Phát triển KHCN, chuyển đổi số, hình thành năng lực sản xuất mới cho nền kinh tế

TMO – Tại Công điện mới đây về đẩy mạnh thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư một số dự án đường sắt quan trọng, trong đó có tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam, các tuyến đường sắt kết nối Việt Nam - Trung Quốc, các tuyến đường bộ cao tốc giai đoạn 2026 – 2030. Nâng cấp, mở rộng đường bộ cao tốc đã được đầu tư theo quy mô phân kỳ lên quy mô hoàn chỉnh theo quy hoạch.

Theo đó, về đẩy mạnh sản xuất công nghiệp gắn với cơ cấu lại thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại ngành công nghiệp, ưu tiên phát triển, làm chủ và chuyển giao, ứng dụng công nghệ mới, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển các ngành công nghiệp chiến lược, công nghiệp nền tảng, công nghiệp mới nổi và các ngành công nghiệp phụ trợ. Phấn đấu tăng trưởng giá trị tăng thêm ngành công nghiệp năm 2025 đạt 9,6-9,8%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo đạt 11,2-11,5%.

Xây dựng và triển khai hiệu quả Đề án khung pháp lý về phát triển sản xuất thông minh, mô hình nhà máy thông minh, mô hình quản trị thông minh, Chương trình quốc gia phát triển công nghệ và công nghiệp chiến lược; tiếp tục triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Nghiên cứu xây dựng chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào đổi mới, hấp thụ và làm chủ công nghệ, nhất là công nghệ lõi, công nghệ nguồn; thúc đẩy bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp.

Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp. Ảnh minh họa.

Tập trung giải quyết đề xuất đầu tư các dự án nguồn điện theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, nhất là các tổ hợp điện khí, điện gió của các nhà đầu tư nước ngoài; xử lý dứt điểm trong tháng 8 năm 2025 các dự án điện tồn đọng kéo dài. Tăng cường kiểm tra, giám sát, quản lý, đôn đốc các công trình năng lượng, dự án điện, truyền tải quan trọng, bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, cung ứng đủ điện, xăng dầu và hàng hóa thiết yếu, nguyên liệu đầu vào phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân, tuyệt đối không để thiếu điện, xăng dầu trong bất cứ trường hợp nào.

Khẩn trương rà soát, báo cáo cấp có thẩm quyền trong tháng 8 năm 2025 việc sửa đổi, bổ sung, các quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn, phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, điện tự sản xuất, tự tiêu thụ…

Về đẩy mạnh đầu tư toàn xã hội, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hình thành năng lực sản xuất mới cho nền kinh tế, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng, các Bộ, ngành và địa phương quyết liệt đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án giao thông chiến lược, quan trọng quốc gia… bảo đảm mục tiêu hoàn thành ít nhất 3.000 km đường bộ cao tốc, trên 1.700 km đường bộ ven biển trong năm 2025. Đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư một số dự án đường sắt quan trọng, trong đó có tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam, các tuyến đường sắt kết nối Việt Nam - Trung Quốc, các tuyến đường bộ cao tốc giai đoạn 2026 – 2030; nâng cấp, mở rộng đường bộ cao tốc đã được đầu tư theo quy mô phân kỳ lên quy mô hoàn chỉnh theo quy hoạch. Nghiên cứu xây dựng chính sách thúc đẩy các ngành công nghiệp, dịch vụ phụ trợ, đào tạo nguồn nhân lực để tham gia sâu vào quá trình xây dựng, vận hành các tuyến đường sắt.

Phối hợp với TP. HCM và Hà Nội tổng kết, đánh giá việc thực hiện thí điểm miễn giấy phép xây dựng đối với người dân tại các khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500; nghiên cứu khả năng mở rộng phạm vi áp dụng. Khẩn trương rà soát, chuẩn bị tổ chức lễ khởi công, khánh thành đồng loạt các dự án, công trình để chào mừng kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết thực hiện Kết luận 115 của Bộ Chính trị về tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng và phát huy các nguồn lực của nền kinh tế. Khẩn trương trình cấp có thẩm quyền Đề án Phát triển kinh tế nhà nước, bảo đảm đúng tiến độ yêu cầu.

Tăng cường hiệu quả cơ chế Tổ công tác làm việc với từng doanh nghiệp công nghệ lớn toàn cầu, nhà đầu tư chiến lược để thu hút các dự án FDI quy mô lớn, công nghệ cao, dẫn dắt chuỗi giá trị; kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các dự án đầu tư nước ngoài…

Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, cơ quan, địa phương khẩn trương triển khai các dự án khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đã được ngân sách nhà nước bố trí kinh phí; phê duyệt danh mục để triển khai các dự án được bố trí bổ sung vốn từ nguồn tăng thu ngân sách nhà nước năm 2024 để thực hiện ngay trong năm 2025. Triển khai các biện pháp thúc đẩy phát triển các ngành công nghệ chiến lược, hoàn thiện Đề án quốc gia khởi nghiệp sáng tạo; trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định quản lý đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước; xây dựng chính sách đãi ngộ đặc biệt để thu hút ít nhất 100 chuyên gia khoa học công nghệ hàng đầu về nước làm việc.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương phát triển hạ tầng dành cho các ngành công nghệ cao, sản xuất bền vững như khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung, khu công nghiệp công nghệ cao, khu công nghiệp sinh thái... cung cấp hạ tầng chuyên biệt cho các ngành công nghệ cao, giảm khí thải nhà kính trong sản xuất của doanh nghiệp... Chủ động có chính sách khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân tham gia cùng Nhà nước vào các lĩnh vực chiến lược, các dự án, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học trọng điểm, quan trọng quốc gia, những nhiệm vụ khẩn cấp, cấp bách theo chủ trương của Bộ Chính trị…/.

VŨ MINH