TP. HCM siết chặt quản lý hoạt động khai thác khoáng sản

TMO - Hiện nay, thành phố Hồ Chí Minh đang tập trung nhiều biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống khai thác cát trái phép, bảo vệ nguồn tài nguyên chưa khai thác. Đặc biệt siết chặt công tác quản lý, hạn chế thấp nhất việc để xảy ra tình trạng vi phạm trong hoạt động khai thác cát.

Theo Sở TN&MT thành phố Hồ Chí Minh, trữ lượng cát san lấp được thăm dò ở các vùng sông, biển TP.HCM là hơn 35,8 triệu m3, phần lớn nằm ở 11 mỏ cát trên biển Cần Giờ, cụ thể biển Cần Giờ có trữ lượng cát nhiễm mặn lớn (dùng làm cát san lấp) chiếm khoảng 35 triệu m3.

Thực tế từ khảo sát, trữ lượng nguồn cát xây dựng, cát san lấp không đủ phục vụ nhu cầu xây dựng trong thành phố và các tỉnh lân cận. Song song đó là chủ trương hạn chế khai thác khoáng sản, tăng cường kiểm soát đối với việc cấp phép khai thác cát san lấp, cát xây dựng của Trung ương, các tỉnh phía Nam nói chung và thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. Hai yếu tố trên tạo ra chênh lệch rất lớn giữa nhu cầu và nguồn cung ứng nguyên vật liệu. Vì vậy, các đối tượng khai thác cát trái phép dùng mọi thủ đoạn để đối phó với các lực lượng chức năng.

Trước thực tế trên, nhằm tăng cường công tác quản lý, giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác khoáng sản, đặc biệt là khai thác cát trái phép, thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Văn bản về việc triển khai thực hiện Đề án Phòng, chống khai thác cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ và vùng giáp ranh giữa Thành phố với các tỉnh năm 2025. Theo đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố chủ trì, phối hợp với lực lượng Công an Thành phố, lực lượng Bộ đội Biên phòng, lực lượng Công an các tỉnh vùng giáp ranh xây dựng kế hoạch đấu tranh, phòng ngừa khai thác, vận chuyển cát trái phép trên các tuyến luồng hàng hải Thành phố Hồ Chí Minh, vùng biển Cần Giờ.

Cùng đó, triển khai các chốt kiểm soát trên sông để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo, chống xâm nhập đường biển, đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và phòng chống tình trạng khai thác tài nguyên khoáng sản, thủy sản trái phép. Ngoài ra, triển khai các phương án đấu tranh, ngăn chặn hoạt động khai thác cát trái phép; xử lý các bến bãi tập kết, kinh doanh, vận chuyển cát không có nguồn gốc hợp pháp; tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, nắm tình hình và kiểm tra xử lý các hành vi vi phạm đối với khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép trên địa bàn Thành phố.

Đồng thời chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành liên quan kiểm tra nguồn gốc cát san lấp của các dự án có quy mô sử dụng cát xây dựng, cát san lấp lớn. UBND Thành phố Hồ Chí Minh giao các Sở, ngành, quận, huyện và thành phố Thủ Đức tiếp tục tăng cường phối hợp, trao đổi, cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn quản lý, hoạt động của các dự án thi công nạo vét tận thu khoáng sản các tuyến luồng hàng hải, luồng đường thủy nội địa, khu nước trước bến cảng thuộc địa bàn Thành phố để cùng giám sát, kịp thời phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn, xử lý vi phạm trong lĩnh vực khoáng sản.

Thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền cho người dân và các cá nhân, tổ chức hoạt động kinh doanh mua, bán, vận chuyển cát nâng cao nhận thức, chấp hành đúng theo quy định của pháp luật, tuyệt đối không tham gia các hoạt động khai thác cát trái phép cũng như việc mua, bán, vận chuyển, tàng trữ, tiêu thụ cát không có nguồn gốc hợp pháp. Đồng thời, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức lực lượng kiểm tra, xử lý các trường hợp khai thác khoáng sản không phép và trái phép theo thẩm quyền hoặc báo cáo UBND Thành phố xử lý kịp thời các hành vi vi phạm trong lĩnh vực khoáng sản theo quy định của pháp luật.

Ảnh minh hoạ.

Triển khai công tác đấu tranh quyết liệt theo "Đề án phòng, chống khai thác cát trái phép năm 2025" trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành giáp ranh đang gấp rút triển khai vào cuộc, tăng cường giám sát, quản lý hoạt động khai thác cát. Trước đó vào giữa năm 2024, cơ quan điều tra bắt giữ 11 đối tượng trong đường dây khai thác cát trái phép trên sông Đồng Nai do Lê Thị Như Ngọc cầm đầu.

Cụ thể, theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường Công an TPHCM đã khởi tố, điều tra vụ án "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên" do Lê Thị Như Ngọc (44 tuổi, quê tỉnh Đồng Nai) đứng đầu.

Theo tài liệu, nhằm thực hiện hành vi khai thác cát trái phép quy mô lớn, Lê Thị Như Ngọc thành lập Công ty TNHH DVTM XD Quang Thuận (đặt trụ sở tại địa chỉ ở TP.Thủ Đức) và nhờ người khác đứng tên pháp nhân để hợp thức hóa số lượng cát khai thác trái phép. Sau đó, Ngọc thuê các đối tượng thực hiện việc khai thác cát trái phép với tổng khối lượng khai thác hơn 11.000m3 cát và vận chuyển về bãi tập kết tại địa chỉ trên đường số 6, khu phố Long Bửu, P.Long Bình, TP.Thủ Đức để tiến hành sàng lọc tạp chất. Tiếp đến, các đối tượng vận chuyển sang bãi do Lê Thị Như Ngọc thuê tại cảng Láng Lùn, thuộc ấp Long Khánh 2, P.Tam Phước, TP.Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai để tiêu thụ, thu lợi bất chính nhiều tỷ đồng.

Trong vụ án này, thông tin từ Công an thành phố Hồ Chí Minh, đơn vị đã khởi tố và tạm giam 15 đối tượng liên quan, thu giữ hàng chục phương tiện, máy móc và nhiều đồ vật, tài liệu liên quan đến hành vi tổ chức khai thác tài nguyên trái phép.

Trước đó, theo chủ trương của Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh đã không cấp phép khai thác khoáng sản nói chung và khai thác cát nói riêng từ năm 2013. Đồng thời, việc cấp phép khai thác cát ở các tỉnh, thành cũng rất hạn chế. Tuy nhiên, do lợi nhuận từ hoạt động khai thác, vận chuyển cát trái phép tăng mạnh nên hoạt động khai thác vận chuyển cát trái phép vẫn âm thầm diễn ra.

Phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng khai thác cát trái phép thường lợi dụng địa bàn giáp ranh, đêm tối, đoạn sông vắng người để đưa phương tiện gắn máy bơm hút cát có công suất lớn, bơm hút cát trái phép sang các ghe, thuyền mua vận chuyển đi tiêu thụ, hành vi hút cát trái phép diễn ra trong thời gian ngắn.

Thực hiện đề án, UBND thành phố Hồ Chí Minh cũng đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan tiếp tục lập phương án, kế hoạch đầu tư, bổ sung trang thiết bị phù hợp phục vụ công tác tuần tra, kiểm tra trên sông, trên biển; sớm triển khai xây dựng trạm kiểm soát biên phòng trên biển, trang bị đầy đủ các phương tiện, kỹ thuật hiện đại thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo; chống xâm nhập đường biển, đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, khai thác tài nguyên khoáng sản trái phép...

Theo lãnh đạo UBND thành phố, để tiếp tục phát huy hiệu quả đề án, đẩy lùi nạn khai thác cát trái phép, các sở, ban, ngành, địa phương cần tập trung quản lý hoạt động khai thác khoáng sản; đẩy mạnh tuyên truyền, dựa vào nhân dân để đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật; đồng thời, Bộ đội Biên phòng và công an thành phố chủ động phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong quá trình tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm, góp phần giữ gìn an ninh, trật tự trên địa bàn sông nước.

An Khánh