Triển khai hiệu quả đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt

TMO - Trước nguy cơ gia tăng ô nhiễm rác thải trên địa bàn tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc chỉ đạo các sở, ngành chức năng, các địa phương đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hiệu quả triển khai đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt, trong đó nhấn mạnh đến nhiệm vụ ưu tiêm quỹ đất xây dựng nhà máy xử lý rác thải.

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh Phúc, môi trường khu vực nông thôn đang chịu nhiều sức ép từ các hoạt động phát triển kinh tế; Theo thống kê của ngành chức năng trung bình lượng rác thải phát sinh trên địa bàn toàn tỉnh khoảng 920 tấn/ngày, trong đó ở khu vực đô thị khoảng 350 tấn/ngày, khu vực nông thôn khoảng 570 tấn/ngày. Tỷ lệ thu gom đã đạt trên 75% ở khu vực nông thôn và trên 95% ở khu vực đô thị.

Tuy nhiên phương pháp xử lý chủ yếu là chôn lấp thông thường (chiếm khoảng 75%) và đốt bằng các lò đốt rác quy mô nhỏ cấp xã, cơ sở xử lý do tư nhân đầu tư (chiếm khoảng 25%), hầu hết các bãi chôn lấp và cơ sở xử lý rác thải đang hoạt động hiện nay chưa đáp ứng được quy chuẩn về môi trường. Ngoài ra, trong nhiều năm qua, việc triển khai các dự án đầu tư nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt theo quy hoạch còn chậm, chưa đạt mục tiêu đề ra do hầu hết chưa nhận được sự đồng tình, ủng hộ về địa điểm của nhân dân ở vùng dự án.

Tỷ lệ xử lý rác bằng các lò đốt rác quy mô nhỏ cấp xã, cơ sở xử lý do tư nhân đầu tư (chiếm khoảng 25%). Ảnh: TH. 

Công tác xử lý nước thải sinh hoạt chưa được triển khai đồng bộ dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường tại các thủy vực tiếp nhận nước thải. Toàn tỉnh hiện có 10 hệ thống xử lý nước thải nhỏ lẻ phân tán ở các khu vực tập trung đông dân cư công suất xử lý 200 - 400 m3/ngày đêm, trong đó có 8/10 hệ thống hoạt động không hiệu quả do không có kinh phí bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên; 1/10 hệ thống không hoạt động. Bên cạnh đó, việc di dời các cơ sở sản xuất trong các làng nghề vào các khu sản xuất tập trung gặp nhiều khó khăn.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020- 2025 xác định chỉ tiêu về bảo vệ môi trường đến năm 2025 là tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt đáp ứng quy chuẩn môi trường đạt 97% ở khu vực đô thị và 80% ở khu vực nông thôn; tỷ lệ bãi chôn lấp rác thải được cải tạo, xử lý, tái sử dụng đạt trên 95%. Dự báo đến năm 2025 khối lượng phát sinh khoảng 980 tấn/ngày.

Cùng với sự hình thành phát triển các đô thị, khu, cụm công nghiệp và khu dân cư mới, sự gia tăng, dịch chuyển cơ học về dân số trên địa bàn tỉnh sẽ tăng cao dẫn tới lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ngày càng lớn, áp lực lên hệ thống thu gom, xử lý rác sẽ ngày càng gia tăng, đặc biệt là đối với những vùng trung tâm phát triển đô thị, công nghiệp, vùng lõi nằm trong quy hoạch chung đô thị Vĩnh Phúc.

Thực hiện Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đến nay, toàn tỉnh hoàn thành 8/15 nội dung. Năm 2023, địa phương này đặt mục tiêu nâng tỷ lệ rác thải được thu gom, xử lý ở đô thị đạt 96%, ở khu vực nông thôn đạt 83%. Hình thành dịch vụ thu gom, vận chuyển xử lý đồng bộ tại địa các huyện huyện Yên Lạc, Lập Thạch và Sông Lô. 

Theo đó, trong năm 2023 UBND tỉnh yêu cầu các ngành chức năng, địa phương tập trung thực hiện 6 nội dung, nhiệm vụ trọng tâm: Xây dựng các điểm tập kết, trung chuyển rác thải trên địa bàn các huyện Yên Lạc, Lập Thạch và Sông Lô; đưa vào vận hành và phê duyệt giá xử lý rác thải của nhà máy xử lý rác thải tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch và thị trấn Tam Hồng, huyện Yên Lạc; tổ chức đấu thầu dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải trên địa bàn huyện Yên Lạc, Lập Thạch, Sông Lô và thành phố Phúc Yên; đặt hàng dịch vụ xử lý rác thải trên địa bàn huyện Yên Lạc, Lập Thạch, Sông Lô và thành phố Phúc Yên; tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn phân loại tại nguồn tại các huyện Yên Lạc, Lập Thạch, Sông Lô và thành phố Phúc Yên; cải tạo, phục hồi môi trường các bãi chôn lấp rác thải trên địa bàn huyện Tam Dương, Tam Đảo, Yên Lạc, Lập Thạch và Sông Lô.

 UBND tỉnh giao Sở Xây dựng quy hoạch xây dựng, dành quỹ đất cho các huyện để xây dựng ít nhất 1 nhà máy xử lý rác thải (Ảnh minh họa). 

Lãnh đạo UBND tỉnh yêu cầu các địa phương chỉ đạo nhà thầu đang triển khai thi công công trình trên địa bàn phải chú ý xử lý, dọn dẹp vệ sinh môi trường sạch sẽ, đặc biệt trước, trong và sau dịp nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và 30/4 - 1/5 sắp tới. Đồng thời, giao Sở Tài nguyên và Môi trường: Tham mưu Ban thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết về tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác bảo vệ môi trường; phối hợp với Sở Tài chính ban hành đơn giá tạm xử lý chất thải; nghiên cứu chính sách ưu đãi về bảo vệ môi trường để thu hút nhà đầu tư; phối hợp với UBND huyện Tam Dương kiểm tra nhà máy xử lý rác thải công nghệ Việt tại địa bàn thị trấn Hợp Hòa, huyện Tam Dương trong hoạt động xử lý rác thải, khẩn trương hoàn thiện thu hồi giấy chứng nhận đầu tư của doanh nghiệp này.

Giao Sở Xây dựng cập nhật quy hoạch xây dựng, dành quỹ đất cho các huyện để xây dựng ít nhất 1 nhà máy xử lý rác thải, riêng thành phố Vĩnh Yên bố trí 2 địa điểm; nghiên cứu quy hoạch địa điểm tập kết chất thải xây dựng. Giao Sở Công Thương yêu cầu các chủ đầu tư phải đầu tư công trình xử lý nước thải trong các cụm công nghiệp. Đồng thời, giao UBND các huyện, thành phố chủ động thu hút nhà đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải của địa phương; tiếp tục nghiên cứu nâng cao trách nhiệm ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ môi trường, công tác thanh tra, kiểm tra bảo vệ môi trường; rà soát lại các thủy vực không khả thi cho ra khỏi danh mục đầu tư, cải tạo.

Mai Vân