Xử lý nghiêm những sai phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản

TMO - Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên chỉ đạo xử lý nghiêm trách nhiệm đối với người đứng đầu các địa phương nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản không phép, trái phép trên địa bàn diễn ra kéo dài mà không có biện pháp xử lý triệt để.

Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Phú Yên cho biết, trên địa bàn tỉnh này hiện có 10 mỏ cát thương mại với tổng trữ lượng hơn 2,4 triệu m3, 6 mỏ đất san lấp với tổng trữ lượng 4,2 m3; 16 mỏ đá là vật liệu xây dựng thông thường với tổng trữ lượng gần 18 triệu cùng một số mỏ đá ốp lát, đát sét, than bùn, diatomit...Ngoài những mỏ khoáng sản nêu trên, UBND tỉnh Phú Yên vừa phê duyệt danh mục 15 mỏ đất, đá, cát không đấu giá quyền khai thác khoáng sản để phục vụ dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam qua địa phận Phú Yên. Trong số 10 hồ sơ đăng ký đến cuối tháng 8/2023, có 9 mỏ đã được UBND tỉnh Phú Yên cấp bản xác nhận với tổng trữ lượng gần 1,5 triệu m3 cát và gần 5,5 triệu m3 đất.

Theo đánh giá của UBND tỉnh, mặc dù có sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, chấn chỉnh nhưng công tác quản lý khoáng sản hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, yếu kém, trước hết là do nguyên nhân chủ quan của bộ máy quản lý Nhà nước, như: Việc tổ chức thực hiện Chỉ thị số 18-CT/TU ngày 29/6/2022 của Tỉnh ủy, Kế hoạch số 205/KH-UBND ngày 21/11/2022 của UBND tỉnh chưa thật sự quyết liệt; quy hoạch khoáng sản chưa tính đến đường vận chuyển, bãi tập kết, khu chế biến,…; chậm triển khai vận hành hệ thống lưu trữ, quản lý thông tin về khai thác khoáng sản; có hiện tượng móc nối giữa cán bộ, công chức với doanh nghiệp; quy chế phối hợp giữa các sở, ngành và địa phương chưa rõ ràng từ bước đấu giá quyền khai thác khoáng sản đến khi mỏ được đưa vào hoạt động khai thác; việc tổ chức thực hiện kết quả thanh tra, kiểm tra chưa nghiêm minh đối với các doanh nghiệp vi phạm nhiều lần;…

Bên cạnh đó, còn có một số nguyên nhân khách quan, như: Chính sách pháp luật về tài nguyên khoáng sản còn chồng chéo, bất cập; thủ tục hành chính còn nhiêu khê, mất nhiều thời gian xử lý; một số doanh nghiệp còn chậm triển khai thực hiện ở các mỏ trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản hoặc trả lại Giấy phép thăm dò vì không thỏa thuận được với chủ sử dụng đất; xuất hiện một số đối tượng gây khó khăn cho hoạt động khoáng sản nhằm đầu cơ, trục lợi; tình trạng đầu cơ đất đai gây khó khăn trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng các mỏ khoáng sản xảy ra phổ biến;…

Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo xử lý nghiêm trách nhiệm đối với người đứng đầu các địa phương nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản không phép, trái phép. 

Thời gian tới, UBND tỉnh yêu cầu theo chức năng, nhiệm vụ, các đơn vị thường xuyên kiểm tra, theo dõi và xử lý nghiêm theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định của pháp luật về khoáng sản và các quy định pháp luật khác có liên quan. Thường xuyên kiểm tra, rà soát các quy định theo chức năng của sở, ngành và của cấp huyện liên quan việc quản lý hoạt động khoáng sản để kịp thời, tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp trên cơ sở đảm bảo các quy định của Luật Khoáng sản năm 2010, các quy định pháp luật khác có liên quan, tạo điều kiện để các dự án hoạt động khoáng sản hoặc có liên quan đến khai thác, sử dụng khoáng sản trên địa bàn tỉnh triển khai thuận lợi; đồng thời, tăng cường trách nhiệm của các sở, ban ngành, UBND cấp huyện, cấp xã trong công tác phối hợp quản lý hoạt động khoáng sản.

Về công tác quy hoạch khoáng sản, UBND tỉnh giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan, địa phương tiếp tục thường xuyên rà soát, tổ chức kiểm tra thực địa các điểm mỏ khoáng sản có chất lượng, trữ lượng lớn, diện tích đất do Nhà nước quản lý để bổ sung vào quy hoạch và phải đáp ứng được các tiêu chí theo quy định, phù hợp với đặc điểm cụ thể từng địa phương; đưa ra khỏi quy hoạch những điểm mỏ chồng lấn, không phù hợp, có hiện tượng đầu cơ đất đai; phải tính đến bãi tập kết, khu chế biến, tuyến đường vận chuyển.

Đối với công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh, Sở Tư pháp và các cơ quan liên quan nghiên cứu rút ngắn thời gian thăm dò, nâng tỷ lệ tiền đặt trước, điều kiện ràng buộc đối với tổ chức/cá nhân tham gia đấu giá, nhất là các doanh nghiệp có nhiều vi phạm trong lĩnh vực khoáng sản hoặc đã từng tham gia đấu giá nhưng bỏ kết quả để đảm bảo sau khi đấu giá thành công phải nhanh chóng đưa điểm mỏ vào hoạt động khai thác. 

Đồng thời nghiên cứu phân cấp, ủy quyền UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện công tác đấu giá để phục vụ nhu cầu của các công trình sử dụng vốn ngân sách trên địa bàn; tổng hợp, báo cáo tham mưu đề xuất UBND tỉnh xem xét, quyết định. Thời gian thực hiện hoàn thành trước ngày 20/9/2023. Tiếp tục tham mưu UBND tỉnh tổ chức thực hiện đấu giá quyền khai thác khoáng sản và thường xuyên cập nhật, bổ sung Kế hoạch đấu giá; tổ chức làm việc với các đơn vị trúng đấu giá để đôn đốc, hướng dẫn thực hiện hoàn tất thủ tục cấp phép sớm đưa mỏ vào hoạt động, trường hợp đơn vị chậm thực hiện theo thời gian quy định thì tham mưu hủy kết quả trúng đấu giá.

Các sở, ngành, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ thường xuyên kiểm tra, theo dõi và xử lý nghiêm theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định của pháp luật về khoáng sản. Ảnh: TTX. 

Về công tác quản lý hoạt động khai thác khoáng sản, UBND tỉnh giao Sở TN&MT rà soát tổng hợp, tham mưu dự thảo văn bản của UBND tỉnh báo cáo, xin ý kiến của các bộ, ngành Trung ương hướng dẫn tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh, nhất là hoạt động khai thác khoáng sản của các doanh nghiệp đã được cấp giấy phép khai thác; theo thẩm quyền xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đình chỉ, thu hồi giấy phép hoặc chuyển cơ quan điều tra xử lý đối với trường hợp tổ chức, cá nhân tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần.

Khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh tại Thông báo số 210/TB-UBND ngày 27/7/2023 về việc đo đạc, tính toán trữ lượng còn lại trước mùa mưa lũ sắp đến tại các mỏ cát làm vật liệu xây dựng thông thường đang hoạt động trên địa bàn tỉnh; trường hợp hết trữ lượng theo Giấy phép khai thác khoáng sản được cấp thì thực hiện thủ tục đóng cửa mỏ; báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 15/9/2023. Trong tháng 10/2023 phải đưa vào vận hành hệ thống lưu trữ, quản lý thông tin về khai thác khoáng sản, có kết nối với Công an tỉnh, Cục Thuế tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố cùng theo dõi, quản lý hoạt động khai thác tại các điểm mỏ khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời, chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng và các cơ quan liên quan nghiên cứu tham mưu việc giải quyết nhu cầu vật liệu xây dựng thông thường phục vụ dân sinh trên địa bàn tỉnh; tổng hợp, báo cáo đề xuất UBND tỉnh xem xét, quyết định. Thời gian thực hiện hoàn thành trước ngày 20/9/2023. Khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh tại khoản 3 Công văn số 3829/UBND-ĐTXD ngày 28/7/2023) về nội dung liên quan đến việc điều chỉnh một số nội dung (thời gian khai thác, mục tiêu khai thác, nâng công suất khai thác…) của Giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực. Thời gian thực hiện hoàn thành trước ngày 15/9/2023.

Công an tỉnh chỉ đạo lực lượng chức năng chủ động, thường xuyên phối hợp với các sở, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, ngăn chặn việc khai thác, kinh doanh, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản không phép, trái phép; phối hợp với Sở Giao thông vận tải thường xuyên kiểm tra tải trọng các xe chở khoáng sản, nhất là xe chở cát lưu thông trên địa bàn tỉnh và xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm. Cần thiết thực hiện chuyên án hoặc chỉ đạo Công an các huyện, thị xã, thành phố thực hiện chuyên án, để xử lý các đơn vị nhiều lần vi phạm; đối phó cơ quan chức năng, gây thất thoát ngân sách Nhà nước.

Cục Thuế tỉnh đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện hoàn tất nghĩa vụ tài chính trong hoạt động khoáng sản theo quy định của Luật Khoáng sản năm 2010; đơn vị nào cố ý không thực hiện hoặc chậm thực hiện thì xử lý nghiêm theo thẩm quyền; truy thu các loại thuế phí đối với các đơn vị kê khai không đúng; xử lý nghiêm các doanh nghiệp kê khai thiếu trung thực, gian lận.

UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với UBND thành phố Tuy Hòa, UBND huyện Tuy An căn cứ kết quả kiểm tra thực địa vào sáng ngày 16/8/2023, kiểm tra lại công tác bàn giao, quản lý đất đai tại các khu vực đã đóng cửa mỏ khoáng sản: Mỏ cát VLXD thông thường khu phố 2, phường Phú Lâm, thành phố Tuy Hòa; Mỏ đá Xuân Dục, xã An Phú, thành phố Tuy Hòa; Khu đất gần mỏ đá Dốc Súc, xã An Mỹ, huyện Tuy An; đồng thời kiểm tra tình hình hoạt động khai thác và an toàn môi trường tại mỏ đá vật liệu xây dựng thông thường thôn Phú Thạnh, xã An Chấn, huyện Tuy An của Công ty Cổ phần Thương mại - Dịch vụ Huy Thiên Phú; báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 15/9/2023.

Đối với mỏ cát vật liệu xây dựng thông thường thôn Phước Bình Bắc, xã Hòa Thành, thị xã Đông Hòa của Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Huy Phú: Vừa qua để đáp ứng nhu cầu vật liệu xây dựng thông thường phục vụ Dự án thành phần đoạn Chí Thạnh - Vân Phong thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021 - 2025, UBND tỉnh đã cho phép mở rào chắn tại khu vực nút giao tuyến đường vào mỏ cát sông Đà Rằng với Quốc lộ 1 tại Km1336+650 (T) xã Hòa Thành, thị xã Đông Hòa. Hiện nay trữ lượng đăng ký cấp phép các mỏ cát (các mỏ mở mới) đã đáp ứng đủ nhu cầu thi công Dự án thành phần đoạn Chí Thạnh - Vân Phong, không sử dụng các mỏ đã được cấp phép hoạt động trên địa bàn tỉnh.

Sở Giao thông vận khẩn trương xử lý việc đóng rào chắn khu vực nút giao tuyến đường vào mỏ cát sông Đà Rằng với Quốc lộ 1 tại Km1336+650 (T) xã Hòa Thành, thị xã Đông Hòa. Sở TN&MT mời Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Huy Phú làm việc, yêu cầu dừng hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ cát vật liệu xây dựng thông thường thôn Phước Bình Bắc, xã Hòa Thành, thị xã Đông Hòa, trường hợp không chấp hành chuyển cơ quan chức năng xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật; khẩn trương củng cố hồ sơ xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Huy Phú tại mỏ cát nêu trên theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo thời hạn, thời hiệu theo quy định pháp luật.

Minh An