Khôi phục vị thế ngành muối

TMO - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ sớm ban hành đề án phát triển ngành muối Việt Nam. Trong đó, tập trung phát triển hạ tầng, nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ nghề muối...

Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NG&PTNT) cho biết: Diện tích sản xuất muối của Việt Nam có chiều hướng giảm dần trong những năm gần đây, cụ thể: Năm 2018 diện tích hơn 13.000 ha, năm 2019 hơn 12.400 ha, năm 2020 hơn 11.900 ha. Đến năm 2021, diện tích sản xuất muối của Việt Nam hơn 11.300 ha, sản lượng hơn 914.900 tấn.

Nguyên nhân cơ bản của việc giảm diện tích sản xuất muối là do thu nhập từ nghề này mang lại cho người dân ở mức thấp, nhiều hộ đã dần chuyển đổi diện tích sản xuất kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy hải sản hoặc chuyển sang làm nghề khác.

Theo báo cáo của Bộ Công thương, giai đoạn 2017-2020, lượng muối nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan phân giao trung bình mỗi năm 62.500 tấn, trong tổng lượng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu công bố là 110.000 tấn. Lượng muối nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan được phân giao còn thấp, không đủ đáp ứng nhu cầu sản xuất hóa chất trong khi nguồn nguyên liệu muối trong nước chưa đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng.

Để khôi phục lại vị thế, ngành muối nước ta cần phát huy linh hoạt trong phát triển sản xuất muối

Hiện nay nhu cầu sử dụng muối hàng năm của cả nước khoảng từ 1,5 - 1,6 triệu tấn. Tổng nhu cầu muối công nghiệp của các doanh nghiệp để sản xuất hiện nay khoảng 350.000 tấn/năm. Đến năm 2030, dự báo nhu cầu tiêu dùng muối toàn quốc khoảng 2 triệu tấn/năm, trong đó muối công nghiệp hơn 1,3 triệu tấn. 

Theo đại điện Tham tán Nông nghiệp Pháp tại Việt Nam, ngành muối nước ta cần phát huy cao độ sự linh hoạt trong phát triển sản xuất muối. Bên cạnh đó, cần sớm hoàn thiện việc cấp chỉ dẫn địa lý cho vùng sản xuất muối, bởi việc làm này cho phép thúc đẩy sự linh hoạt của ngành muối xoay quanh việc nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo phân khúc rõ ràng cho người tiêu dùng, phát triển các hoạt động thân thiện với môi trường, củng cố kinh tế nông thôn, kèm theo sự phát triển của du lịch, bán hàng trực tiếp…

Việc phát triển chỉ dẫn địa lý không thể tách rời với công tác bảo vệ, trong đó chú trọng tới 4 yếu tố: Tên gọi; kiểm soát việc tuân thủ các thông số kỹ thuật của sản phẩm; khu vực địa lý sản xuất; mối liên hệ mật thiết giữa các yếu tố này.

Bộ NG&PTNT cho biết: Vấn đề quan trọng nhất hiện nay mà ngành muối cần đặc biệt quan tâm là “phá tung” những ách tắc trong thời gian vừa qua, đưa ngành muối trở về đúng giá trị thực của nó. Hiện nay, Bộ NN&PTNT đã ban hành tương đối đầy đủ các văn bản, quy chuẩn, tiêu chuẩn về sản xuất muối. Do đó, các địa phương cần sớm xây dựng cho mình phương án cụ thể phát triển nghề muối.

Bên cạnh đó, cần có những bước đi vững chắc, theo các bước: Tìm hiểu, nắm bắt nhu cầu của thị trường với phương châm thị trường cần gì, sẽ tập trung sản xuất cái đó. Khi đã nắm bắt được nhu cầu thị trường mới tiến hành xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn để hướng dẫn người nông dân nâng cao năng suất, chất lượng ngành muối, tiến tới tổ chức lại sản xuất lấy hợp tác xã, hiệp hội ngành hàng… làm trung tâm, xây dựng chỉ dẫn địa lý, thương hiệu bền vững cho vùng muối.

Bộ NN&PTNT sẽ sớm hoàn thiện và ban hành đề án phát triển ngành muối Việt Nam trong thời gian tới. Trong đó, tập trung hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng các mô hình, hỗ trợ thúc đẩy liên doanh, liên kết, đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ nghề muối, phát triển nghề muối gắn với du lịch trải nghiệm…

Nguyễn Ngọc