Báo chí – chất xúc tác cho phát triển công nghiệp văn hóa

TMO - Ngày 31/5, tại Trung tâm Hội nghị thành phố Hải Phòng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam và UBND thành phố Hải Phòng tổ chức Diễn đàn toàn quốc “Vai trò của báo chí trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa năm 2025”. Đây là hoạt động trọng điểm nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, thu hút sự tham gia của hơn 400 đại biểu gồm lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các nhà quản lý, chuyên gia, nhà báo, nghệ sĩ và doanh nghiệp sáng tạo trong cả nước.

Tham dự Diễn đàn có các đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội; ; Hoàng Trung Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; cùng đại diện lãnh đạo nhiều bộ, ngành, cơ quan báo chí và doanh nghiệp văn hóa.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, đồng chí Lê Quốc Minh khẳng định báo chí không chỉ là phương tiện truyền thông đơn thuần mà còn là chất xúc tác quan trọng góp phần thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa trong nước. Báo chí đóng vai trò là cầu nối giữa nhà nước với cộng đồng sáng tạo và công chúng, là lực lượng định hướng dư luận, lan tỏa giá trị văn hóa và nghệ thuật, đồng thời phản ánh thực tiễn và kiến tạo chính sách.

Các đại biểu thảo luận tại diễn đàn.

Diễn đàn gồm hai phiên làm việc với nội dung thiết thực. Phiên thứ nhất tập trung vào các tham luận chuyên sâu, gồm năm tham luận chính do đại diện các cơ quan quản lý, học giả và doanh nghiệp trình bày. Trong đó, ông Phạm Cao Thái, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nêu rõ những điểm nghẽn chính sách cần tháo gỡ để phát triển công nghiệp văn hóa. PGS.TS Đặng Thị Thu Hương, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN) chia sẻ kinh nghiệm quốc tế và đề xuất chính sách truyền thông phù hợp với thực tiễn Việt Nam. TS Chu Tiến Đạt, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty VTC, đề cập xu hướng phát triển phần mềm và trò chơi giải trí tại Việt Nam. Ông Phạm Quốc Thắng, Phó Tổng Biên tập Thời báo VTV, đưa ra các giải pháp đổi mới nội dung báo chí phục vụ công nghiệp sáng tạo. TS Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng trình bày thực tiễn phát triển văn hóa tại địa phương, nêu bật mô hình liên kết hiệu quả giữa báo chí - chính quyền - nghệ sĩ.

Phiên thứ hai của Diễn đàn là tọa đàm giữa báo chí, doanh nghiệp và nhà quản lý với sự tham gia của các diễn giả như ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam; PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền; nhà báo Nguyễn Vọng Ngàn (Đài Truyền hình Việt Nam) và nhiều nhà báo, chuyên gia uy tín. Các đại biểu trao đổi sâu về thực trạng phát triển các ngành công nghiệp văn hóa trong nước, vai trò của báo chí trong hình thành thị trường tiêu dùng sáng tạo và kiến nghị chính sách đào tạo nguồn nhân lực chuyên sâu.

Song hành cùng Diễn đàn là hai triển lãm chuyên đề gồm triển lãm “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp tổ chức, trưng bày hàng trăm ảnh và video đạt giải về quyền con người, đời sống nhân văn; và triển lãm “Văn hóa và Công nghiệp Văn hóa Hải Phòng” do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố thực hiện, giới thiệu những thành tựu tiêu biểu trong lĩnh vực di sản, nghệ thuật biểu diễn và chính sách văn hóa địa phương.

Phát biểu tại Diễn đàn, lãnh đạo thành phố Hải Phòng cho biết thành phố hiện sở hữu hơn 950 di tích, 12 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nền tảng nghệ thuật dân gian và sân khấu truyền thống đặc sắc. Thành phố đã triển khai nhiều chính sách đầu tư vào bảo tồn di sản, phát triển công nghiệp văn hóa gắn với du lịch, quảng bá hình ảnh Hải Phòng ra khu vực và quốc tế. Mục tiêu đến năm 2030, Hải Phòng sẽ trở thành “Thành phố âm nhạc” – một trung tâm sáng tạo mới của vùng duyên hải Bắc Bộ.

Các địa biểu tham quan triển lãm ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc".

Phát biểu bế mạc, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình khẳng định Diễn đàn là dịp để các cơ quan báo chí, cơ quan quản lý và giới sáng tạo cùng nhìn nhận vai trò của báo chí trong công cuộc phát triển văn hóa. Ông nhấn mạnh báo chí không chỉ giữ vai trò then chốt mà còn là động lực, là chất xúc tác cho các ngành công nghiệp văn hóa phát triển. Báo chí là nơi khơi nguồn ý tưởng, lan tỏa sản phẩm sáng tạo, bảo vệ không gian văn hóa số và thúc đẩy quyền lực mềm quốc gia.

Tại Diễn đàn, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề xuất 5 định hướng chiến lược gồm tổ chức Giải báo chí quốc gia về công nghiệp văn hóa; tăng cường đào tạo phóng viên, biên tập viên chuyên sâu; xây dựng mạng lưới hợp tác liên ngành giữa báo chí, doanh nghiệp, nghệ sĩ; đầu tư hệ thống dữ liệu số về sản phẩm sáng tạo; đẩy mạnh truyền thông chính sách văn hóa và hội nhập quốc tế.

Thông điệp của Diễn đàn khẳng định văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, công nghiệp văn hóa là động lực phát triển kinh tế tri thức, còn báo chí là lực lượng tiên phong kết nối, lan tỏa và bảo vệ những giá trị văn hóa dân tộc trong kỷ nguyên mới. Diễn đàn là bước khởi đầu quan trọng nhằm đưa công nghiệp văn hóa Việt Nam phát triển hiện đại, chuyên nghiệp, hội nhập quốc tế, đóng góp tích cực vào công cuộc chấn hưng văn hóa dân tộc và phát triển bền vững đất nước.

Trọng Nhân