Bình Định ứng dụng công nghệ số trong quản lý, bảo vệ rừng

TMO - Những năm gần đây, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Định tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, giám sát, nhằm đạt được mục tiêu bảo vệ diện tích rừng tự nhiên cũng như nâng cao độ che phủ rừng trên địa bàn tỉnh.

Thông tin từ Chi cục Kiểm lâm Bình Định cho biết, đến nay địa phương này có hơn 345,5 ha diện tích đất có rừng, gồm: Rừng tự nhiên hơn 214,5 ha, rừng trồng hơn 131 ha, đất chưa có rừng hơn 70,1 ha. Tỷ lệ che phủ của rừng tính đến cuối năm 2022 đạt 56,9%. Thời gian qua, ngành Kiểm lâm Bình Định đã triển khai nhiều giải pháp, ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước số hoá hoạt động giám sát, quản lý, bảo vệ rừng. 

Ngành Nông nghiệp tỉnh đã triển khai đến lực lượng kiểm lâm, các chủ rừng và các đơn vị liên quan của ngành triển khai sử dụng các ứng dụng các phần mềm chuyên ngành, các ứng dụng được nghiên cứu, học hỏi nhằm phục vụ cho các hoạt động lâm nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng và theo dõi diễn biến rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh. 

Một số ứng dụng có thể kể ra như hệ thống theo dõi cháy rừng trực tuyến của Cục Kiểm lâm (FireWatch Việt Nam) giúp tăng cường tính chủ động, phát hiện sớm các điểm cháy rừng để nhanh chóng triển khai lực lượng chữa cháy, hạn chế thiệt hại do cháy rừng gây ra. Phần mềm cập nhật diễn biến rừng (FRMS) do Bộ NN&PTNT triển khai. Phần mềm này giúp cho việc cập nhật biến động rừng thuận lợi, số liệu kết xuất từ phần mềm bản đồ nên giảm được sai sót, khắc phục được hạn chế của những phần mềm trước đây.

Bên cạnh đó, các phần mềm, ứng dụng GIS trên máy vi tính và trên thiết bị di động giúp nâng cao năng suất, chất lượng công việc. Ngoài ra, phần mềm v5PFES giúp xác định diện tích chi trả dịch vụ môi trường rừng kịp thời, qua đó giúp người dân tham gia bảo vệ rừng được chi trả tiền đúng quy định. Cùng với việc ứng dụng phần mềm cảnh báo cháy rừng trên hệ thống thông tin cảnh báo cháy sớm tại địa chỉ website của kiểm lâm, lực lượng kiểm lâm Bình Định còn ứng dụng công nghệ viễn thám, công nghệ thông tin và hệ thống thông tin địa lý (GIS) theo dõi diễn biến tài nguyên rừng và cảnh báo nguy cơ cháy rừng.

Công nghệ số góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng tại tỉnh Bình Định (Ảnh minh họa). 

Cụ thể, Chi cục Kiểm lâm Bình Định đã ứng dụng phần mềm Mapinfor, phần mềm QGis để theo dõi diễn biến rừng và đất lâm nghiệp. Các dữ liệu về tài nguyên rừng, đất rừng được số hóa. Về ứng dụng công nghệ viễn thám, Chi cục Kiểm lâm ứng dụng phần mềm Vtools mapinfo, Google Earth,… để phục vụ công tác theo dõi hiện trạng rừng. Phần mềm này giúp thu thập dữ liệu hình ảnh nhanh, kịp thời đối chiếu giữa bản đồ hiện trạng rừng với ảnh vệ tinh tại thời điểm cập nhật để phát hiện sớm các biến động về diện tích, hiện trạng thay đổi rừng để kịp thời tổ chức kiểm tra, xác minh ngoài hiện trường, cập nhật theo quy định. Ngoài ra, lực lượng kiểm lâm tỉnh còn tìm hiểu, nghiên cứu các phần mềm GIS có liên quan để phục vụ công tác, trong đó các phần mềm, ứng dụng trên máy vi tính và trên điện thoại. 

Trong thời gian tới, ngành lực lượng kiểm lâm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ viễn thám, công nghệ thông tin và hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, theo dõi diễn biến rừng và cảnh báo nguy cơ cháy rừng để phát hiện sớm các biến động rừng, cháy rừng; ứng dụng công nghệ máy bay không người lái phục vụ kiểm tra, phát hiện biến động rừng.

Chi cục Kiểm lâm tỉnh sẽ tăng cường tham mưu cấp thẩm quyền đầu tư kinh phí để mua sắm các trang thiết bị, phương tiện hiện đại nhằm chủ động ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng phá rừng, mất rừng, kiểm soát hiệu quả cháy rừng, nâng cao khả năng giám sát biến động rừng, cháy rừng; đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, hệ thống máy vi tính, mạng Internet chất lượng cao,... phục vụ cho hoạt động ứng dụng công nghệ cao trong ngành lâm nghiệp. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ viễn thám, công nghệ thông tin và hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, theo dõi diễn biến rừng và cảnh báo nguy cơ cháy rừng để phát hiện sớm các biến động rừng, cháy rừng; ứng dụng công nghệ máy bay không người lái phục vụ kiểm tra, phát hiện biến động rừng.

Chi cục sẽ tăng cường tham mưu cấp thẩm quyền đầu tư kinh phí để mua sắm các trang thiết bị, phương tiện hiện đại nhằm chủ động ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng phá rừng, mất rừng, kiểm soát hiệu quả cháy rừng, nâng cao khả năng giám sát biến động rừng, cháy rừng; đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, hệ thống máy vi tính, mạng Internet chất lượng cao,... phục vụ cho hoạt động ứng dụng công nghệ cao trong ngành lâm nghiệp.

Ứng dụng công nghệ số trong lĩnh vực lâm nghiệp đã và đang tạo điều kiện thuận lợi trong việc quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Đây cũng là yêu cầu tất yếu, bảo đảm sự minh bạch về xuất xứ, nguồn gốc lâm sản thông qua công nghệ số, đáp ứng ngày càng tốt đòi hỏi của thực tiễn hội nhập và phát triển trong giai đoạn kinh tế số hiện nay. Đến nay, Cục Kiểm lâm đã triển khai ứng dụng dự báo cháy rừng, ứng dụng trong phân cấp nguy cơ cháy rừng. Việc cảnh báo tự động sẽ giảm thiểu thiệt hại xảy ra do cháy. Các đơn vị quản lý rừng của ngành lâm nghiệp cũng đã ứng dụng hệ thống thông tin địa lý và viễn thám trong quản lý tài nguyên rừng bền vững. Bên cạnh đó, nhiều hoạt động như xây dựng cơ sở dữ liệu tài nguyên rừng, thực vật, lâm sản ngoài gỗ cũng đã tham gia kế hoạch chuyển đổi số…

Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam đã xây dựng phần mềm số hóa quản lý và truy xuất gỗ hợp pháp; xây dựng cơ sở dữ liệu về tài nguyên rừng, tài nguyên về gỗ và lâm sản phục vụ giám định. Trước đây, việc giám định mẫu gỗ mất khoảng 2-3 ngày. Hiện nay, với chuyển đổi số và công nghệ hỗ trợ, việc giám định đã giảm xuống chỉ 10-15phút/mẫu. Chuyển đổi số cũng đang được tiến hành tại 34 vườn quốc gia, 60 khu bảo tồn thiên nhiên và hai khu bảo vệ cảnh quan thuộc Cục Lâm nghiệp quản lý. Giám đốc Vườn quốc gia Bidoup Núi Bà (tỉnh Lâm Đồng) Lê Văn Hương cho biết, đơn vị đã sử dụng hiệu quả công nghệ viễn thám để phát hiện sớm mất rừng và suy thoái rừng.

Thu Hà