Cần đảm bảo các mục tiêu trong điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia

TMO – Để đảo đảm nhu cầu sử dụng đất hiệu quả trước mắt cũng như lâu dài cho các địa phương, các ngành, lĩnh vực, phân bổ sử dụng đất phải phù hợp, linh hoạt gắn với yêu cầu thực tiễn phát triển của đất nước, từng vùng, từng địa phương.

Tại Nghị quyết (vừa được Chính phủ ban hành) về phê duyệt Nhiệm vụ lập Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đảm bảo các mục tiêu: Phân bổ hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả nguồn lực đất đai đáp ứng các yêu cầu tăng trưởng liên tục đạt hai con số, bảo đảm quốc phòng, an ninh, gắn với bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo nền tảng để đến năm 2045 nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước, trong đó ưu tiên cho việc phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, công nghiệp, dịch vụ, phát triển đô thị, duy trì hợp lý diện tích đất trồng lúa đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, chuyển đổi linh hoạt diện tích đất có hiệu quả thấp; đảm bảo diện tích đất các loại rừng, tỷ lệ che phủ rừng, hệ sinh thái tự nhiên, phòng chống thiên tai. Tiếp tục thực hiện khai hoang, phục hóa, lấn biển, đưa diện tích đất chưa sử dụng vào sử dụng; hạn chế tình trạng suy thoái đất; cải tạo, phục hồi diện tích đất bị thoái hóa gắn với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Theo Nghị quyết trên, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 phải phù hợp với bối cảnh tình hình mới và các quan điểm, chủ trương, chính sách của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất là các chủ trương, chính sách đột phá về phát triển kinh tế - xã hội, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ; phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số gắn với việc sắp xếp các đơn vị hành chính để dự báo, xác định nhu cầu sử dụng đất.

(Ảnh minh họa)

Phù hợp với quy hoạch tổng thể quốc gia, đảm bảo tính thống nhất, tính kế thừa, sự đồng bộ giữa quy hoạch sử dụng đất với các quy hoạch quốc gia, ngành quốc gia, chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội nhanh bền vững, bảo đảm kết hợp quản lý ngành với quản lý lãnh thổ; bảo đảm quốc phòng, an ninh; bảo vệ môi trường; phù hợp với điều kiện, tiềm năng đất đai của từng vùng, từng địa phương. Đảm bảo việc xử lý chuyển tiếp trong thực hiện và điều chỉnh quy hoạch, tránh tạo ra khoảng trống gây khó khăn trong tổ chức thực hiện.

Bảo đảm nhu cầu sử dụng đất hiệu quả trước mắt cũng như lâu dài cho các địa phương, các ngành, lĩnh vực; phân bổ sử dụng đất phải phù hợp, linh hoạt gắn với yêu cầu thực tiễn phát triển của đất nước, từng vùng, từng địa phương; đảm bảo tính liên kết liên vùng, liên tỉnh, gắn kết hữu cơ giữa đô thị và nông thôn, chuyển đổi nông thôn mới sang đô thị; gắn kết phát triển hạ tầng với quy hoạch dân cư, giữa công nghiệp hóa với đô thị hóa trên bình diện quốc gia và từng khu vực, địa phương. Sử dụng đất tiết kiệm và có hiệu quả; khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường; thích ứng với biến đổi khí hậu; bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, độ che phủ rừng; bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.

Về nội dung, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia tập trung điều tra, thu thập thông tin, tài liệu; phân tích đánh giá bổ sung các yếu tố, điều kiện tự nhiên, nguồn lực, bối cảnh trực tiếp tác động và thực trạng sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực; tổng hợp, phân tích kết quả đánh giá chất lượng đất, tiềm năng đất đai, ô nhiễm đất, thoái hóa đất của cả nước và các vùng kinh tế - xã hội; rà soát, cập nhật bối cảnh trong nước, quốc tế; tổng hợp nhu cầu sử dụng đất, cân đối để xác định các chỉ tiêu sử dụng đất trong nhóm đất nông nghiệp (phân tích, dự báo, xác định diện tích đất trồng lúa đảm bảo yêu cầu về an ninh lương thực quốc gia, có tính đến xuất khẩu, khoanh định vùng chuyên canh trồng lúa; xác định diện tích đất các loại rừng bảo đảm tỷ lệ che phủ, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai…

Đồng thời đánh giá môi trường chiến lược của Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia. Xây dựng dữ liệu Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Bên cạnh đó, tổ chức hội nghị, hội thảo khoa học; tham vấn, lấy ý kiến cộng đồng. Báo cáo xin ý kiến cấp có thẩm quyền về chỉ tiêu sử dụng đất trồng lúa đảm bảo mục tiêu an ninh lương thực; chỉ tiêu sử dụng đất các loại rừng, đảm bảo tỷ lệ che phủ, yêu cầu về sinh thái; thẩm quyền của Chính phủ trong quyết định điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất quốc gia đã được phê duyệt. Thẩm định và phê duyệt Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia. Công bố công khai Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia.

Nghị quyết trên nêu rõ, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia được triển khai theo phương pháp tiếp cận hai chiều (vĩ mô và vi mô), liên vùng, đa lĩnh vực, đa ngành, hệ thống, kế thừa với sự tham gia của các Bộ, ngành, địa phương và các chuyên gia; các đối tượng của điều chỉnh quy hoạch đến năm 2030 được đặt trong mối quan hệ tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực của nhiều yếu tố tác động đến việc sử dụng đất. Trong quá trình lập Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia sử dụng phương pháp điều tra thu thập khảo sát, khoanh vẽ bản đồ và đối soát thực địa; phương pháp GIS trong chồng xếp bản đồ; phương pháp tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu; các phương pháp toán kinh tế và dự báo; phương pháp kế thừa; phương pháp phân tích định tính và định lượng; phương pháp kết hợp phân tích vĩ mô và vi mô; phương pháp chuyên gia…

Bộ Nông nghiệp và Môi trường thực hiện vai trò chủ đầu tư lập Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia theo trình tự, thủ tục rút gọn và chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật hiện hành. Các Bộ, ngành có trách nhiệm phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong việc cung cấp thông tin, tài liệu, số liệu, bản đồ; chiến lược, quy hoạch phát triển của ngành có liên quan đến Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia (bao gồm cả dự thảo). Báo cáo tình hình quản lý, sử dụng đất; hiện trạng, biến động và kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025; đề xuất nhu cầu sử dụng đất đến năm 2030 và danh mục các công trình, dự án trọng điểm có sử dụng đất trong phạm vi quản lý.

Các địa phương có trách nhiệm phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong việc cung cấp các thông tin, tài liệu, số liệu của địa phương có liên quan đến lập Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia. Báo cáo tình hình quản lý, sử dụng đất; hiện trạng, biến động và kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025; đề xuất nhu cầu sử dụng đất đến năm 2030 và danh mục các công trình, dự án trọng điểm có sử dụng đất.

Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 39 (tháng 11/2021). Quy hoạch đặt mục tiêu bảo đảm nhu cầu sử dụng đất để thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025. Phân bổ hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả nguồn lực đất đai cho các ngành, lĩnh vực và các địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, gắn với bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo nền tảng để đến năm 2045 nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao;

Bố trí quỹ đất đáp ứng yêu cầu phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, bảo đảm kết nối không gian phát triển liên ngành, liên vùng, các hành lang kinh tế và các vùng động lực phát triển của quốc gia; giữ ổn định 3,5 triệu ha đất trồng lúa; bảo đảm tỷ lệ che phủ rừng ổn định ở mức 42 - 43%; Khai hoang, phục hóa, lấn biển, đưa diện tích đất chưa sử dụng vào sử dụng; hạn chế tình trạng suy thoái đất; cải tạo, phục hồi diện tích đất bị thoái hóa gắn với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững…/.

HẢI YẾN