tiếp cận hiện trường khi xảy ra cháy; thời tiết khô hanh kéo dài khiến thảm thực bì dễ bắt lửa. Bên cạnh đó, tập quán canh tác nương rẫy, việc sử dụng lửa trong và ven rừng của một bộ phận người dân vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, làm gia tăng nguy cơ cháy rừng.

Mùa khô hanh bắt đầu từ tháng 10 năm trước đến tháng 4 năm sau, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã tham mưu Sở Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương tập trung quản lý, bảo vệ rừng tại các khu vực trọng điểm. Phân công cán bộ chuyên môn trực theo dõi điểm cháy qua hệ thống vệ tinh; khi phát hiện điểm nghi vấn, nhanh chóng xác định vị trí, thông báo cho kiểm lâm địa bàn kiểm tra, xử lý kịp thời.

Các hạt kiểm lâm, ban quản lý rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, khu bảo tồn thiên nhiên được đôn đốc thực hiện tốt công tác dự báo cấp cháy rừng trong mùa nắng nóng; thông báo kịp thời đến chính quyền cơ sở và chủ rừng để chủ động phương án PCCCR. Phối hợp chặt chẽ giữa kiểm lâm, công an, quân sự, chính quyền địa phương và chủ rừng, thực hiện nghiêm phương châm “4 tại chỗ” khi có cháy rừng xảy ra. Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, nguy cơ cháy rừng vẫn hiện hữu từng ngày.

Cùng với nỗ lực của lực lượng kiểm lâm, mỗi địa phương, mỗi chủ rừng và từng người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác, tuân thủ nghiêm các quy định về PCCCR; góp phần giữ màu xanh của những cánh rừng, bảo vệ môi trường sống và sinh kế lâu dài cho nhân dân.

Tỉnh Sơn La tổ chức treo biển cảnh báo tại các khu vực có nguy cơ cao cháy rừng. (Ảnh: TL).

Nhằm mục tiêu bảo vệ diện tích rừng hiệu quả, UBND tỉnh Sơn La ban hành Kế hoạch số 25/KH-UBND về việc thực hiện công tác quản lý, bảo vệ, phát triển và phòng cháy, chữa cháy rừng 6 tháng cuối năm 2025.

Địa phương xác định nhiệm vụ bảo vệ rừng và PCCCR là nhiệm vụ trọng tâm, huy động sức mạnh của toàn dân và cả hệ thống chính trị để thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR, xây dựng phương án huy động lực lượng, phương tiện để kịp thời tổ chức chữa cháy khi có cháy rừng xảy ra.

Nêu cao vai trò trách nhiệm được giao trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, phát triển rừng, PCCCR; ngăn ngừa tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm về chặt phá rừng, đốt rừng, mua bán, vận chuyển, tàng trữ lâm sản trái pháp luật. Quản lý chặt chẽ việc khai thác gỗ rừng trồng thuộc quy hoạch rừng phòng hộ và trên diện tích khắc phục hậu quả của những điểm phá rừng trái pháp luật…

Việc Sơn La chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa cháy rừng trong mùa khô không chỉ là yêu cầu cấp thiết trước diễn biến thời tiết cực đoan, mà còn là nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững. Thực tiễn cho thấy, khi công tác phòng ngừa được đặt lên hàng đầu, nguy cơ cháy rừng sẽ được kiểm soát hiệu quả hơn, hạn chế tối đa thiệt hại về tài nguyên rừng, môi trường và đời sống người dân.

Thời gian tới, Sơn La sẽ  tiếp tục duy trì chế độ trực phòng cháy nghiêm túc, kịp thời cập nhật thông tin dự báo thời tiết, cảnh báo nguy cơ cháy rừng; đồng thời tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về PCCCR. Khi các giải pháp được thực hiện đồng bộ, hiệu quả và có sự chung tay của cộng đồng, công tác bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh sẽ ngày càng đi vào chiều sâu, góp phần giữ gìn “lá phổi xanh” và bảo đảm sinh kế bền vững cho người dân.

Thu Oanh