Bắc Ninh: Hiệu quả thiết thực từ phong trào bảo vệ môi trường trong cộng đồng

TMO - Phong trào bảo vệ môi trường trong cộng đồng ở tỉnh Bắc Ninh đang ngày càng đi vào chiều sâu, mang lại những hiệu quả rõ nét. Thông qua các hoạt động cụ thể, người dân đã và đang trở thành lực lượng nòng cốt trong gìn giữ môi trường bền vững tại địa phương.

Tại Bắc Ninh, bảo vệ môi trường không còn là khẩu hiệu chung chung mà đang được cụ thể hóa bằng những hành động, xuất phát từ chính cộng đồng dân cư. Ở nhiều thôn, khu phố, người dân chủ động tham gia phân loại rác tại nguồn, duy trì ngày lao động vệ sinh định kỳ, xây dựng các tuyến đường xanh sạch đẹp hay mô hình “khu dân cư không rác thải”.

Điểm đáng ghi nhận là các phong trào này không mang tính phong trào nhất thời, mà được duy trì thường xuyên, có sự phân công trách nhiệm rõ ràng giữa các tổ chức đoàn thể và từng hộ gia đình. Thông qua quá trình tham gia trực tiếp, người dân dần thay đổi thói quen sinh hoạt, nâng cao ý thức trong việc gìn giữ không gian sống chung.

Nhiều mô hình còn gắn với tiêu chí xây dựng đô thị văn minh, nông thôn mới nâng cao, qua đó góp phần cải thiện chất lượng môi trường và đời sống xã hội. Sự lan tỏa từ những việc làm nhỏ nhưng thiết thực đã tạo nên hiệu ứng tích cực, khẳng định vai trò trung tâm của cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường tại địa phương. Đơn cử  phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở phường Võ Cường cũng được triển khai đồng bộ, sáng tạo thông qua nhiều mô hình thiết thực. Trong đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ phường đã cụ thể hóa cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” gắn với xây dựng đô thị văn minh bằng các mô hình: “Tổ dân phố 3 không - 3 có”, “Gia đình 5 có - 3 sạch”, “Chi hội phụ nữ xanh” và phát động “Ngày 20 xanh”.

Thực hiện mô hình, chi hội phụ nữ tại các tổ dân phố duy trì hoạt động ra quân tổng vệ sinh môi trường vào ngày 20 hàng tháng. Mỗi chi hội lựa chọn ít nhất một phần việc phù hợp với điều kiện thực tế như xây dựng tuyến đường phụ nữ tự quản xanh - sạch - đẹp; chăm sóc đoạn đường hoa, bồn hoa, cây xanh, khuôn viên nhà văn hóa...

Những việc trên đã mang lại sự thay đổi rõ rệt về diện mạo đô thị đồng thời nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, xây dựng nếp sống văn minh trong mỗi gia đình. Lãnh đạo UBND phường Võ Cường thông tin, cùng với phụ nữ, các tổ chức đoàn thể cũng tích cực tham gia xây dựng đời sống văn hóa bằng nhiều mô hình hiệu quả như: “Tuyến đường xanh - sạch - đẹp gắn mã QR” của Hội Cựu chiến binh; “Nông dân tham gia xây dựng nếp sống văn minh đô thị”;... thu hút đông đảo người dân ở mọi lứa tuổi tham gia.

Người dân Bắc Ninh tích cực tham gia tổng vệ sinh đường làng ngõ xóm. (Ảnh: PT). 

Những mô hình sáng tạo, hoạt động hấp dẫn đã góp phần quan trọng để phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở địa phương ngày càng sôi nổi, hiệu quả. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” hiện được triển khai rộng khắp trên địa bàn tỉnh và từng bước đi vào chiều sâu. Hưởng ứng phong trào, mỗi tổ chức chính trị - xã hội tại các địa phương đã xây dựng, duy trì mô hình phù hợp, thu hút đông đảo Nhân dân tham gia.

Toàn tỉnh duy trì gần 5,9 nghìn mô hình câu lạc bộ “Gia đình 5 không, 3 sạch” với hơn 407 nghìn thành viên; hàng trăm mô hình “Chi hội phụ nữ 5 có, 3 sạch”; hàng nghìn mô hình tự quản về vệ sinh môi trường, an ninh trật tự, xây dựng tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; cùng nhiều mô hình chuyển đổi số trong cộng đồng dân cư.

Điển hình như phường Bắc Giang, phong trào xây dựng đời sống văn hóa được triển khai theo hướng gắn với chuyển đổi số, cải cách hành chính và bảo vệ môi trường, phù hợp đặc thù đô thị trung tâm.  Cùng với phường Bắc Giang, tại xã Nhã Nam, các phòng trào bảo vệ môi trường cũng được đẩy mạnh triển khai.

Lãnh đạo UBND xã Nhã Nam cho biết, địa phương đẩy mạnh phong trào xây dựng đời sống văn hóa gắn với các mô hình bảo đảm an toàn giao thông, “tuyến đường tự quản”, “thôn không rác thải”, “tổ liên gia an toàn” và các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể thao được củng cố, hoạt động sôi nổi làm phong phú đời sống tinh thần Nhân dân, giữ vững an ninh trật tự ở cơ sở. Từ những mô hình sáng tạo, thiết thực, phù hợp ở khu dân cư, nhiều địa phương trong tỉnh đang ngày càng đi vào chiều sâu, nhiều cách làm hay, sáng tạo góp phần lan tỏa tinh thần đoàn kết, trách nhiệm cộng đồng, trở thành động lực quan trọng trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Cán bộ và người dân Bắc Ninh tham gia trồng cây xanh. (Ảnh: NT). 

Hằng năm, tỷ lệ gia đình văn hóa toàn tỉnh đạt từ 93 - 95%; hơn 90% khu dân cư văn hóa, trong đó hơn 70% thôn, tổ dân phố đạt tiêu chí sáng - xanh - sạch - đẹp, an toàn. Phong trào văn hóa, văn nghệ, thể thao quần chúng phát triển sôi nổi; cảnh quan nông thôn, đô thị ngày càng khang trang; ý thức chấp hành pháp luật, thực hiện nếp sống văn minh của người dân nâng lên rõ rệt đồng thời các giá trị văn hóa truyền thống được quan tâm bảo tồn, phát huy.

Theo đại diện phòng Quản lý văn hóa (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch), các mô hình hiệu quả khi phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương và được người dân tự nguyện tham gia, thụ hưởng. Ngành sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo; hướng dẫn hoạt động để nâng cao chất lượng, tránh hình thức. Trọng tâm là phát huy vai trò tự quản của cộng đồng dân cư, gắn phong trào xây dựng đời sống văn hóa với phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới xanh sạch, đẹp.

Hiệu quả từ phong trào bảo vệ môi trường trong cộng đồng tại Bắc Ninh cho thấy, khi người dân được trao vai trò chủ thể, các giải pháp môi trường sẽ có sức sống bền vững hơn. Những mô hình được hình thành từ nhu cầu thực tiễn, phù hợp với điều kiện từng khu dân cư không chỉ giúp giải quyết vấn đề trước mắt mà còn tạo nền tảng cho thay đổi lâu dài về nhận thức và hành vi.

Thực tế cho thấy, môi trường được cải thiện không chỉ đo bằng cảnh quan sạch đẹp, mà còn thể hiện ở sự gắn kết cộng đồng, tinh thần trách nhiệm chung và ý thức tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường. Trong bối cảnh đô thị hóa và phát triển công nghiệp nhanh chóng, việc duy trì và nhân rộng các mô hình cộng đồng là hướng đi cần thiết, góp phần cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

Với những kết quả đã đạt được, tỉnh Bắc Ninh nói chung đang từng bước khẳng định cách làm linh hoạt, hiệu quả, lấy người dân làm trung tâm, từ đó tạo động lực để phong trào bảo vệ môi trường tiếp tục lan tỏa sâu rộng và bền vững hơn trong thời gian tới.

Đình Chiểu