Tăng tính liên kết vùng trong hoạt động hợp tác xã

TMO – Để bảo đảm phát triển nhanh và bền vững, các hợp tác xã phải tăng cường liên kết để phát huy sức mạnh tổng hợp cũng như nâng cao giá trị sản phẩm trong tiêu thụ và xuất khẩu.

Theo các chuyên gia, dù cả nước hiện có 28.000 hợp tác xã, 13.000 tổ hợp tác và khoảng 200 liên hiệp hợp tác xã nhưng đến nay vẫn còn khoảng 70% hợp tác xã chưa liên kết với doanh nghiệp và tiêu thụ sản phẩm chủ yếu qua trung gian.

Trong bối cảnh hội nhập và yêu cầu ngày càng cao từ thị trường xuất khẩu, thời gian qua đã xuất hiện một số mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, mô hình liên kết dọc, liên kết ngang từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm, mang lại hiệu quả rõ nét về kinh tế - xã hội, môi trường. Nhiều hợp tác xã đã chủ động liên kết với các hộ dân và nhiều hợp tác xã khác trên cùng địa bàn thực hiện mô hình sản xuất nông sản theo chuỗi giá trị hàng hóa. Đáng lưu ý, những mô hình liên kết ở các cấp độ vùng, miền khác nhau này không chỉ góp phần nâng cao giá trị sản phẩm mà còn tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập cho thành viên hợp tác xã, giảm áp lực di dân về đô thị lớn tìm việc làm.

Mô hình hợp tác xã nông nghiệp công nghệ cao.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, mô hình liên kết vùng theo chuỗi giá trị hiện đại chưa nhiều cũng như chưa có sự kết nối, liên kết mạnh mẽ để phát triển sản xuất kinh doanh giữa hợp tác xã. Nếu hợp tác xã thúc đẩy liên kết vùng sẽ tạo sự chia sẻ, lan tỏa kinh nghiệm tốt trong sản xuất, kinh doanh và quản lý mô hình hợp tác xã, quản lý chuỗi giá trị. Đặc biệt, qua đó sẽ góp phần đáng kể về thu hút tham gia hợp tác, hội nghị vùng, xúc tiến đầu tư, thương mại vùng… từ đó mở rộng đầu ra cho hợp tác xã.

Một số hợp tác xã cho biết, để tránh “điệp khúc” được mùa mất giá, việc bắt tay với doanh nghiệp đưa hàng hoá vào siêu thị tiêu thụ là ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, dù đã thực hiện nghiêm ngặt từ khâu sản xuất đến thu hoạch nhưng khi bắt mối đưa hàng vào siêu thị hợp tác xã vẫn nhận những cái lắc đầu từ chối và cho rằng nông sản khó bảo quản, chất lượng mặt hàng chưa đồng đều, tiêu chuẩn chưa tương xứng.

Theo các chuyên gia, để đẩy mạnh liên kết vùng, hợp tác xã cần tận dụng lợi thế về vị trí địa lý, giao thông kết nối thuận tiện giữa các tỉnh, thành phố để bổ trợ cho nhau. Điều này còn giúp hợp tác xã phát huy lợi thế so sánh của mỗi địa phương về tiềm năng và nguồn lực phát triển sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, sự hợp tác giữa hợp tác xã sẽ làm phong phú và đa dạng hóa sản phẩm, tạo ra những sản phẩm đặc thù chất lượng cao, từ đó tăng cường khả năng cạnh tranh và lợi thế phát triển hàng hóa.

Cũng theo các chuyên gia, Việt Nam cần hình thành và nâng cấp hệ thống cụm liên kết các ngành công - nông nghiệp chuyên môn hóa và tổ hợp công nghiệp quy mô lớn. Mặt khác, cơ cấu lại khu kinh tế, khu công nghiệp theo hướng bền vững, sinh thái gắn với hình thành cụm liên kết ngành công nghiệp, mạng sản xuất, chuỗi giá trị công nghiệp có tính đến lợi thế so sánh của từng địa bàn, vùng theo hướng tăng cường hỗ trợ và kết nối chuỗi cung ứng trong nước.

Thiên Lý