TMO - Hiện nay, thương mại nông sản toàn cầu đang đối mặt với hàng loạt thách thức mới, từ biến động khí hậu, gián đoạn chuỗi cung ứng đến căng thẳng địa chính trị. Điều đó đã khiến WTO phải lên tiếng cảnh báo về nguy cơ mất ổn định và sự gia tăng rào cản trong thời gian tới.

Theo Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), xung đột kinh tế giữa các nước lớn đang ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán thương mại quốc tế. Đặc biệt, việc Mỹ áp dụng thuế quan mới làm dấy lên những phản ứng mạnh mẽ từ các khối thương mại khác.

Sự cần thiết của đối thoại và hợp tác để giải quyết xung đột được đặc biệt nhấn mạnh trong khuôn khổ thảo luận tại WTO. Tuy nhiên, Chính phủ Mỹ hiện chưa ký thỏa thuận thương mại với nước nào. Các quốc gia trên thế giới đã áp dụng các biện pháp phù hợp để ứng phó với đòn thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Chẳng hạn, Ủy ban Châu Âu quyết định áp thêm thuế đối với các mặt hàng như ngô, gạo, lúa mì, dầu ăn, thịt gia cầm, thịt bò, trái cây, rau củ, hạt, trứng, sản phẩm sữa và đường từ Mỹ. Trung Quốc áp thuế quan 125% với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, miễn trừ cho một số mặt hàng.

Nước này và Canada cũng chính thức gửi đơn khiếu nại về các biện pháp thương mại mà Mỹ áp dụng tại các cuộc đàm phán quốc tế. Nhiều doanh nghiệp Mỹ đang đẩy mạnh nhập khẩu hàng hóa trước khi thuế quan đối ứng có hiệu lực hoàn toàn từ đầu tháng 7, sau khi hết thời hạn tạm hoãn.

(Ảnh minh hoạ).

Mặt khác, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ đã phải chi tới 10 tỷ USD để hỗ trợ ngành nông nghiệp đối mặt với giá cả tăng cao và bất ổn trong thị trường. Dự kiến cuối tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện thương mại Mỹ Jamieson Greer sẽ gặp gỡ Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Thụy Sỹ để khởi động đàm phán thương mại giữa hai nước.

Đây được xem là bước đầu tiên để giải quyết cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Theo Ngân hàng Thế giới, giá trị thương mại nông sản toàn cầu đã tăng 3%, tương đương với mức tăng 4% giá nông sản toàn cầu tính bằng đô la Mỹ.

Tuy nhiên, mức tăng này chủ yếu do giá các mặt hàng cà phê, trà và ca cao tăng mạnh, trung bình lên đến 64% trong năm 2024. Nếu loại trừ các mặt hàng này, giá nông sản toàn cầu thực tế đã giảm 8%, góp phần thúc đẩy sự gia tăng thương mại đối với nhiều sản phẩm nông sản khác.

Trước tình hình trên, Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhận định, thương mại nông sản quốc tế sẽ phát triển mạnh mẽ khi các quốc gia tuân thủ quy tắc thương mại ổn định và minh bạch. Việc tôn trọng các quy tắc thương mại quốc tế là vô cùng quan trọng, đặc biệt là đối với các ngành thực phẩm và nông nghiệp - vốn giữ vai trò trụ cột trong nền kinh tế.

Trước đó vào giữa tháng 4/2025, WTO đã điều chỉnh dự báo năm 2025, theo đó khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu dự kiến sẽ giảm 0,2%, thay vì tăng trưởng như dự báo trước đó. Đây là sự thay đổi đáng kể so với mức dự báo tăng trưởng 2,7% đưa ra hồi đầu năm. Theo WTO, nguyên nhân chính dẫn đến sự điều chỉnh dự báo là do các chính sách thương mại mới của Mỹ, trong đó bao gồm việc áp thuế nhập khẩu cao từ 10% đến hơn 100% đối với nhiều mặt hàng như thép, nhôm và các loại hàng hóa từ Trung Quốc.

Quỳnh Mai