Du lịch xanh Quảng Nam: Bảo vệ thiên nhiên, hướng tới phát triển bền vững

TMO - Năm 2021, Quảng Nam là địa phương đầu tiên trong cả nước ban hành Bộ tiêu chí du lịch xanh. Từ đó đến nay tỉnh luôn kiên trì trong định hướng đã đề ra và trở thành điểm đến bền vững, kết hợp giữa bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

Trong năm 2024, du lịch Quảng Nam đã có sự phục hồi mạnh mẽ với tổng lượt khách tham quan, lưu trú du lịch ước đạt hơn 8 triệu lượt khách (tăng 14% so với cùng kỳ; vượt 6% kế hoạch). Doanh thu từ tham quan, lưu trú du lịch của cả tỉnh ước đạt 9,2 nghìn tỷ đồng, (tăng 19%). Thu nhập xã hội từ du lịch ước đạt hơn 21,6 nghìn tỷ đồng. Những kết quả về sự phục hồi tích cực của ngành du lịch Quảng Nam có được là nhờ vào các chiến lược quảng bá hiệu quả và đặc biệt là chiến lược phát triển du lịch xanh được đề ra từ cuối năm 2021.

Chiến lược phát triển du lịch xanh

Chính quyền Quảng Nam đã khẳng định quyết tâm phát triển du lịch xanh như một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển kinh tế của tỉnh. Cụ thể tỉnh Quảng Nam đã xây dựng “Đề án phát triển du lịch xanh giai đoạn 2025-2030” nhằm thúc đẩy mô hình du lịch bền vững, bảo vệ môi trường và tăng trưởng kinh tế lâu dài.

Một trong các điểm quan trọng trong đề án này là phát triển các sản phẩm du lịch xanh. Trong đó có việc xây dựng và ban hành Bộ tiêu chí du lịch xanh được áp dụng từ năm 2022-2025. Bộ tiêu chí du lịch xanh gồm 6 bộ tiêu chí dành cho 6 loại hình du lịch dịch vụ gồm: khách sạn, homestay, khu nghỉ dưỡng, doanh nghiệp lữ hành, điểm du lịch dựa vào cộng đồng, điểm tham quan. Các tiêu chí trong bộ này chủ yếu xoay quanh các vấn đề như quản lý môi trường (nước, điện năng, chất thải rắn và nước thải), kiểm soát ô nhiễm (không khí, tiếng ồn), hỗ trợ cộng đồng địa phương, phát triển các sản phẩm du lịch bền vững, nâng cao chất lượng dịch vụ cho khách du lịch​.

Du lịch xanh luôn hấp dẫn với du khách quốc tế. Ảnh: N.Trân

Bộ tiêu chí xây dựng với sự hỗ trợ của Chương trình du lịch bền vững Thụy Sĩ (SSTP), trên cơ sở tham khảo 25 bộ tiêu chí du lịch bền vững được áp dụng trên thế giới và được điều chỉnh để phù hợp với điều kiện Việt Nam. Qua 2 năm triển khai, đến nay Quảng Nam đã có 25 đơn vị được công nhận đạt chứng nhận du lịch xanh.

Silk Sense Hội An River Resort là một trong số các doanh nghiệp đạt chứng nhận tiêu chuẩn xanh của tỉnh Quảng Nam. Khu nghỉ dưỡng này luôn tái sử dụng những vật dụng thân thiện với môi trường, giảm thiểu tối đa dùng bao bì, hộp nhựa một lần; tận dụng rác để làm phân hữu cơ bón cho cây xanh; hệ thống điều hoà được được chu chuyển thành nước nóng phục vụ du khách sử dụng. Các vật dụng bàn chải đánh răng, lược... trong khu nghỉ dưỡng cũng được làm bằng tre thay vì sản phẩm nhựa dùng một lần.

Ông Trần Thái Do, chủ đầu tư Silk Sense Hội An River Resort cho biết, việc thực hiện tiêu chí du lịch xanh đã mang đến nhiều lợi ích cho khu nghỉ dưỡng. Ông dẫn chứng, trong năm 2023, khách sạn đã giảm thiểu hơn 80.000 chai nhựa dùng một lần và hơn 10 tấn rác thải nhựa ra môi trường, giúp tiết kiệm chi phí trong việc mua sắm và quản lý rác thải.

Tạo giá trị bền vững cho ngành du lịch

Hội An là địa phương tiên phong trong phát triển du lịch xanh tại Quảng Nam, với 21/25 doanh nghiệp được cấp chứng nhận đạt chuẩn. UBND TP Hội An cũng đã ban hành “Kế hoạch phát triển du lịch xanh đến năm 2025”. Trong đó, thành phố đặt mục tiêu sẽ có 6 điểm đến là “điểm đến xanh”. Tuy nhiên, trong một hội thảo gần đây về chủ đề Bộ tiêu chí du lịch xanh, TP Hội An cũng nêu ra nhưng khó khăn khi thực hiện như: thiếu nguồn nhân lực, hạn chế trong quảng bá; một số cơ sở kinh doanh còn ưu tiên lợi nhuận ngắn hạn nên sử dụng đồ nhựa dùng một lần, hạ tầng chưa đồng bộ,… và cần có thê­­­­­­m cơ chế hỗ trợ để khuyến khích doanh nghiệp tham gia​.

Sức hấp dẫn của rừng dừa nước Cẩm Thanh, TP. Hội An. Ảnh: N.Trân

Ông Phan Xuân Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam cho rằng, việc áp dụng Bộ tiêu chí du lịch xanh không chỉ giúp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên mà còn tạo ra giá trị bền vững cho ngành du lịch. Có hơn 100 đơn vị trong tỉnh đã ký cam kết đồng hành thực hiện bộ tiêu chí. Nhiều doanh nghiệp đã triển khai mô hình du lịch xanh dựa trên Bộ tiêu chí này, tạo ra những sản phẩm du lịch đặc thù thân thiện với môi trường. “Điều này cho thấy sự đồng thuận cao từ cộng đồng doanh nghiệp nhưng để duy trì và mở rộng mô hình du lịch xanh trong thời gian tới, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ trong việc cung cấp nguồn vốn. các chính sách ưu đãi của tỉnh, đẩy mạnh công tác tuyên truyền và đào tạo cho các doanh nghiệp và cộng đồng,…​” – ông Thanh kiến nghị.

Giám đốc Sở Văn hoá - Thể thao & Du lịch tỉnh Quảng Nam Nguyễn Thanh Hồng nhận định, việc thực hành Bộ tiêu chí du lịch xanh đã mang lại một số thành tựu bước đầu. Đã giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng, doanh nghiệp về bảo vệ môi trường. Nhiều doanh nghiệp đã tự nguyện giảm thiểu rác thải nhựa, sử dụng năng lượng tái tạo và áp dụng mô hình kinh doanh bền vững, phù hợp với các tiêu chí quốc tế.

Tuy nhiên, ông Hồng nhìn nhận các tiêu chí du lịch xanh của tỉnh vẫn chưa đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn quốc tế. Sự tham gia của doanh nghiệp vào mô hình này cũng khiêm tốn. Việc triển khai vẫn gặp không ít khó khăn, bao gồm thiếu nguồn lực, cơ chế hỗ trợ, cũng như sự đồng bộ trong nhận thức và hành động giữa các cấp quản lý và doanh nghiệp.

Theo ông Hồng, thời gian tới, Sở sẽ có kế hoạch trình các cơ quan liên quan để ban hành “Đề án hỗ trợ phát triển du lịch xanh đến năm 2030”. Nếu đề án được thông qua thì sẽ có nhiều nội dung hỗ trợ cụ thể và thiết thực đối với các đơn vị du lịch hoạt động theo mô hình phát triển xanh, bền vững.

Với sự phát triển của các tiêu chí du lịch xanh và sự cam kết từ các cơ quan chức năng, Quảng Nam đang dần khẳng định mình là một trong những địa phương đi đầu trong xu hướng du lịch bền vững tại Việt Nam.

Nam Trân