Đồng Tháp lên kế hoạch đảm bảo nguồn nước, ứng phó xâm nhập mặn

TMO - Tỉnh Đồng Tháp chủ động rà soát, xây dựng kế hoạch, phương án và tổ chức triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ phòng, chống và ứng phó với hạn, xâm nhập mặn trong mùa khô năm 2025 – 2026.

Xâm nhập mặn trong mùa khô năm 2025 - 2026 trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp được dự báo ở mức tương đương mùa khô năm 2024 - 2025 nhưng thấp hơn so với mùa khô năm 2015 - 2016 và 2019 - 2020. Xâm nhập mặn khả năng ảnh hưởng đến sản xuất vụ Đông Xuân 2025 - 2026 ở Vùng dự án Ngọt hóa Gò Công, vùng dự án Bảo Định mở rộng sang vùng kiểm soát lũ và diện tích vườn cây ăn quả ở các xã, phường phía Tây Nam của tỉnh; đặc biệt sẽ gây tình trạng thiếu nước ngọt làm ảnh hưởng đến đời sống của Nhân dân ở các địa phương phía cuối nguồn.

Để chủ động phòng, chống hạn, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, dân sinh trong mùa khô năm 2026, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương chủ động rà soát, xây dựng kế hoạch, phương án và tổ chức triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ phòng, chống và ứng phó với hạn, xâm nhập mặn trong mùa khô năm 2025 - 2026;

Các xã, phường phía Tây Nam và cuối nguồn của tỉnh phải chủ động lập kế hoạch, phương án phòng, chống, ứng phó với hạn, xâm nhập mặn vào mùa khô 2025 - 2026 thật chi tiết, cụ thể cho từng vùng, từng khu vực, từng địa phương, đơn vị để chủ động ứng phó kịp thời, hiệu quả khi có tình huống xấu xảy ra theo phương châm “4 tại chỗ”.

Các địa phương rà soát, triển khai nạo vét cácc tuyến kênh, mương, khơi thông dòng chảy (Ảnh minh họa). 

UBND các xã, phường chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị kiểm tra hệ thống công trình thủy lợi, lập kế hoạch duy tu, sửa chữa, nâng cấp các công trình ngăn mặn, dẫn và trữ ngọt; bảo trì, bảo dưỡng các giếng khoan dự phòng phục vụ sản xuất đã được tỉnh đầu tư trong các năm qua để đưa vào vận hành kịp thời khi có tình huống xấu xảy ra; rà soát những khu vực có khả năng thiếu nước, hạn hán, mặn xâm nhập trên địa bàn để chủ động xây dựng Kế hoạch, Phương án phòng chống hạn, mặn. 

Tăng cường kiểm tra đồng ruộng, tổ chức phân phối nước chặt chẽ và linh hoạt đảm bảo sử dụng nước hiệu quả. Trên cơ sở khả năng cân đối nguồn nước, có biện pháp hướng dẫn nhân dân gieo trồng và bố trí cơ cấu cây trồng hợp lý. Đối với những vùng không đảm bảo nguồn nước tưới cho suốt vụ phải khuyến cáo nhân dân thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng lựa chọn những loại cây phù hợp với điều kiện của địa phương.

Chủ động cân đối ngân sách địa phương để thực hiện sửa chữa các công trình cống, đập, nạo vét các tuyến kênh, rạch đã được bố trí kinh phí trong năm 2025; đồng thời chủ động bố trí nguồn ngân sách cấp xã được phân cấp quản lý theo quy định để lập hồ sơ đầu tư nạo vét các tuyến kênh, rạch theo phân kỳ đầu tư giai đoạn 2026-2030; chuẩn bị sẵn sàng máy bơm để bơm chuyền cứu lúa.

Bảo dưỡng, duy tu, sửa chữa công trình thủy lợi phục vụ công tác phòng chống hạn, mặn đảm bảo sản xuất không để tình trạng kênh, mương bồi lắng gây thiếu nước tưới. Đối với những khu vực có cao trình mặt ruộng thấp (từ +0,3 đến +0,5m) phải vận động người dân chủ động tổ chức tôn cao bờ bao, bờ thửa để bảo vệ những vùng trũng khi hệ thống kênh làm nhiệm vụ tích trữ nước. 

Các địa phương cũng đồng thời xây dựng kế hoạch vận hành hệ thống công trình thủy lợi đảm bảo nguồn nước cho sản xuất. 

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh phối hợp với Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Đồng Tháp, Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam, Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia và Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Tiền Giang thường xuyên theo dõi diễn biến hạn, mặn đặc biệt theo dõi chặt chẽ hướng xâm nhập mặn từ phía sông Vàm Cỏ, sông Hậu, sông Rạch Sậy và sông Hàm Luông (tỉnh Vĩnh Long); thông báo tình hình diễn biến mặn, mực nước và vận hành công trình trong ngày để nhân dân biết chủ động sản xuất.

Xây dựng kế hoạch vận hành hệ thống công trình thủy lợi phục vụ có hiệu quả cho nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của nhân dân trong mùa khô đảm bảo tiết kiệm chi phí. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị có liên quan và UBND các xã, phường tổ chức kiểm tra việc thực hiện kế hoạch cấp nước sinh hoạt cho nhân dân trong mùa khô, đặc biệt là các xã cù lao, xã ven biển. 

Hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương thực hiện các giải pháp cấp nước hộ gia đình và công trình cấp nước tập trung; rà soát quy định về quản lý chất lượng nước sinh hoạt nông thôn; đôn đốc đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành các công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, nhất là các khu vực có nguy cơ thiếu nước, xâm nhập mặn.

UBND tỉnh giao Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Tiền Giang chủ động tổ chức tu bổ, sửa chữa, nâng cấp các công trình cống dưới đê cũng như cống đầu mối để sẵn sàng lấy, cấp nước, ngăn mặn và tiêu nước phục vụ sản xuất. Xây dựng kế hoạch vận hành hệ thống công trình thủy lợi phục vụ có hiệu quả cho nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của nhân dân trong mùa khô đảm bảo tiết kiệm chỉ phí thấp nhất.

Tổ chức quan trắc, đo đạc, kiểm tra chặt chẽ diễn biến chất lượng nguồn nước, mực nước trên các tuyến sông, kênh, rạch và nội đồng; đồng thời, theo dõi diễn biến mặn để có biện pháp tổ chức vận hành công trình cống phục vụ sản xuất đạt hiệu quả cao nhất. Duy trì thường xuyên tổ chức trục vớt lục bình, chướng ngại vật trên các đoạn kênh trục, kênh cấp 1 do đơn vị quản lý nhằm khơi thông dòng chảy đảm bảo tích trữ nước phục vụ sản xuất.

Công ty TNHH MTV Cấp nước Tiền Giang chuẩn bị tốt công tác đảm bảo nguồn nước đối với các trạm cấp nước bị ảnh hưởng khi hạn, mặn kéo dài: Nạo vét các ao chứa và chủ động bơm bổ cấp nguồn nước để tăng khả năng trữ ngọt; theo dõi liên tục độ mặn trên sông để đảm bảo nước bổ cấp vào ao trữ nước theo chuẩn quy định. Bảo trì các giếng khoan dự phòng để sẵn sàng vận hành bơm bổ cấp nguồn nước cấp cho người dân ở khu vực trung tâm hành chính tỉnh và các xã, phường phía Đông khi nguồn nước mặt có độ mặn vượt quy chuẩn cho phép.../. 

Bùi Hằng